Mỹ đột kích Đại sứ quán Venezuela tại Washington

Trên mạng xã hội Twitter, Văn phòng Phó tổng thống Venezuela tuyên bố các nhà chức trách Mỹ đã vi phạm luật pháp quốc tế khi xâm phạm trụ sở cơ sở ngoại giao Venezuela tại Mỹ mà không có sự cho phép của Chính phủ Bolivar và Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro. Phản ứng trên được đưa ra sau khi cảnh sát Mỹ xông vào tòa nhà Đại sứ quán Venezuela đêm 13-5, nơi các nhà hoạt động Mỹ đã phong tỏa nhiều tuần nay, để buộc những người này phải rời khỏi tòa nhà.

Cuối tháng 4 vừa qua, Washington đã yêu cầu các nhà ngoại giao Venezuela rời khỏi đại sứ quán nước này tại Mỹ. Phản đối động thái này, một nhóm các nhà hoạt động Mỹ ủng hộ chính quyền hợp hiến của Tổng thống Maduro đã phong tỏa tòa nhà 4 tầng để ngăn cản nhà chức trách Mỹ cũng như những người ủng hộ thủ lĩnh đối lập Venezuela Juan Guaido chiếm giữ.

Một nhà hoạt động người Mỹ giơ cao biểu ngữ phản đối can thiệp vào tình hình Venezuela từ tòa nhà Đại sứ quán Venezuela ở Washington. Ảnh: Getty Images

Cảnh sát tư pháp Mỹ hôm 13-5 cắt dây xích và phá khóa cửa trước Đại sứ quán Venezuela và sau đó dán thông báo cấm xâm phạm trước cửa tòa nhà. Thông báo của cảnh sát Mỹ nêu rõ: “Tài sản này được sử dụng cho mục đích công vụ và ngoại giao. Mỹ công nhận đại sứ Vecchio và Tarre là đại diện của Venezuela và có quyền kiểm soát hợp pháp đối với tài sản này”. Tổng thống Maduro đã quyết định đóng cửa Đại sứ quán tại Mỹ từ ngày 23-1, sau khi Washington công nhận thủ lĩnh đối lập Guaido là “tổng thống lâm thời Venezuela”.

Thông báo còn nêu rằng, Mỹ không công nhận thẩm quyền của chế độ Tổng thống Maduro hoặc bất cứ đại diện cũ nào bước vào, ở lại hay thực hiện bất kỳ hành động nào khác đối với tài sản này. Đại sứ Vecchio và Tarre đã yêu cầu bất cứ ai trong tòa nhà này phải rời đi ngay lập tức và không được quay lại khi không có sự cho phép của họ. Bất kỳ ai từ chối tuân thủ các yêu cầu và lệnh này sẽ vi phạm luật liên bang và Đặc khu Columbia, có thể bị bắt hoặc truy tố hình sự.

Trước các hành động của cảnh sát Tư pháp Mỹ, các nhà hoạt động nói trên tuyên bố họ ủng hộ chính phủ hợp hiến của Tổng thống Nicolas Maduro và không chấp nhận đại diện phe đối lập nước này. Luật sư Mara Verheyden-Hilliard, đại diện cho các nhà hoạt động trên, tuyên bố việc nhà chức trách Mỹ buộc các nhà ngoại giao của Chính phủ Venezuela rời khỏi cơ quan ngoại giao trên và cho phép đại diện phe đối lập nước này tiếp quản, là “bước đi nguy hiểm”, có thể tạo tiền lệ xấu. Các nhà hoạt động lo ngại rằng, nếu Đại sứ quán bị phe đối lập của ông Juan Guaido kiểm soát sẽ khiến căng thẳng Mỹ và Venezuela leo thang, cũng như tạo tiền lệ nguy hiểm với việc không tôn trọng cơ sở ngoại giao. Các nhà hoạt động Mỹ khẳng định, họ sẽ bảo vệ luật pháp quốc tế và bảo vệ Công ước Vienna về ngoại giao trong vụ việc này.

Trước đó, nhóm nhà hoạt động Mỹ ủng hộ Tổng thống Maduro đã tiến vào Đại sứ quán nước này ở Washington để ngăn đại diện phe đối lập chiếm giữ tòa nhà và thực hiện các chức năng ngoại giao thay Chính phủ của Tổng thống Maduro. Ngoại trưởng Venezuela Jorge Arreaza và các nhà lãnh đạo ở Caracas gọi nhóm này là “khách của chính phủ Venezuela”. Dưới danh nghĩa phong trào “Bảo vệ Đại sứ quán”, nhóm các nhà hoạt động này đã “cố thủ” tại tòa nhà hơn một tháng trước khi xảy ra vụ đột kích của lực lượng cảnh sát Tư pháp Mỹ.

Theo Sputnik, khi cuộc đột kích sắp diễn ra, đại diện phong trào “Bảo vệ Đại sứ quán” đã đăng một video có tựa đề “Thông điệp cuối cùng” trên Twitter của nhà báo Alexander Rubinstein, người đã cố thủ trong cơ sở ngoại giao nhiều tuần qua. “Chúng tôi đã chuẩn bị để bị bắt. Chúng tôi sẽ không tự nguyện rời đi. Cuộc chiến này chưa kết thúc”, đại diện phong trào nói, đồng thời nhấn mạnh rằng họ không thể tuân thủ theo một mệnh lệnh phi pháp và đã lên sẵn kế hoạch đối phó với cuộc đột kích của cảnh sát từ rất lâu.

Mỹ có hành động cứng rắn tại tòa Đại sứ quán Venezuela ở Washington trong bối cảnh thủ lĩnh đối lập Guaido đã bày tỏ mong muốn quân đội Mỹ hỗ trợ trước đó. Trong một bức thư gửi tới quân đội Mỹ ngày 11-5, ông Carlos Vecchio-đặc phái viên của ông Guaido-cho biết, ông Guaido đã chỉ đạo ông này liên lạc với Bộ tư lệnh Phương Nam (SOUTHCOM) của Mỹ và chào đón sự hỗ trợ từ Washington. Trong bức thư đã đề xuất một cuộc gặp giữa các chỉ huy của SOUTHCOM và các quan chức dưới quyền ông Guaido.

Ông Guaido trước đó yêu cầu đặc phái viên tới gặp quan chức Lầu Năm Góc để đề nghị hợp tác giải quyết khủng hoảng chính trị Venezuela. SOUTHCOM đã tỏ ý sẵn lòng thảo luận cách hỗ trợ vai trò tương lai của những chỉ huy đứng về phía ông Guaido và khẳng định sẵn sàng hành động ngay khi nhận được lời mời của Guaido và chính phủ hợp pháp Venezuela.

Phản ứng trước động thái này của phe đối lập, ngày 14-5, trước báo chí, Phó tổng thống Venezuela Delcy Rodriguez đã chỉ trích việc ông Guaido công khai đề nghị quân đội Mỹ ủng hộ và khẳng định nỗ lực này sẽ thất bại.

XUÂN PHONG