Mỹ nhận lời chua chát: Taliban minh oan cho Nga

Hôm 29/1, Đại diện văn phòng chính trị của Taliban Sher Mohammad Abbas Stanekzai đã lên tiếng bình luận về loạt tin đồn được tờ New York Times đăng tải về khả năng Nga, Iran trả tiền thưởng cho họ để họ sát hại lính Mỹ.

Lính Mỹ hoạt động tại Afghanistan. Ảnh: AP

Ông Stanekzai đã khẳng định rằng, các tin tức như vậy là hoàn toàn sai sự thật.

"Nó hoàn toàn sai sự thật. Chúng tôi bác bỏ điều này hoàn toàn" - ông Stanekzai nói.

Theo lời người đại diện của Taliban, quân đội Mỹ đã xâm lược Afghanistan. Các thành viên Taliban đã chiến đấu cùng quân đội Mỹ từ năm 2001 và không sát hại họ vì tiền thưởng.

"Chúng tôi chiến đấu cùng với những kẻ xâm lược đất nước mà không cần phần thưởng" - Stanekzai nhấn mạnh.

Lời nhận xét mới nhất từ lực lượng Taliban mà Mỹ từng coi là khủng bố cho thấy sự thật đã được các cơ quan truyền thông Mỹ đồn đoán hồi giữa năm ngoái.

Báo New York Times tiết lộ thông tin độc quyền cáo buộc tình báo quân đội Nga đã treo thưởng cho quân Taliban để tìm giết các binh sĩ Mỹ và Anh tại Afghanistan trong lúc các cuộc đàm phán hòa bình đang diễn ra.

Sau đó, nguồn tin của Hãng tin AP cho biết Tổng thống Mỹ Donald Trump đã nắm được thông tin mật của tình báo Mỹ về sự việc này từ mùa xuân năm 2019, tức là tròn một năm trước khi thông tin này được truyền thông tiết lộ. Khi đó, thông tin về việc Nga treo thưởng cho quân Taliban để tiêu diệt lính Mỹ đã được nêu ở ít nhất một trong những văn bản tin tức tình báo mỗi ngày gửi lên Tổng thống Donald Trump vào thời điểm đó.

Cố vấn an ninh quốc gia lúc bấy giờ của ông Trump là ông John Bolton cũng đã nói với các cộng sự rằng ông đã báo cáo tổng thống về các thông tin đánh giá của tình báo trong tháng 3/2019. Tuy nhiên, chính quyền ông Trump đã "không làm gì cả" để ngăn chặn tình hình.

Dẫu Điện Kremlin và ngay cả quân đội Mỹ cũng đã báo cáo sau đó về các thông tin thiếu lập luận của lực lượng tình báo nhưng tin tức này vẫn được phe Dân chủ tại Quốc hội Mỹ nhắc đến như một hành động thiếu cẩn trọng của chính quyền Tổng thống Trump.

Tuần trước, Cố vấn an ninh quốc gia mới được bổ nhiệm của Tổng thống Joe Biden, ông Jake Sullivan, đã nói chuyện với người đồng cấp Afghanistan Hamdullah Mohib và nói rõ ý định của Mỹ khi "xem xét lại” thỏa thuận này hòa bình đã đạt được với Taliban vào năm ngoái.

Phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia Emily Horne cho biết, Washington muốn kiểm tra xem Taliban có "thực hiện đúng cam kết cắt đứt quan hệ với các nhóm khủng bố, giảm bạo lực ở Afghanistan và tham gia vào các cuộc đàm phán có ý nghĩa với chính phủ Afghanistan và các bên liên quan khác".

Ông Sullivan “nhấn mạnh rằng Mỹ sẽ hỗ trợ tiến trình hòa bình với một nỗ lực ngoại giao khu vực, nhằm mục đích giúp hai bên đạt được một thỏa thuận chính trị lâu dài, công bằng và ngừng bắn vĩnh viễn”.

Trong khi đó, Cố vấn an ninh quốc gia Afghanistan Hamdullah Mohib đã cập nhật trên tài khoản mạng xã hội về cuộc thảo luận, nhấn mạnh hai bên đã "đồng ý làm việc hướng tới một lệnh ngừng bắn vĩnh viễn và một nền hòa bình công bằng và lâu dài" ở Afghanistan.

Phía Taliban cho biết, họ vẫn “cam kết với thỏa thuận và tôn trọng các cam kết của chúng tôi”.

Washington đã ký một thỏa thuận với Taliban ở Qatar vào năm ngoái để bắt đầu rút quân của Mỹ khỏi Afghanistan để đổi lấy sự đảm bảo an ninh từ nhóm vũ trang này và cam kết bắt đầu các cuộc đàm phán hòa bình với chính phủ Afghanistan.

Song bạo lực trên khắp Afghanistan đã gia tăng bất chấp hai bên tham gia vào các cuộc đàm phán kể từ tháng 9/2020. Các cuộc tấn công và các vụ ám sát nhân vật nổi tiếng đã gia tăng trong những tháng gần đây, đặc biệt là ở Kabul, nơi các nhà báo, nhà hoạt động, thẩm phán và chính trị gia đã bị sát hại trong các vụ tấn công trắng trợn.

Giới phân tích cho rằng, chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden cần xem xét lại toàn diện thỏa thuận Doha để hiểu được những gì mà hai bên thống nhất.

Fahim Sadat, Giáo sư chuyên ngành quan hệ quốc tế tại Đại học Kardan ở Kabul, nói với Al Jazeera: “Chính quyền Biden dường như cam kết hơn trong việc giảm bạo lực (RIV) ở Afghanistan và nếu nhìn vào thỏa thuận, RIV là một trong những điểm chính trong đó. Nhưng chúng tôi đã chứng kiến sự gia tăng bạo lực nên nếu phát hiện ra rằng Taliban không thể hiện cam kết của họ trong việc giảm bạo lực, họ sẽ phải chịu áp lực từ chính quyền mới của Mỹ."

Bên cạnh đó, ông Sadat cho rằng, Chính phủ ở Afghanistan cũng muốn xem lại thỏa thuận với Mỹ bởi nhận thấy sự nhân nhượng Taliban của ông Trump.

"Chính phủ Afghanistan đang mong đợi hợp tác chặt chẽ với chính quyền mới để chia sẻ mối quan ngại của họ liên quan đến thỏa thuận Mỹ-Taliban, nơi họ cảm thấy ông Trump vẫn còn rất khoan dung với Taliban”.

Hải Lâm