Nam thanh niên hôn mê sau khi chạy bộ dưới trời nắng

Nam thanh niên 29 tuổi được chuyển từ Bệnh viện huyện Thạch Thất đến Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, Hà Nội, với chẩn đoán sốc nhiệt, có tổn thương tạng (gan, thận, huyết học).

Gia đình cho biết sau khi chạy bộ được khoảng 5 km vào lúc 17h, bệnh nhân thấy hoa mắt, chóng mặt, nóng bừng toàn thân. Sau đó, chàng trai này hôn mê và được người nhà đưa vào bệnh viện cấp cứu.

Kết quả xét nghiệm cho thấy bệnh nhân có tình trạng tăng men cơ, men gan, suy thận, giảm tiểu cầu và chức năng đông máu.

Trong quá trình điều trị, bệnh nhân được kiểm soát thân nhiệt, truyền dịch, bù điện giải và các phương pháp nội khoa tích cực khác. Sau hơn một tuần, chức năng các tạng của nam thanh niên cải thiện. Anh được ra viện và không bị di chứng.

Bác sĩ thăm khám cho bệnh nhân 29 tuổi. Ảnh: BVCC.

TS.BS Phạm Đăng Hải, Phó chủ nhiệm khoa Hồi sức nội và Chống độc, cho biết sốc nhiệt (heat stroke) được chia thành hai loại: Sốc nhiệt kinh điển và sốc nhiệt do gắng sức.

Sốc nhiệt kinh điển hay gặp ở người già, cơ thể suy nhược, trẻ em, người có bệnh tim mạch, thần kinh hay các rối loạn nội tiết. Tình trạng này thường xảy ra sau tiếp xúc thụ động với môi trường có nhiệt độ cao trong nhiều giờ hoặc nhiều ngày.

Trong khi đó, sốc nhiệt do gắng sức hay gặp ở những người trẻ, khỏe mạnh với hệ điều hòa nhiệt độ bình thường. Hiện tượng này xảy ra sau khi phơi nhiễm với nhiệt độ môi trường cao và đồng thời sinh nhiệt lúc thể dục hay gắng sức.

Sốc nhiệt gây tổn thương đa cơ quan, bao gồm hệ thần kinh trung ương, hô hấp, tuần hoàn, gan, thận và huyết học. Nạn nhân có thể diễn tiến suy đa tạng nhanh chóng nếu không được xử trí y tế kịp thời, thậm chí tử vong.

Để phòng ngừa nguy cơ sốc nhiệt trong những ngày nắng nóng, người dân cần lưu ý một số thông tin sau.

Nhận biết bệnh nhân sốc nhiệt:

Rối loạn ý thức: Hôn mê, động kinh.
Rối loạn hô hấp: Khó thở, suy hô hấp.
Rối loạn tim mạch: Rối loạn nhịp tim, hạ huyết áp, giảm lượng nước tiểu kèm theo mệt mỏi, đau đầu, đỏ mặt, có thể nôn, tiêu chảy, nhiệt độ cơ thể trên 40 độ C, da nóng và khô.

Cấp cứu bệnh nhân sốc nhiệt ngoài bệnh viện

Hạ thân nhiệt và hỗ trợ suy chức năng các cơ quan là hai điều cốt lõi trong cấp cứu và điều trị. Người cấp cứu cần đưa bệnh nhân ra khỏi môi trường nóng, chuyển tới nơi có bóng râm, mát, cởi bỏ quần áo và lập tức hạ thân nhiệt bằng các cách sau:

Đặt bệnh nhân trong phòng lạnh 20-22 độ C và quạt.
Xối nước lạnh 25-30 độ C vào bệnh nhân hoặc phủ gạc ướt, lạnh vào bệnh nhân và quạt. Bạn có thể ngâm bệnh nhân vào nước lạnh 20-25 độ C, để đầu trên mặt nước, theo dõi sát chức năng sống.
Đặt các túi chườm đá vào vùng bẹn, nách, cổ.

Song song việc hạ thân nhiệt, bệnh nhân cần được đưa đến cơ sở y tế gần nhất. Người cấp cứu có thể vận chuyển bằng xe có điều hòa nhiệt độ hoặc mở cửa sổ, vừa đi vừa hạ nhiệt cho bệnh nhân.

Phương Anh