Mỹ hạn chế đầu tư từ Trung Quốc

Quy định mới sẽ có hiệu lực từ ngày 10-11 và áp dụng thí điểm trong 27 ngành công nghiệp nhạy cảm hoặc lĩnh vực bị cho ảnh hưởng an ninh quốc gia Mỹ. Bộ Tài chính nước này sẽ giám sát và đánh giá đến khi phiên bản cuối cùng được thực thi đầy đủ sau 15 tháng.

Tổng thống Trump hồi tháng 3 đã ngăn thương vụ thâu tóm nhà sản xuất chip điện tử Mỹ Qualcomm do lo ngại an ninh quốc gia bị đe dọa.

Các quy định được mở rộng dựa trên Đạo luật hiện đại hóa đánh giá về rủi ro do các khoản đầu tư nước ngoài gây ra (FIRRMA) mà Quốc hội Mỹ thông qua hồi tháng 6, nhằm tăng cường vai trò của Ủy ban Đầu tư nước ngoài (CFIUS). Hiện tại, CFIUS chỉ quản lý, giám sát các trường hợp thâu tóm và cổ phần nước ngoài có khả năng kiểm soát công ty Mỹ, đảm bảo các hoạt động này không tổn hại an ninh quốc gia.

Theo chương trình thí điểm, CFIUS được trao quyền xem xét bất kỳ giao dịch nước ngoài nào với công ty Mỹ thuộc một trong 27 lĩnh vực then chốt gồm hàng không,viễn thông, chất bán dẫn, sản xuất nhôm, thiết bị lưu trữ máy tính, tên lửa dẫn đường cùng nhiều thiết bị quân sự khác... CFIUS sẽ phê duyệt thỏa thuận trong 30 ngày hoặc ngăn chặn, thậm chí mở cuộc điều tra nếu xét thấy nhà đầu tư nước ngoài có thể tiếp cận thông tin kỹ thuật bí mật.

Tại cuộc họp báo hôm 10-10, các quan chức cấp cao Bộ Tài chính Mỹ khẳng định chương trình thí điểm nói trên không nhắm vào quốc gia cụ thể mà sẽ áp dụng với bất kỳ nguồn đầu tư nước ngoài nào. Trên thực tế, giới quan sát cho rằng động thái này chủ yếu nhằm ngăn doanh nghiệp Trung Quốc tiếp cận công nghệ nhạy cảm mà Washington cáo buộc Bắc Kinh “vi phạm sở hữu trí tuệ”, dẫn đến thuế trừng phạt của chính quyền Tổng thống Trump áp lên hàng ngàn sản phẩm nhập khẩu từ Trung Quốc trị giá hơn 250 tỉ USD.

Chính sách này là một phần nỗ lực của Washington nhằm ngăn Bắc Kinh khai thác công nghệ tiên tiến của Mỹ trong các lĩnh vực quan trọng như mạng không dây 5G; đồng thời đối phó chiến lược “Made in China 2025”- tham vọng đưa Trung Quốc thành lực lượng thống trị các ngành công nghiệp công nghệ cao của tương lai. Tuy nhiên, các nhà phân tích quan ngại việc hạn chế đầu tư nước ngoài có thể làm trầm trọng thêm căng thẳng giữa hai cường quốc, khiến cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung trở nên khốc liệt hơn.

Theo số liệu của tổ chức Public Citizen, tỷ trọng đầu tư của Trung Quốc tại Mỹ trong các ngành công nghiệp mà Bắc Kinh coi là “chiến lược” như hàng không, công nghệ sinh học và phương tiện năng lượng mới đã tăng từ 25% năm 2016 lên 56% năm 2017. Tuy nhiên, nguồn vốn đầu tư từ Bắc Kinh đã giảm hơn 90% trong nửa đầu năm 2018 do cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung.

MAI QUYÊN (Theo New York Times)