Nền kinh tế ban đêm làm bật dậy tiềm năng tiêu dùng của Trung Quốc

Các thành phố "không ngủ" đang mọc lên khắp đất nước Trung Quốc. Ảnh: Xinhua

Khách du lịch đến Vũ Hán, trung tâm tỉnh Hồ Bắc của Trung Quốc những ngày này thường không thể bỏ qua một địa điểm thú vị, đó là con tàu du lịch được thiết kế theo phong cách thế kỷ 20 với bốn boong và 98 cabin trên sông Dương Tử. Đây chính là nơi trình diễn vở kịch nổi tiếng của Vũ Hán từ những năm 1920 - Tân Hoa Xã mở đầu bài viết về những thay đổi mà nền kinh tế ban đêm mang lại cho các thành phố của Trung Quốc.

Bằng việc trả khoảng 200 nhân dân tệ (khoảng 29 USD) mua một vé, khách du lịch có thể lên tàu Ziyin Hao vào khoảng 7h30 tối và xem các nghệ sĩ kịch biểu diễn trong trang phục cổ điển, trang này cho hay.

“Là chương trình du lịch đêm hàng đầu của Vũ Hán, chương trình này đã thu hút khoảng 500.000 khách du lịch kể từ khi nó được khai trương vào năm 2017, kéo theo sự tăng trưởng kinh doanh tại các nhà hàng, khách sạn và địa điểm du lịch gần đó”, Kang Haijun, CEO của một hãng tàu du lịch ở Vũ Hán nói với Tân Hoa Xã.

Các thành phố "không ngủ" như Vũ Hán đã mọc lên khắp đất nước Trung Quốc, vì người dân nước này, đặc biệt là những người ở độ tuổi hai mươi và ba mươi, rất muốn tận hưởng cuộc sống sôi động về đêm, dẫn đến nhu cầu về dịch vụ ban đêm tăng cao.

Theo báo cáo của Học viện Du lịch Trung Quốc (CTA), mức chi tiêu về đêm của người Trung Quốc năm 2018 đã tăng 47% so với một năm trước đó. Trong đó, giới trẻ là những người đóng góp lớn nhất cho tiêu dùng ban đêm ở Trung Quốc.

Động lực tăng trưởng mới

Chính quyền Trung Quốc đang xem nền kinh tế vào ban đêm như một động lực tăng trưởng mới để thúc đẩy phát triển kinh tế vì hoạt động tiêu dùng đang đóng một vai trò ngày càng quan trọng trong tăng trưởng kinh tế của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Chính sách thúc đẩy kinh tế ban đêm được đưa ra trong bối cảnh kinh tế Trung Quốc tăng trưởng thấp, chỉ đạt 6,2% trong quý II/2019 - mức thấp nhất trong 27 năm qua, do những ảnh hưởng tiêu cực từ cuộc chiến thương mại với Mỹ.

He Jianmin, một nhà nghiên cứu của Đại học Tài chính và Kinh doanh Thượng Hải, cho biết nền kinh tế vào ban đêm có thể kéo dài thời gian khách du lịch ở lại các thành phố, thúc đẩy sự phát triển của ngành dịch vụ cũng như tạo cơ hội việc làm cho người dân địa phương.

Bắc Kinh là thành phố đi đầu trong việc thúc đẩy nền kinh tế vào ban đêm với 13 phương pháp để thúc đẩy thương hiệu tiêu dùng “thủ đô ban đêm”. Chẳng hạn, chính quyền địa phương cam kết hỗ trợ 700.000 USD cho các hoạt động phát triển kinh doanh ban đêm tại 10 con phố với các hàng ăn ban đêm, 16 chợ đêm và các cửa hàng tiện lợi mở 24/7 tại Bắc Kinh. Các hộ kinh doanh nhỏ lẻ cũng sẽ được hỗ trợ khoảng 70.000 USD.

Bên cạnh đó, các dịch vụ giao thông công cộng như tàu điện cũng đã được tăng tuyến, tăng thời gian phục vụ trong đêm. Vào ngày 19/7, chính quyền Thủ đô Bắc Kinh đã quyết định kéo dài thời gian chạy hai tuyến tàu điện ngầm số 1 và 2 trong hai ngày thứ Sáu và thứ Bảy - yêu cầu chuyến tàu cuối cùng phải khởi hành sau 12 giờ đêm.

Một khu vực tại quận Thông Châu, Bắc Kinh cũng được quy hoạch để xây dựng hệ thống căng tin phục vụ đêm khuya dọc theo các tuyến tàu điện ngầm quan trọng và trong các khu vực văn phòng hành chính. Đồng thời, khuyến khích việc mở các cửa hàng tiện lợi 24 giờ, nhà sách, rạp chiếu phim mở cửa thâu đêm.

Giới trẻ là những người đóng góp lớn nhất cho tiêu dùng ban đêm ở Trung Quốc. Ảnh: Xinhua/Zhao Ge

Tương tự Bắc Kinh, chính quyền nhiều thành phố khác của Trung quốc cũng đã tiết lộ kế hoạch “thắp sáng” nền kinh tế vào ban đêm.

Hồi tháng 5, Thượng Hải đã ban hành các hướng dẫn để thúc đẩy nền kinh tế vào ban đêm bằng cách xây dựng một số khu vực giải trí về đêm để thúc đẩy nền kinh tế từ 19h tối hôm trước đến 6h sáng hôm sau.

Hay Thạch Gia Trang, thủ phủ của tỉnh Hà Bắc đã quyết định giảm 0,2 nhân dân tệ trên mỗi kwh điện cho các cửa hàng kéo dài thời gian hoạt động về đêm để giảm bớt gánh nặng tài chính cho các cửa hàng này.

Cộng đồng doanh nghiệp cũng tỏ ra lạc quan về tiềm năng của thị trường tiêu dùng ban đêm của Trung Quốc.

Theo một khảo sát do CTA thực hiện, gần 60% các công ty du lịch được khảo sát dự kiến sẽ tăng 10-20% lượng tour đêm và hơn 80% quyết định sẽ mở rộng đầu tư vào lĩnh vực này.

Những kết quả bước đầu

Chính sách phát triển kinh tế ban đêm của Trung Quốc bước đầu đã cho thấy một số kết quả.

Tại Bắc Kinh, doanh số các cửa hàng tại các con phố đi bộ như Wangfujing, Qianmen, Xidan hay khu trung tâm Sanlitun,… đã tăng trên 50% trong vòng 3 tháng qua. Theo thống kê của Didi, hãng gọi xe lớn nhất Trung Quốc, thời điểm tài xế bắt được nhiều khách nhất là từ 22h đến 6h sáng hôm sau.

Thời báo Hoàn cầu dẫn báo cáo của Jddj.com một nền tảng siêu thị (từ cửa hàng trực tuyến đến cửa hàng thực tế) có trụ sở tại Thượng Hải, cho biết doanh số bán hàng vào ban đêm của hãng này đã tăng trưởng tới 65% trong mùa hè năm nay. Thậm chí, tốc độ tăng trưởng doanh số bán hàng vào ban đêm ở các thành phố cấp hai và cấp ba còn nhanh hơn nhiều so với các thành phố cấp một. Ví dụ, thành phố Trùng Khánh (ở Tây Nam Trung Quốc) đã chứng kiến doanh số bán hàng vào ban đêm tăng 78%.

Liu Renjun, chủ một chuỗi nhà hàng ở Yiyang, tỉnh Hồ Nam, Trung Quốc, cho biết cửa hàng của ông đã kéo dài thời gian đóng cửa từ 1 giờ sáng đến 2:30 sáng. Kết quả, tổng doanh thu của 5 nhà hàng đạt 6 triệu nhân dân tệ (tương đương 872.600 USD) trong một tháng gần đây, tăng 13-14% mỗi năm.

Tuy đã đạt được những thành công bước đầu nhưng nhiều chuyên gia cho rằng chính quyền cần phải thực hiện đồng thời nhiều biện pháp và có một chiến lược dài hơi hơn để thúc đẩy nền kinh tế ban đêm phát triển bền vững.

Theo Zhao Ping, nhà nghiên cứu thuộc Hội đồng xúc tiến thương mại quốc tế của Trung Quốc, để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho nền kinh tế ban đêm, cơ cấu và chất lượng các sản phẩm, dịch vụ,… nên được cải thiện để cung cấp cho khách hàng các dịch vụ đa dạng hơn ngoài ăn uống và mua sắm.

Chính quyền địa phương nên tạo ra một môi trường kinh doanh lành mạnh và tăng cường giám sát về an toàn thực phẩm và ô nhiễm môi trường, ông nói thêm.

Zhao Jingqiao, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu kinh tế dịch vụ và dịch vụ ăn uống thuộc Viện Khoa học xã hội Trung Quốc cho rằng việc thúc đẩy nền kinh tế ban đêm là một chính sách rất bao quát đòi hỏi phải lập kế hoạch cẩn thận và sắp xếp tổng thể.

"Tạo ra một môi trường an ninh tốt là điều thực sự quan trọng để đảm bảo sự tăng trưởng kinh tế, đặc biệt là vào ban đêm", Zhao nói.

KIỀU CHÂU