Mỹ thay E-4B có liên quan đến Nga?

Kế hoạch nâng cấp được Không quân Mỹ (USAF) đưa ra nhằm tăng cường năng lực tác chiến khi xảy ra chiến tranh hạt nhân. Những chiếc máy bay này sẽ đóng vai trò là căn cứ trên không, nơi có thể bố trí ban lãnh đạo chính trị và quân sự cao nhất của đất nước để chỉ đạo. Theo yêu cầu đối với với những máy bay thay thế phải dựa trên một máy bay thương mại, tương tự như cách E-4B là Boeing 747 cải tiến.

Trong một thống báo USAF hôm 4/12 cho biết, Trung tâm tác chiến sinh tồn trên không (SAOC) sẽ là một thành phần quan trọng trong hệ thống quản lý của lực lượng vũ trang quốc gia của Tổng thống, Bộ trưởng Quốc phòng và Tham mưu trưởng liên quân.

Máy bay E-4B.

Trong trường hợp khẩn cấp ở cấp quốc gia hoặc các trung tâm chỉ huy mặt đất bị phá hủy, máy bay SAOC sẽ cung cấp một nền tảng chỉ huy, kiểm soát và liên lạc có độ tin cậy cao để quản lý lực lượng Mỹ, tuân thủ các lệnh quân sự khẩn cấp và phối hợp các hành động của chính quyền dân sự.

Ngoài ra, USAF cũng đã yêu cầu một khoản ngân sách khoảng 16 triệu USD cho nghiên cứu và phát triển SAOC vào năm 2020 và có kế hoạch tăng lên 100 triệu USD mỗi năm, bắt đầu từ năm 2021. Hiện tổng chi phí của chương trình chưa được công bố. Lý do thay thế E-4B đã được Mỹ công bố nhưng theo giới chuyên gia, kế hoạch này có thể liên quan đến việc nâng cấp máy bay "Ngày tận thế" của Nga, rằng USAF muốn phát triển dòng máy bay có ưu thế vượt trội.

Được biết, hiện thiết kế thử nghiệm về cấu hình hiện đại hóa các sở chỉ huy không quân (VKP) dựa trên máy bay Il-80 và Il-82 đã được hoàn thành. Sau khi hiện đại hóa, Lực lượng hàng không vũ trụ Nga (VKS) sẽ nhận được thế hệ thứ 3 của những chiếc máy bay như vậy. Đặc biệt, phiên bản mới của Il-80 được thiết kế có vai trò tương tự phi cơ Boeing E-4B của Mỹ nhưng hiện đại hơn rất nhiều.

Phần khoang chứa trung tâm chỉ huy không có cửa sổ nhằm tránh thiệt hại trong vụ nổ hạt nhân. Toàn bộ hệ thống điện tử được thiết kế đặc biệt có thể chống chịu với xung điện từ (EMP) gây ra từ vụ nổ. Hệ thống điều hòa không khí trên máy bay có khả nặng loại bỏ bụi phóng xạ từ vụ nổ hạt nhân.

Máy bay được phủ một lớp sơn đặc biệt nhằm giảm thiểu tối đa bức xạ hạt nhân. VKS tiết lộ, Il-80 được sửa đổi từ máy bay chở khách Il-86. Người ta lắp thêm hai hệ thống phát điện độc lập nằm dưới cánh sát bụng máy bay để cung cấp điện năng cho toàn bộ hệ thống bên trong. Máy bay được trang bị 4 động cơ phản lực NK-86, tốc độ hành trình từ 850-900 km/h, phạm vi hoạt động 5.000 km, độ cao hành trình 12 km.

Thiết kế của Il-80 cho phép tiếp nhận vận chuyển Tổng thống, Bộ chỉ huy tối cao Các lực lượng vũ trang, các nhóm sỹ quan điều khiển tác chiến Bộ Tổng tham mưu và đội ngũ kỹ thuật viên đảm bảo hoạt động thiết bị đặc biệt trên máy bay.

Theo định danh của NATO, máy bay Il-80 được gọi là Maxdome - dòng máy bay được thiết kế đặc biệt cho nhiệm vụ chỉ huy trên không trong các tình huống khẩn cấp. Phi cơ này nổi bật với phần ăng ten liên lạc vệ tinh SATCOM nhô cao trên lưng gần phía trước mũi nhằm đảm bảo liên lạc trong suốt quá trình làm nhiệm vụ.

Đuôi máy bay có ăng ten liên lạc vô tuyến kết nối với các tàu ngầm hạt nhân chiến lược. Hiện chưa rõ số lượng Il-80 được Không quân Nga nâng cấp lên chuẩn mới.

Đan Nguyên