Mỹ tăng cường liên minh đối trọng Trung Quốc

Tổng thống Mỹ Joe Biden dự kiến ký sắc lệnh hành pháp để thúc đẩy xây dựng chuỗi cung ứng chip và các sản phẩm chiến lược quan trọng khác như chất bán dẫn, pin xe điện, đất hiếm và các sản phẩm y tế… thông qua hợp tác với các đồng minh nhằm giảm bớt phụ thuộc vào Trung Quốc.

Theo báo Nikkei Asian Review (Nhật Bản), sắc lệnh yêu cầu phát triển một chiến lược chuỗi cung ứng quốc gia và dự kiến đưa ra các khuyến nghị cho mạng lưới cung ứng ít chịu ảnh hưởng bởi thảm họa và lệnh trừng phạt của những quốc gia không thân thiện. Washington được cho là sẽ theo đuổi quan hệ đối tác với vùng lãnh thổ Đài Loan (Trung Quốc) và các nước Nhật Bản, Hàn Quốc trong lĩnh vực sản xuất chip, đồng thời bắt tay với các nền kinh tế châu Á - Thái Bình Dương bao gồm Úc về đất hiếm.

Tổng thống Mỹ Joe Biden đối thoại trực tuyến với Thủ tướng Canada Justin hôm 23-2 Ảnh: REUTERS

Việc phụ thuộc quá nhiều vào nguồn cung các sản phẩm quan trọng từ Trung Quốc dẫn đến rủi ro an ninh cho Mỹ. Bắc Kinh đã tạo sức ép lên các đối tác thương mại, như cấm xuất khẩu đất hiếm sang Nhật Bản hồi năm 2010 do tranh chấp quần đảo Điếu Ngư/Senkaku. Mỹ nhập khẩu khoảng 80% đất hiếm từ Trung Quốc và phụ thuộc đến 90% một số sản phẩm y tế của nền kinh tế thứ hai thế giới. Tuy nhiên, theo Nikkei Asian Review, việc tái cấu trúc chuỗi cung ứng có thể mất khá nhiều thời gian, đặc biệt là trong lĩnh vực bán dẫn.

Trong bối cảnh nhiều thành viên Đảng Cộng hòa gây sức ép buộc Tổng thống Joe Biden tiếp tục chính sách cứng rắn với Trung Quốc từ thời ông Donald Trump, lãnh đạo phe đa số (Dân chủ) Thượng viện Mỹ Chuck Schumer hôm 23-2 đã chỉ đạo các nhà lập pháp soạn thảo gói biện pháp chống lại sự trỗi dậy của Trung Quốc. Ông Schumer cho biết gói biện pháp này dựa trên luật mà ông đề xuất vào năm ngoái nhằm tìm kiếm nguồn tài trợ 100 tỉ USD để thúc đẩy nghiên cứu các lĩnh vực công nghệ quan trọng, từ trí tuệ nhân tạo đến điện toán lượng tử và chất bán dẫn.

Dự thảo cũng chú trọng việc đầu tư vào các quan hệ đối tác và liên minh chiến lược như NATO, Đông Nam Á và Ấn Độ. Theo Reuters, chính quyền ông Biden cũng đang xem xét các chương trình của Trung Quốc và cam kết có cách tiếp cận cứng rắn nhưng đa phương hơn với Bắc Kinh. Sau cuộc hội đàm trực tuyến với Thủ tướng Canada Justin Trudeau hôm 23-2, Tổng thống Joe Biden cho biết phối hợp đối phó Trung Quốc là một trong những mối quan tâm chung của hai nước, bên cạnh hiện đại hóa Bộ Chỉ huy Phòng không Bắc Mỹ (NORAD) và biến đổi khí hậu.

Xuân Mai