Mỹ: Thẩm phán ra lệnh cấm đối với dự án bức tường biên giới của Tổng thống Trump

Ngày 24/5, Thẩm phán Haywood Gilliam Jr. đã ra quyết định tạm ngừng việc tái phân bổ kinh phí của quân đội cho việc xây bức tường. Yêu cầu của thẩm phán Gilliam được áp dụng với hai dự án lẽ ra sẽ khởi động vào ngày 25/5 cho 82km hàng rào ở hai điểm tại vùng biên giới với Mexico.

Các quan chức chính quyền của Tổng thống Trump "không được phép tham gia bất kỳ hoạt động nào để xây dựng một hàng rào biên giới trong khu vực đã xác định là Dự án khu vực thành phố Yuma 1 và Dự án khu vực thành phố El Paso 1 sử dụng các quỹ được tài trợ bởi Bộ Quốc phòng", Thẩm phán Haywood Gilliam ra lệnh khi đề cập đến việc Bộ Quốc phòng chuyển gần tiền lấy từ quỹ nhân sự và phòng chống ma túy của Bộ đến tài khoản xây dựng bức tường.

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp trong nỗ lực bỏ qua Quốc hội để nhận tiền tài trợ xây dựng bức tường biên giới dẫn đến việc chính phủ đóng cửa lâu nhất trong lịch sử Hoa Kỳ

Khoảng 20 tiểu bang, bao gồm các thành trì Dân chủ New York và California, cùng với Liên đoàn Tự do Dân chủ Hoa Kỳ (ACLU), các nhóm môi trường và cộng đồng biên giới đã đệ đơn cáo buộc hành vi của Tổng thống là vi phạm hiến pháp.

Một vụ kiện nữa - được đưa lên bởi các nguyên đơn là Câu lạc bộ Sierra – chống lại Tổng thống Trump cũng như Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ kiêm Quyền Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ Shanahan, quyền Bộ trưởng An ninh Nội địa Kevin McAleenan và Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin làm người hậu thuẫn.

Thẩm phán đã ban lệnh cấm tạm thời vì các nguyên đơn cáo buộc các quan chức chính quyền của ông Trump "vượt quá thẩm quyền theo luật định của họ, và những hành động đó sẽ dẫn đến những tác hại không thể khắc phục".

"Sự kiểm soát 'tuyệt đối' của Quốc hội đối với chi tiêu liên bang - ngay cả khi sự kiểm soát đó có thể cản trở Cơ quan hành pháp thực hiện các sáng kiến mà nó coi là quan trọng - không phải là một lỗi trong hệ thống hiến pháp của chúng tôi", bà Gilliam viết. "Đó là một tính năng của hệ thống đó, và là một tính năng thiết yếu."

Quyết định của ông Gilliam là quyết định đầu tiên được ban hành cho rất nhiều vụ kiện chống lại quyết định gây tranh cãi của ông Trump trong việc vượt qua các quy trình phê duyệt thông thường để nhất quyết xây bức tường biên giới.

Thẩm phán Gilliam đã phê vào bản án như sau: "Khi quốc hội từ chối yêu cầu của phía hành pháp về vấn đề kinh phí, nếu phía hành pháp tìm cách khác để chi số tiền không được sự đồng ý của quốc hội là không phù hợp với nguyên tắc tam quyền phân lập đã được xác định từ những ngày đầu lập quốc".

"Chúng tôi hoan nghênh quyết định của tòa án trong việc bảo vệ Hiến pháp, cộng đồng và môi trường của chúng ta ngày nay", luật sư quản lý Câu lạc bộ Sierra, bà Gloria Smith nói trong một tuyên bố. "Chúng tôi đã thấy những thiệt hại mà bức tường biên giới đang ngày càng mở rộng này đã và sẽ gây ra cho cộng đồng và môi trường trong nhiều thập kỷ. Tuy nhiên, một lần nữa, người dân Mỹ đã phải tìm đến tòa án để chống lại những hành động quyền lực bất hợp pháp của Tổng thống Trump."

Trump đã xây dựng một bức tường để ngăn chặn nhập cư bất hợp pháp từ trung tâm Mỹ Latinh ngay sau chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2016 thành công của ông.

Ông Trump tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia vào tháng 2/2019 và mặc dù nói rằng Mexico sẽ trả tiền cho bức tường này, Tổng thống đã phải xin Quốc hội tiền để thực hiện dự án. Cuộc chiến tranh cãi về tài trợ cho bức tường này đã khiến chính phủ liên bang phải ngừng hoạt động với thời gian kỷ lục là 35 ngày hồi tháng 12/2018.

Trâm Anh (theo AFP)