Mỹ đang thử sức tài chính Nga tái thiết Syria?

RT dẫn lời Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov tiết lộ, Mỹ đã có "một chỉ thị bí mật" tới Liên Hiệp Quốc, yêu cầu hạn chế giúp đỡ Syria cho đến khi quá trình "chuyển đổi chính trị" diễn ra.

UNESCO đang định hỗ trợ tái thiết Syria nhưng ngưng lại?

Cụ thể, Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hiệp Quốc (UNESCO) đã có dự án bảo tồn ở Thành cổ Palmyra, được tổ chức này công nhận là một Di sản Văn hóa Thế giới. Tuy nhiên, việc này đã bị ngăn cản bởi Washington.

"Chúng tôi đã làm việc với UNESCO về cách họ dự định thực hiện việc xây dựng lại Palmyra. Từ những lời giải thích về lý do tại sao UNESCO vẫn không thể tham gia vào quá trình này một cách tích cực, chúng tôi nhận thấy có một chỉ thị nào đó từ trụ sở Liên Hợp Quốc ở New York" - Ngoại trưởng Lavrov tiết lộ.

Theo Ngoại trưởng Mỹ, Ban Thư ký của Liên Hiệp Quốc - bộ phận điều hành của Tổ chức này - đã "ban hành và phát đi một chỉ thị bí mật trong toàn bộ hệ thống Liên Hiệp Quốc vào tháng 10 năm ngoái, cấm các tổ chức trực thuộc tham gia vào bất kỳ dự án nào nhằm phục hồi nền kinh tế ở Syria".

Ngoại trưởng Nga cho biết, "chỉ thị bí mật" yêu cầu rõ: "Chỉ viện trợ nhân đạo và không có gì hơn".

"Tại chỉ thị bí mật đề cập đến một thuật ngữ. Đó là "chuyển đổi chính trị". Việc phục hồi các chương trình tái thiết Syria của tổ chức sẽ chỉ có trong chương trình nghị sự sau khi có được một tiến bộ nhất định về "chuyển đổi chính trị" ở trong nước" - ông Lavrov nói thêm.

Ngoại trưởng Nga bày tỏ thất vọng về quan điểm này của Mỹ và cho rằng, không nên trông đợi bất cứ quyết định tích cực nào của Liên Hiệp Quốc trong việc tái thiết Syria và đưa người tị nạn Syria trở về quê hương.

Nhưng ở những khu vực mà lực lượng đối lập không duy trì hiện diện thường xuyên, những khu vực đối lập hợp tác với Mỹ thì vẫn có được những quá trình hồi phục về giáo dục, hạ tầng điện, nước. "Mỹ đã thu hút một số đồng minh của mình để tài trợ cho các hoạt động này" - Ngoại trưởng Nga nói thêm.

Theo Ngoại trưởng Nga, các hành động của Washington là mâu thuẫn với Nghị quyết 2254 của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc từ năm 2015, nhấn mạnh "nhu cầu xây dựng các điều kiện cho sự trở lại an toàn và tự nguyện của người tị nạn…, cũng như phục hồi khu vực bị ảnh hưởng là quan trọng” ở Syria.

Nghị quyết 2254 nói về cải cách hiến pháp và bầu cử tự do tại Syria, nhưng Mỹ và các đồng minh của Mỹ đã yêu cầu Tổng thống Bashar al-Assad loại khỏi tiến trình chính trị dù ông là nhà lãnh đạo được bầu một cách dân chủ.

Ngoại trưởng Nga tuyên bố Moscow sẽ tiếp tục làm việc với các quốc gia "hiểu được mức độ khẩn cấp của các biện pháp đưa người tị nạn trở về và tạo ra các điều kiện cần thiết để thực hiện các biện pháp đó" như Lebanon, Jordan và Thổ Nhĩ Kỳ cũng như các nước châu Âu.

Sau tuyên bố này của Ngoại trưởng Nga, Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Stefan Dujarrik cho biết, tổ chức này đang xem xét "tài liệu bí mật" nêu trên.

"Chúng tôi đang nghiên cứu vấn đề này. Các giải thích bổ sung có thể xuất hiện sau đó. Hiện chúng tôi tập trung vào giải pháp chính trị. Tôi không thể nói gì mới về việc khôi phục Syria" - ông Dujarrik nói.

Tổng thống Trump cắt hết mọi tài chính cho Syria.

Nếu "chỉ thị bí mật" mà Ngoại trưởng Nga tiết lộ là có thật, Washington đang thể hiện những bước đi thực sự "gây hấn" với quá trình tái thiết ở Syria mà Nga đang là "chủ thầu" với tiềm lực kinh tế và quân sự mạnh mẽ.

Cách đây chưa lâu, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tuyên bố, Mỹ đã ngừng cấp ngân sách cho các hoạt động tái thiết ở Syria, mặt khác hối thúc các "nước giàu" chi trả cho hoạt động này.

Trong một bình luận trên Twitter hôm 18/8, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết: "Chính phủ Mỹ ngừng khoản viện trợ 230 triệu USD mỗi năm cho hoạt động tái thiết ở Syria. Ả rập Xê út và các nước giàu khác ở Trung Đông nên bắt đầu viện trợ cho hoạt động này thay vì Mỹ".

Người đứng đầu chính phủ Mỹ cũng viết thêm: "Tôi muốn tập trung phát triển nước Mỹ, phát triển quân đội của chúng tôi và các nước giúp đỡ chúng tôi".

Trước đó, Bộ Ngoại giao Mỹ thông báo, chính phủ Mỹ đã chỉ thị tái cơ cấu quỹ viện trợ tái thiết Syria. Điều này làm dấy lên đồn đoán, chính phủ của Tổng thống Trump đang tính rút lực lượng quân sự tại Syria.

Theo Tân Hoa xã, hồi tháng 2 năm nay, Ngoại trưởng Mỹ khi đó là ông Rex Tillerson cho biết, Mỹ cam kết viện trợ khoảng 200 triệu USD cho các nỗ lực của liên minh chống khủng bố IS và cho hoạt động tái thiết ở Syria.

Tuy nhiên, khoảng 1 tháng sau đó, Tổng thống Trump được cho là đã chỉ thị chưa thực hiện cam kết này để cân nhắc lại khoản tiền hỗ trợ. Ông cũng nói rằng, Mỹ sẽ sớm rút lực lượng khỏi Syria.

Sơn Dương