Nâng chất muối công nghiệp

Năng lực sản xuất muối công nghiệp trong nước còn yếu

Doanh nghiệp thiếu nguyên liệu

Hiện nay, nhu cầu muối công nghiệp trong nước ngày càng tăng. Theo Cục Hóa chất, chỉ riêng với sản xuất xút-clo, 3 DN lớn nhất trong ngành là: Công ty TNHH Một thành viên Hóa chất Cơ bản miền Nam, Công ty CP Hóa chất Việt Trì, Công ty Hóa chất Đông Á Phú Thọ… cần khoảng 170.000 tấn muối công nghiệp/năm. Ông Văn Đình Hoan - Tổng giám đốc Công ty CP Hóa chất Việt Trì - cho biết, với công suất 30.000 tấn xút-clo/năm, mỗi năm, công ty cần khoảng 70.000 tấn muối công nghiệp. Tuy nhiên, sản phẩm muối công nghiệp trong nước chưa đáp ứng yêu cầu về kỹ thuật, chất lượng chưa cao, gây khó khăn cho DN. Vì vậy, công ty phải NK muối từ Ấn Độ và Australia.

Một bất cập khác là giá muối công nghiệp trong nước cao hơn NK, kể cả sau khi đã tính thuế. Chưa kể, nếu dùng muối trong nước, DN còn mất công xử lý tạp chất để ra được muối tinh khiết. Nếu sử dụng công nghệ ion để có hàm lượng NaCl cao, tạp chất ít thì chi phí rất đắt.

Là đơn vị kiểm soát hạn ngạch NK đối mặt hàng muối công nghiệp, ông Nguyễn Văn Thanh - Cục trưởng Cục Hóa chất - cho biết, mỗi năm, con số hạn ngạch NK muối là 102.000 tấn do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) cùng Bộ Công Thương đưa ra sau khi đã cân nhắc quyền lợi và lợi ích của DN và người làm muối. Nhưng thực tế, số lượng muối được cấp phép NK thường thấp hơn nhiều so với hạn ngạch (chỉ chiếm 40%, khoảng 40.000 tấn) nhằm khuyến khích DN đẩy mạnh thu mua muối trong nước. "Mặc dù, nhu cầu nhập muối công nghiệp rất lớn, nhưng vẫn phải siết hạn ngạch thuế quan NK để không gây ảnh hưởng đến ngành sản xuất muối trong nước" - ông Nguyễn Văn Thanh khẳng định.

Giải pháp dài hạn

Cục Hóa chất nhận định, phần lớn DN sử dụng muối công nghiệp luôn mong muốn có được nguồn cung ổn định về số lượng và chất lượng từ thị trường trong nước chứ không phải được cấp hạn ngạch NK. Vì vậy, cần có sự can thiệp của nhà nước trong việc hỗ trợ, khuyến khích đầu tư đổi mới công nghệ, thiết bị để tạo được sản phẩm muối có chất lượng, đáp ứng nhu cầu cho ngành công nghiệp hóa chất và thực phẩm, NK sẽ giảm đáng kể.
Ở góc độ DN, ông Văn Đình Hoan lưu ý, theo tiêu chuẩn sản xuất muối công nghiệp, hàm lượng NaCl phải trên 98%, bảo đảm độ khô nhưng muối của Việt Nam hiện chỉ có hàm lượng NaCl đạt khoảng 92%. Do đó, nhà nước cần phải có chính sách hỗ trợ cho các DN sản xuất muối để họ có thêm nguồn lực đầu tư vào cơ sở hạ tầng, đáp ứng nhu cầu muối chất lượng cao cho các ngành công nghiệp, tạo điều kiện tiêu thụ muối thủ công cho diêm dân.

Nhằm nâng cao chất lượng muối công nghiệp, mới đây, Bộ NN&PTNT đã có văn bản chỉ đạo sản xuất muối niên vụ 2018. Theo đó, Bộ NN&PTNT yêu cầu phải giữ ổn định các đồng muối công nghiệp hiện có và đầu tư mở rộng diện tích sản xuất muối quy mô công nghiệp; khẩn trương đầu tư hoàn thành Dự án Khu kinh tế muối công nghiệp và xuất khẩu Quán Thẻ (tỉnh Ninh Thuận); các đơn vị sản xuất muối công nghiệp tiếp tục đầu tư ứng dụng khoa học - công nghệ nhằm nâng cao năng suất, chất lượng, góp phần thúc đẩy lượng muối tiêu thụ trong nước.

Từ năm 2018, cần tới 600.000 tấn nguyên liệu muối phục vụ cho các ngành công nghiệp. Dự báo, đến năm 2020, khi ngành công nghiệp hóa chất có thêm nhiều dự án sản xuất xút, lượng muối công nghiệp tiêu thụ sẽ khoảng 900.000 tấn/năm.

Lan - Nga