Mỹ dùng bom dẫn đường giết nhầm dân thường

Liên minh chống tổ chức Nhà nước Hồi giao IS tự xưng do Mỹ dẫn đầu đã tiến hành các cuộc không kích tại thành phố Hajin ở Deir Ezzor, đông Syria. Tuy nhiên, cuộc không kích này mang lại hiệu quả rất thấp với mục tiêu IS, nhưng đã khiến ít nhất 15 dân thường thiệt mạng và nhiều người bị thương. Phần lớn thương vong tập trung vào phụ nữ và trẻ em.

Sau vụ không kích, SOHR đã thực hiện một nghiên cứu và điều tra nhanh để tìm ra thủ phạm thực hiện vụ tấn công tai hại này. Căn cứ vào những mảnh vỡ còn lại tại địa điểm xảy ra vụ tấn công, SOHR khẳng định, loại vũ khí được Mỹ dùng chính là bom dẫn đường chính xác cao JDAM.

Tiêm kích F-16 khai hỏa.

JDAM là loại bom thông minh giá́ rẻ hiện được cả Không quân và Hải quân Mỹ hay dùng cho các chiến dịch không kích tấn công mục tiêu khủng bố tại Trung Đông. Loại bom này được thiết kế với bộ điều khiển quỹ đạo gắn ở phần đuôi bom.

Bộ điều khiển quỹ đạo trên sử dụng hệ thống định vị vệ tinh toàn cầu (GPS) có tác dụng làm tăng độ chính xác cho bom. Bom JDAM sử dụng được trong mọi điều kiện địa hình, thời tiết và có khả năng ném bom tự động.

Bom JDAM có thể ném từ độ cao 8 - 24 km, do đó không đòi hỏi phi công phải hạ thấp máy bay để tìm mục tiêu. Bom cũng cho phép ném từ bất kỳ góc độ nào trong khi máy bay đang lao xuống hoặc bay lên, đang bay thẳng trục hay lệch trục ném bom.

Sự dẫn hướng của bom được thực hiện khép kín bởi sự kết hợp giữa hệ thống định vị vệ tinh toàn cầu GPS và hệ dẫn quán tính 3 trục INS (INS là bộ phận phụ dẫn, chỉ có ý nghĩa khi GPS không hoạt động, như khi GPS bị làm nhiễu).

Khả năng này cho phép JDAM chống lại nguy cơ làm nhiễu GPS bằng kỹ thuật cao của đối phương. Vì vậy, JDAM được coi là loại bom thông minh bậc nhất hiện nay. Từ tuyên bố đến thực tế chiến đấu là 2 vấn đề hoàn toàn khác nhau bởi liên tiếp chỉ trong chưa đầy 1 tháng, vũ khí này đã tấn công nhầm khiến hàng chục người thiệt mạng.

Dù Mỹ không công khai nhưng ngay sau những vụ không kích nhầm lẫn đáng tiếc, Lầu Năm Góc đã tiến hành điều tra vụ việc và nguyên nhân ban đầu được xác định do bộ điều khiển gắn ở đuôi bom gặp sự cố. Chính vì vậy, quả bom đã xác định nhầm vị trí cần tấn công.

Tuấn Vũ