Mỹ loại biên toàn bộ tuần dương hạm Ticonderoga, cơ hội lớn cho đối tác?

Tuần dương hạm lớp Ticonderoga là lớp tàu mặt nước đầu tiên của hải quân Mỹ được trang bị hệ thống tác chiến tối tân Aegis với trọng tâm là radar mảng pha quét điện tử chủ động AN/SPY-1A/B.

Kích cỡ của tuần dương hạm lớp Ticonderoga rất đồ sộ với chiều dài 173 m, lượng giãn nước khi mang đầy tải là 9.600 tấn, nó cũng chính là tàu mặt nước có hỏa lực mạnh nhất của hải quân Mỹ.

Trên tàu có 122 ống phóng thẳng đứng Mk 41 tương thích tên lửa phòng không SM-2/3/6, tên lửa hành trình tấn công mặt đất BGM-109 Tomahawk và tên lửa chống ngầm RUM-139 VL-ASROC.

Ngoài ra tuần dương hạm Ticonderoga còn được trang bị 2 pháo 127mm Mk 45 bố trí trước - sau, 8 tên lửa hành trình chống hạm RGM-84 Harpoon và 6 ngư lôi hạng nhẹ Mk 46 cỡ 324mm.

Hiện nay hải quân Mỹ đang duy trì tổng cộng 22 tuần dương hạm lớp Ticonderoga, chúng là bản nâng cấp từ thế hệ ban đầu chỉ dùng ray phóng đôi Mk 26 thay vì bệ phóng Mk 41.

Hiện nay chiếc tuần dương hạm Ticonderoga cao tuổi nhất đang phục vụ đã trên 30 năm, trong khi chiếc trẻ nhất cũng xấp xỉ đến tuổi 30, ngưỡng bắt đầu phải nhận sổ hưu.

Trong thời gian qua đã có rất nhiều nhận định cho rằng hải quân Mỹ sẽ sớm tiến hành loại biên toàn bộ 22 chiếc Ticonderoga còn lại, sau khi họ đã cho 5 tàu đời đầu về hưu từ rất lâu.

Vừa qua trong cuộc trả lời phỏng vấn trang tin của học viên hải quân, Phó đô đốc Bill Merz đã nói về các khu trục hạm và tuần dương hạm hiện có trong hải quân Mỹ và các khinh hạm mới mà họ sẽ đặt đóng trong vài thập kỷ tới.

Phó Đô đốc Bill Merz đã cho biết rằng đứng cuối danh sách hiện đang là các tuần dương hạm lớp Ticonderoga đã cũ và có thể chúng sẽ bị loại biên sớm.

Về lâu dài, các khinh hạm tên lửa mà hải quân Mỹ lên kế hoạch đóng bắt đầu từ năm 2020, cùng các tàu chiến cỡ lớn mới đang được phát triển, có thể thay thế các tàu khu trục Arleigh Burke loại cũ.

Mục tiêu cuối cùng là vào năm 2030, hải quân Mỹ sẽ có số tàu chiến nhỏ hơn chiếm đa số, “Nếu tôi phải dự báo, thì có thể đó là các tàu chiến mặt nước nhỏ hơn, nghĩa là các khinh hạm”, Phó đô đốc Merz nói.

Một báo cáo năm 2016 kêu gọi tăng số tàu lớn bao gồm tàu tuần dương và tàu khu trục lên con số 104, tăng thêm so với con số 88 tàu hải quân Mỹ nói họ cần đến ở thời điểm 2014.

Bản đánh giá năm 2016 yêu cầu phải có 52 tàu nhỏ, chỉ bằng số khinh hạm mà hải quân Mỹ cần trong thời điểm 2014. Nhưng sang năm 2019 thì con số chiến hạm cần thiết đã tăng lên 355 và có sự thay đổi đáng kể về chủng loại.

Với kế hoạch mới, 22 tuần dương hạm Ticonderoga ra đời từ những năm 1980 có thể bị loại biên, do các tàu này đã cũ và xuất hiện nhiều vấn đề kết cấu, đi kèm một số rắc rối khác liên quan đến vật liệu.

Thực ra trong nhiều năm, hải quân Mỹ đã yêu cầu quốc hội cho phép loại biên lớp tuần dương hạm Ticonderoga nhưng các nghị sỹ Mỹ lại bác bỏ yêu cầu này, thay vào đó là các chương trình nâng cấp, tân trang.

Với các tàu khu trục chủ lực Arleigh Burke thế hệ Flight III gia nhập hạm đội với số lượng lớn và việc mua sắm các khinh hạm tên lửa bắt đầu từ năm 2020, các nghị sỹ Mỹ cuối cùng cũng có vẻ đồng ý cho các tuần dương hạm Ticonderoga được “nghỉ hưu”.

Mặc dù với hải quân Mỹ thì tuần dương hạm Ticonderoga đã tới lúc "nhận sổ hưu" nhưng so với các chiến hạm khác mà đa số các quốc gia đang sử dụng thì chúng vẫn mạnh hơn rất nhiều lần.

Bởi vậy sẽ không ngạc nhiên nếu như một phần (hoặc toàn bộ) những chiến hạm này sẽ được "sang tên" cho đối tác thân thiết theo chương trình bán trang bị quốc phòng dư thừa - EDA.

Bạch Dương