Mỹ lép vế trước Taliban, mở lời nối lại đàm phán

Tổng thống Donald Trump đã có chuyến thăm bất ngờ tới quân đội Mỹ ở Căn cứ Không quân Bagram, Afghanistan nhân dịp Lễ Tạ ơn và tiếp tục mở lời về việc đàm phán với Taliban.

Tổng thống Donald Trump phát biểu tại Căn cứ Không quân Bagram - Afghanistan hôm 28/11. Ảnh: Reuters

"Taliban muốn thỏa thuận và chúng tôi đang gặp gỡ họ.. Chúng ta sẽ chờ xem liệu Taliban có muốn đạt được một thỏa thuận hay không" - Tổng thống Mỹ nói với các nhà báo.

Tổng thống Mỹ cho biết các điều khoản của thỏa thuận này sẽ phải bao gồm lệnh ngừng bắn và ông bày tỏ niềm tin rằng Taliban nhiều khả năng sẽ đồng ý.

Khi được hỏi liệu Mỹ đã bắt đầu lại quá trình đàm phán hòa bình với Taliban hay chưa, Tổng thống Trump trả lời "rồi" nhưng không tiết lộ thông tin chi tiết. Trước đó, vào tháng 9, ông Trump từng tuyên bố các cuộc đàm phán hòa bình với Taliban "đã chết" sau khi phần tử Taliban thực hiện cuộc đánh bom liều chết khiến 1 binh lính Mỹ và 11 người khác bị thiệt mạng, ngay trước thềm cuộc gặp giữa Mỹ và phe Taliban tại Trại David, Iraq.

Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ Mark Milley khẳng định ông "hy vọng quá trình đàm phán hòa bình sẽ thành công và tạo điều kiện cho đàm phán Afghanistan trong tương lai gần".

Chuyến thăm của ông Trump là lần đầu tiên ông tới Afghanistan kể từ khi trở thành tổng thống. Đây là lần thứ hai Tổng thống Trump đến một khu vực chiến sự. Trước đó, vào năm 2018, ông viếng thăm các binh sĩ tại Iraq sau Lễ Giáng sinh.

Việc Tổng thống Mỹ đề cập đến tái đàm phán với Taliban đã một lần nữa lại cho thấy những nỗ lực của ông trong việc mang lại hòa bình cho Afghanistan, thực hiện cam kết của mình khi tranh cử là rút quân khỏi Afghanistan. Tuyên bố này dường như cũng đã cho thấy sự hạ nhiệt, nếu không muốn nói là "sự lép vế" của Mỹ trước việc Taliban tấn công làm thiệt mạng 1 lính Mỹ và người dân Afghanistan.

Giới quan sát cho rằng, lâu nay Taliban đã có quan điểm vừa đàm phán hòa bình với Mỹ vừa đẩy mạnh hoạt động quâm sự ở Afghanistan nhưng tránh nhằm trực diện vào quân đội Mỹ ở Afghanistan. Vụ đánh bom liều chết ở Afghanistan ngay trước thềm cuộc đối thoại hòa bình có thể chỉ là... sơ suất nhưng cũng có thể là đòn tâm lý của Taliban.

Lực lượng này hiểu rõ sự nôn nóng của Tổng thống Trump khi muốn rút quân khỏi Afghanistan, Taliban có thể muốn thử lằn ranh đỏ của Mỹ sẽ tới đâu. Một người lính Mỹ ngã xuống có thể ngừng đàm phán nhưng Washington cũng sẽ vẫn phải quay lại đối thoại với Taliban. Lực lượng này bây giờ mới là bên nắm thế chủ động thực sự ở Afghanistan.

Rõ ràng, bất chấp vụ đánh bom liều chết mà Taliban đã đứng ra nhận trách nhiệm, Mỹ vẫn tiếp tục đối thoại và thảo luận vấn đề trao đổi tù nhân, bao gồm các tay súng của Taliban.

Mỹ hiện có khoảng 14.000 binh lính ở Afghanistan. Rút hết số binh lính này về nước và chấm dứt thật sự hoàn toàn cuộc chiến tranh ở nơi đây là một trong những cam kết tranh cử trọng tâm của Tổng thống Donald Trump vào năm 2016.

Do đó, càng gần đến thời điểm diễn ra cuộc bầu cử Tổng thống năm 2020 ở Mỹ, việc thực hiện cam kết tranh cử này trở nên càng thêm quan trọng và cấp thiết đối với ông Trump.

Sau gần 18 năm hao người tốn của cho cuộc chiến tranh ở Afghanistan, Mỹ hiện đang tìm cách thoát khỏi tình trạng sa lầy về chính trị, an ninh và quân sự ở nơi đây trong danh dự. Mỹ đáp ứng giải pháp chính trị hòa bình cho Afghanistan đảm bảo sao cho chính thể hiện tại ở Afghanistan không bị Taliban lật đổ sau khi Mỹ rời khỏi.

Dù ông Trump tuyên bố các cuộc đàm phán hòa bình giữa Mỹ và Taliban đã "chết yểu" nhưng hiện đang có dấu hiệu cho thấy chính quyền của ông Trump vẫn muốn thuyết phục nhóm phiến quân này để chấm dứt cuộc chiến kéo dài nhất trong lịch sử nước Mỹ.

Đông Phong