Năm thứ tư liên tiếp thu ngân sách nhà nước vượt dự toán

Bộ trưởng Bộ Tài chính báo cáo trước Quốc hội.

Ước vượt thu 46 nghìn tỷ đồng

Thay mặt Chính phủ báo cáo trước Quốc hội về tình hình thực hiện ngân sách nhà nước năm 2019, dự toán ngân sách nhà nước và phân bổ ngân sách trung ương năm 2020, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết: Đánh giá cơ bản năm 2019 sẽ hoàn thành toàn diện tất cả các chỉ tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, trong đó có các chỉ tiêu về tài chính, ngân sách nhà nước. Thực hiện 9 tháng đạt 77,5% dự toán, mức cao nhất so với cùng kỳ một số năm gần đây; tăng 10,1% so cùng kỳ năm 2018. Ước cả năm thu vượt 3,3% (46 nghìn tỷ đồng) so dự toán.

Trong đó thu ngân sách Trung ương ước vượt 8-11 nghìn tỷ đồng, là năm thứ 2 liên tiếp vượt dự toán. Tỷ lệ huy động vào ngân sách nhà nước đạt 23,7%GDP, từ thuế, phí đạt 20,2%GDP. Đó là kết quả của nỗ lực cơ cấu lại chi ngân sách của Chính phủ cũng như các địa phương, đặc biệt trong việc giảm dần chi thường xuyên, tăng chi đầu tư phát triển, kiểm soát chặt chẽ bội chi, giảm nợ công và quyết liệt điều hành chi ngân sách nhà nước theo hướng tiết kiệm, chú trọng hiệu quả.

Chi ngân sách nhà nướcthực hiện 9 tháng đạt 63,1% dự toán; trong đó chi thường xuyên đạt 73,4%, chi trả nợ đạt 68,4%, chi đầu tư phát triển đạt 44,8%. Ước cả năm, chi thường xuyên, chi trả nợ cơ bản đạt dự toán; riêng chi đầu tư phát triển còn khó khăn. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã và đang chỉ đạo các bộ, cơ quan trung ương và địa phương rà soát kế hoạch đầu tư công năm 2019, tháo gỡ khó khăn, kể cả cắt giảm, điều chuyển vốn, đẩy nhanh tiến độ thực hiện.

Bộ trưởng Bộ Tài chính nhấn mạnh: Bội chi ngân sách nhà nước năm 2019 ước bằng 3,4%GDP; nợ công bằng 56,1%GDP, nợ chính phủ bằng 49,2%GDP và nợ nước ngoài của quốc gia bằng 45,8%GDP, đều giảm so với dự toán.

Bội chi ngân sách địa phương giảm so với dự toán Quốc hội quyết định (giảm 12.500 tỷ đồng). Trong thời kỳ ổn định ngân sách, 16 tỉnh, thành phố đã tự cân đối ngân sách và có điều tiết về ngân sách Trung ương đều có bước phát triển ổn định, một số địa phương khác cũng có số thu tăng cao, có thể phấn đấu cân đối được ngân sách trong thời kỳ ổn định tiếp theo.

Sang năm 2020, Chính phủ xây dựng tổng dự toán thu ngân sách nhà nước tăng 3,8% so với ước thực hiện năm 2019. Thu nội địa dự kiến tăng 12,5% so với ước thực hiện năm 2019, chiếm 83,6% tổng thu cân đối ngân sách nhà nước. Về dự toán chi ngân sách nhà nước, Chính phủ dự kiến tăng chi cho đầu tư phát triển thêm 41,3 nghìn tỷ đồng (tăng 9,6%) so với dự toán năm 2019, chiếm 26,9% tổng chi ngân sách nhà nước; trong đó chi đầu tư phát triển từ nguồn ngân sách Trung ương sẽ chiếm 46,7% so với tổng chi đầu tư.

Dự toán chi thường xuyên chiếm 60,5% tổng chi ngân sách nhà nước và tiếp tục giảm dần qua các năm. Đặc biệt, tuy còn nhiều khó khăn xong năm 2020, Chính phủ vẫn sẽ dành 61.500 tỷ để cải cách tiền lương dự kiến từ 1/1/2020 với mức điều chỉnh thêm 110.000 đồng/tháng, lương hưu tăng tương ứng. Nếu mức tăng lương như trên được Quốc hội chấp thuận thì lương cơ sở 2020 sẽ 1.600.000 đồng/tháng.

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - ngân sách Nguyễn Đức Hải.

Thảo luận thêm để có giải pháp điều hành tốt

Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính-Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Đức Hải nêu rõ, cơ quan thẩm tra đánh giá cao nỗ lực của Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương và sự cố gắng của cộng đồng doanh nghiệp, các tầng lớp nhân dân, sự chủ động, tích cực của ngành tài chính, cùng với sự phối hợp có trách nhiệm cao của các cơ quan trong hệ thống chính trị đã nỗ lực cố gắng vượt qua khó khăn, thách thức để thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ tài chính ngân sách trong năm 2019 đã đề ra.

Bên cạnh những kết quả tích cực, Ủy ban Tài chính - Ngân sách nêu lên một số vấn đề cần được đánh giá để có giải pháp quyết liệt trong thời gian tới như tỷ lệ thu từ thuế, phí, lệ phí còn thấp; số thu thực chất từ nội lực nền kinh tế tăng chưa cao; nhiều địa phương ước thu thấp không đạt dự toán; nợ thuế còn cao; giải ngân vốn đầu tư còn thấp;…

Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tài chính – Ngân sách cũng cơ bản thống nhất với báo cáo của Chính phủ về dự báo tình hình kinh tế - xã hội năm 2020, cơ bản đồng ý với đề xuất của Chính phủ tổng dự toán thu ngân sách nhà nước; cũng như đồng ý với nguyên tắc, định hướng bố trí dự toán chi ngân sách nhà nước năm 2020 và dự kiến tổng chi cân đối ngân sách nhà nước tăng 113,8 nghìn tỷ đồng (7%) so với dự toán năm 2019.

Để Quốc hội có đủ cơ sở xem xét, quyết định về đánh giá tình hình thực hiện ngân sách nhà nước năm 2019, dự toán ngân sách nhà nước và phương án phân bổ ngân sách Trung ương năm 2020, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách Nguyễn Đức Hải đề nghị đại biểu Quốc hội tập trung thảo luận về: đánh giá tình hình thu, chi ngân sách nhà nước; những vấn đề nổi lên trong quản lý thu, chi ngân sách nhà nước năm 2019; bội chi và giải pháp điều hành, cân đối ngân sách nhà nước năm 2019; tổng thu, tổng chi, cơ cấu thu - chi ngân sách nhà nước và mức bội chi ngân sách nhà nước năm 2020; giải pháp thực hiện dự toán ngân sách nhà nước năm 2020,…

Hồng Vân