Mỹ lùm xùm vụ binh sĩ bị phục kích ở Niger

4 lính Mỹ thiệt mạng trong vụ phục kích tại Niger. Ảnh: CNN

Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ, tướng Joseph Dunford ngày 23-10 lần đầu tiết lộ chi tiết những gì xảy ra trong vụ phục kích ở Niger khiến 4 binh sĩ Mỹ thiệt mạng.

Cụ thể, nhóm binh sĩ 12 người, bao gồm cả binh sĩ Mỹ và Niger đang làm nhiệm vụ tuần tra, trinh sát. Trên đường trở về căn cứ, họ đụng độ với 50 tay súng Hồi giáo cực đoan IS. Nhóm binh sĩ Mỹ đã giao chiến với khủng bố suốt khoảng 1 giờ, cho đến khi gửi thông điệp yêu cầu trợ giúp. “Chúng tôi đang tìm hiểu vì sao họ không yêu cầu hỗ trợ ngay từ đầu. Theo tôi, họ có thể muốn tự giải quyết vấn đề nhưng kết cục lại không như dự tính”, ông Dunford nói.

Vì sao xảy ra vụ phục kích?

Phi công điều khiển máy bay không người lái có mặt tại hiện trường sau đó khoảng vài phút. Chiến đấu cơ Mirage của Pháp xuất hiện khá muộn, 2 giờ sau khi giao tranh xảy ra. Các máy bay Mỹ và đồng minh quyết định không ném bom để bảo toàn tính mạng cho đồng đội dưới mặt đất. Quan chức Mỹ khẳng định, nhiệm vụ của nhóm lính đặc nhiệm này là tuần tra trinh sát ngôi làng Tongo Tongo nằm gần biên giới Niger-Mali.

Tuy nhiên, không ai biết liệu các binh sĩ Mỹ có đi chệch hướng so với nhiệm vụ ban đầu hay mang đủ thiết bị liên lạc để gọi trợ giúp hay không, cũng như vì sao trung sĩ David Johnson mất tích. Tướng Dunford cho biết, một cuộc điều tra đang được tiến hành để giải đáp những câu hỏi này. Theo tướng Dunford, chưa có dấu hiệu cho thấy binh sĩ Mỹ không làm đúng theo yêu cầu được giao, ít nhất là ở thời điểm bị phục kích. “Chúng tôi đang tiếp tục điều tra, nhưng lời đồn đại về nhóm binh sĩ đụng độ với khủng bố cho đến nay chỉ là tin đồn”.

Thi thể trung sĩ Johnson, được tìm thấy 48 giờ sau đó, cách nơi xảy ra giao tranh gần 1,6km. Dunford nói: “Điều quan trọng cần lưu ý khi họ không yêu cầu hỗ trợ ngay trong giờ đầu tiên, phán quyết của tôi là đơn vị đó nghĩ rằng họ có thể giải quyết tình huống mà không cần hỗ trợ thêm. Và chúng ta sẽ tìm ra trong cuộc điều tra lý do tại sao phải mất một giờ để họ gọi”.

Cục điều tra Liên bang Mỹ (FBI) cũng vào cuộc điều tra. Bộ trưởng Quốc phòng James Mattis khẳng định, Washington sẽ thực hiện mọi biện pháp cần thiết để xác định nguyên nhân khiến binh sĩ Mỹ thiệt mạng trong quá trình thực hiện nhiệm vụ ở nước ngoài, và những kẻ đã gây ra những tội ác này sẽ phải gánh chịu sự trừng phạt thích đáng.

Những câu hỏi chưa trả lời

Chủ tịch Ủy ban Quân lực của Thượng viện John McCain đã chỉ trích Lầu Năm Góc và chính quyền Tổng thống Donald Trump vì không công bố thông tin về vụ tấn công sau khi vụ việc xảy ra. “Một trong những cuộc chiến mà tôi đang chống lại chính phủ là Ủy ban Quân lực không có đủ thông tin. Chúng ta xứng đáng để có được điều đó”, ông McCain cho biết.

Sau vụ phục kích, một số nghị sĩ thậm chí tuyên bố họ không biết Mỹ có quân đội ở Niger. “Tôi không biết có 1.000 binh sĩ ở Niger”, nghị sĩ bang Nam Carolina Lindsey Graham cho biết. Tuy nhiên, Lầu Năm Góc và Nhà Trắng khẳng định đã thông báo cho Quốc hội về nhiệm vụ của Mỹ tại Niger vài lần trong năm nay. Nhiều nghị sĩ Mỹ đang yêu cầu tổ chức điều trần về hoạt động quân sự của Mỹ tại Niger.

Các chuyên gia đang làm việc cho Bộ Tư lệnh Châu Phi của Mỹ đang cố gắng tái hiện những gì xảy ra như là một phần của cuộc điều tra toàn diện, bao gồm tất cả các chi nhánh quân sự và các bộ phận của cơ quan tình báo Mỹ tham gia vào sứ mệnh này.

Tức giận

Phản ứng của Tổng thống Trump đối với vụ tấn công gây ra nhiều lời chỉ trích, đặc biệt là phản hồi của ông sau khi lời chia buồn mà ông gửi đến người vợ của trung sĩ Johnson bị cho là thiếu thiện chí.

Trong chương trình Good Morning America, vợ của trung sĩ Johnson, Myeshia Johnson, cho biết, Tổng thống Trump “không nhớ tên” chồng cô. Điều đó khiến cô “thấy tổn thương nhất” bởi chồng cô đã “chiến đấu vì đất nước, liều mạng vì đất nước” nhưng lại không được nhớ đến. “Tôi thấy thất vọng và khóc nhiều hơn vì chồng tôi là một người lính tuyệt vời”, bà Myeshia nói. Tổng thống Trump nhanh chóng có phản hồi trên Twitter. “Tôi đã có một cuộc trò chuyện rất tôn trọng với vợ của trung sĩ La David Johnson, và nhắc tên cậu ấy ngay từ đầu, không hề do dự”, ông viết.

AN BÌNH