Nam thanh niên trèo dừa ngã gãy cột sống

Hình ảnh X.Quang ban đầu thể hiện cột sống gãy

Anh Trần Viễn Thắng, 34 tuổi, huyện Long Phú, tỉnh Sóc Trăng vào viện ngày 22/5/2020 sau tai nạn trèo cây dừa từ độ cao khoảng 5m không thể ngồi dậy được, chân trái không cử động và tê rất nhiều.

Anh được người thân đưa vào bệnh viện tuyến dưới được xử trí ban đầu và anh được chuyển lên Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ với chẩn đoán: Gãy lún L3 mất vững - dập tủy sống, theo dõi chấn thương bụng-ngực. Chụp X-quang ban đầu cho thấy đây là một trường hợp gãy nát thân đốt sống L3 có khả năng có mảnh xương vỡ chèn ép thần kinh gây dấu hiệu thần kinh khu trú.

Hình ảnh CT tổn thương thân đốt sống chân trái không thể cử động được và bị tê rất nhiều

Kết quả CT Scan cột sống thắt lưng: Thân đốt sống L3 gãy vỡ phức tạp với mảnh vỡ lồi về sau chèn ép thần kinh nặng. Đây là dạng gãy mất vững cơ học và mất vững thần kinh có chỉ định phẫu thuật giải ép và làm cứng cột sống. Bệnh nhân có chỉ định phẩu thuật giải ép và làm cứng cột sống.

Ngày 30/5/2020, ê kip phẫu thuật viên ngoại thần kinh gồm BS.CKI Nguyễn Quang Hưng, ThS.BS Nguyễn Duy Linh và BS Nguyễn Công Danh - Khoa Phẫu thuật gây mê hồi sức đã tiến hành phẫu thuật cho bệnh nhân.

Các bác sĩ xác định cấu trúc của thân đốt sống vỡ nát không thể cố định đơn thuần như những trường hợp gãy đơn giản, đồng thời mảnh vỡ chèn vào thần kinh rất nặng nên phải cắt bỏ phần mảnh vỡ nửa trên thân đốt sống, vừa để giải ép thần kinh triệt để đồng thời thay phần đốt sống đã vỡ bằng thân đốt sống nhân tạo bằng titanium để phục hồi chiều cao đã mất và làm vững lại cột sống, rồi dùng chính xương tự thân của đốt sống đã vỡ làm xương ghép để tạo thuận lợi cho sự hàn xương xảy ra.

Hinh ảnh CT thân đốt sống trước và sau phẫu thuật

Sau khi giải phóng chèn ép thần kinh, cột sống của người bệnh sẽ được đặt cố định “bên trong” bằng các vít titanium qua cuống cung từ L1 đến L5. Ca mổ kết thúc sau 4h, mang lại hiệu quả ngoạn mục hơn dự kiến.

Hiện tại hậu phẫu ngày thứ 3, bệnh nhân đã giảm đau lưng nhiều, giảm tê và cử động được chân bên phải, có thể tự ngồi dậy để tập các động tác vật lý trị liệu hỗ trợ.

Được biết bệnh nhân là lao động chính trong gia đình có hoàn cảnh khó khăn nên bệnh viện và các bác sĩ đã hỗ trợ giúp anh một phần viện phí và toàn bộ chi phí dụng cụ cần cho ca mổ để có thể phẫu thuật sớm cho bệnh nhân.

Bác sĩ thăm khám bệnh nhân sáng 2-6-2020

Theo BS.CKII Chương Chấn Phước - Trưởng Khoa Ngoại Thần kinh bệnh viện, Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ: Có rất nhiều nguyên nhân gây nên chấn thương cột sống. Hàng đầu là các nguyên nhân do tai nạn giao thông, tai nạn lao động như ngã cao từ trên giàn giáo xuống đất gây vỡ, lún, xẹp đốt sống.

Chấn thương cột sống lưng thấp và thắt lưng là một thương tổn thường gặp. Theo thống kê tại Mỹ, tỉ lệ chấn thương cột sống có khoảng từ 25-59/1 triệu dân/năm. Hậu quả nặng nề nhất của chấn thương cột sống ở đoạn này là gây mất vững cột sống và thương tổn rễ – tủy, dẫn đến liệt 2 chi dưới hoặc các biểu hiện của tổn thương rễ thần kinh.

Với những trường hợp phức tạp như chèn ép tủy nặng, góc gù nhiều kèm di lệch phức tạp, phẫu thuật thay thân đốt sống nhân tạo giúp giải ép triệt để đồng thời tạo lại độ vững cho cột sống..

Đốt sống nhân tạo bằng titan là một thành tựu gần đây của thế giới trong lĩnh vực phẫu thuật cột sống. Trước đây, để thay thế đốt sống bị nát vụn, các bác sĩ sẽ lấy xương mác, xương sườn... của chính bệnh nhân để thay thế vào, sau đó tiến bộ hơn thì có thêm lồng titan bọc ngoài.

Trong khi đó đốt sống nhân tạo gần giống như đốt sống bình thường, có các góc nghiêng phù hợp, có thể điều chỉnh chiều cao cho giống với các đốt sống khác. Sau ca mổ bệnh nhân sẽ được đeo đai để hỗ trợ thời gian đầu, sau 6 tháng bỏ đai, bệnh nhân có thể đi lại như bình thường. Đốt sống nhân tạo này tương thích với cơ thể người, chắc chắn vì thế có thể tồn tại dài..

Phẫu thuật này cũng được triển khai thường quy tại bệnh viện để điều trị ung thư di căn cột sống có chèn ép tủy hoặc lao cột sống kèm hủy xương gây gù cột sống.

Phạm Phong