Mỹ hoàn tất chiến dịch di tản và rút quân, kết thúc 20 năm hiện diện quân sự tại Afghanistan

Vào sáng sớm 31/8, giờ Kabul, Tổng thống Mỹ Joe Biden tuyên bố trên twitter, không còn binh sĩ Mỹ tại Afghanistan; đồng thời bày tỏ cảm ơn những quân nhân đã can đảm, bất chấp hiểm nguy, hoàn thành sứ mệnh di tản và rút quân đúng kế hoạch, khép lại 20 năm hiện diện quân sự ở Afhganistan.

Trong cuộc họp báo hôm 30/8, Lầu Năm Góc chính thức tuyên bố, đã hoàn tất việc rút quân khỏi Afghanistan. Tướng Frank McKenzie, Tư lệnh Bộ Chỉ huy Trung tâm Hoa Kỳ, cho biết, quan chức ngoại giao Mỹ tại Afghanistan, Ross Wilson, đã có mặt trên chuyến bay C-17 cuối cùng, rời Kabul vào nửa đêm 30/8.

Một chiếc CH-47 Chinook được đưa lên máy bay C-17 Globemaster III của Không quân Hoa Kỳ tại Sân bay Quốc tế Hamid Karzai ở Kabul, Afghanistan. Ảnh: Bộ Tư lệnh Trung ương Hoa Kỳ / Reuters.

Hầu hết trong số hơn 20 quốc gia đồng minh liên quan đến chiến dịch không vận cho biết, đã hoàn tất việc sơ tán vào cuối tuần trước.

Ông Biden cho biết, sau chiến dịch không vận chưa từng có kéo dài 17 ngày, hơn 120.000 người, gồm công dân Mỹ, công dân nước thứ ba và người địa phương làm việc cho Mỹ và NATO trong 20 năm qua, đã được di tản khỏi Afghanistan.

Một chiếc xe ô tô sử dụng làm bệ phóng rocket bên ngoài sân bay Kabul, Afghanistan ngày 30/8 bị lực lượng Mỹ tiêu diệt khi tấn công vào sân bay. Ảnh: Reuters/Stringer.

Tổng thống Mỹ yêu cầu Ngoại trưởng nước này tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các đối tác quốc tế để đảm bảo sự đi lại an toàn cho bất kì người Mỹ, công dân nước thứ ba hay người địa phương đã làm việc cho liên quân, muốn rời Afghanistan; duy trì hoạt động của sân bay Kabul bảo đảm sự kết nối của nước này với cộng đồng quốc tế; đồng thời bảo đảm việc thực hiện Nghị quyết Hội đồng An ninh Liên hợp quốc về Afghanistan vừa được thông qua.

Chuyến bay di tản cuối cùng rời sân bay Kabul vào nửa đêm 30/8, hoàn tất chiến dịch không vận, cũng là hoàn tất việc rút lực lượng quân sự Mỹ khỏi Afghanistan. Ảnh: AP.

Nghị quyết do Mỹ, Anh và Pháp soạn thảo, đã được Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc thông qua hôm 30/8 với 13 phiếu thuận và không có phản đối (Trung Quốc và Nga bỏ phiếu trắng), yêu cầu Taliban tôn trọng cam kết tạo thuận lợi để người dân Afghanistan cũng như công dân nước ngoài muốn rời khỏi nước này một cách an toàn, trật tự.

Nghị quyết đề cập đến một tuyên bố ngày 27/8 của Taliban, trong đó nói, người Afghanistan sẽ có thể ra nước ngoài hay rời khỏi Afghanistan bất cứ lúc nào họ muốn, bằng bất kì hình thức nào nào, cả trên không và trên bộ.

Nghị quyết của Hội đồng Bảo an LHQ thông qua ngày 30/8 yêu cầu Taliban tôn trọng cam kết để công dân nước này và người nước ngoài có thể rời khỏi Afghanistan nếu họ muốn. Ảnh: Johanna Geron/Reuters.

Hội đồng Bảo an "hi vọng Taliban sẽ tuân thủ những cam kết này và tất cả các cam kết khác.", nghị quyết nhấn mạnh.

Taliban đã ăn mừng sự kiện Mỹ hoàn tất việc rút quân, kết thúc hiện diện quân sự 2 thập kỉ tại nước này, bằng những tiếng súng bắn lên bầu trời Kabul.

"Người lính Mỹ cuối cùng đã rời sân bay Kabul và đất nước chúng tôi đã giành được độc lập hoàn toàn.", Al Jazeera TV dẫn lời người phát ngôn Taliban Qari Yusuf hôm 30/8.

Cuộc xung đột kéo dài 20 năm đã cướp đi sinh mạng của gần 2.500 binh sĩ Mỹ và khoảng 240.000 người Afghanistan với khoản chi phí khổng lồ lên đến khoảng 2 nghìn tỉ USD.

Huy Anh/Reuters, Aljazeera