Nga - Ấn Độ ký hợp đồng S-400 bằng đồng Rúp

"Hợp đồng mua 5 tiểu đoàn tên lửa phòng không tầm cao S-400 đã được Nga và Ấn Độ ký kết có trị giá trên 5 tỷ USD nhưng sẽ được thanh toán bằng đồng rúp của Nga", Phó Thủ tướng Yury Borisov cho biết trong cuộc họp báo hôm 31/10.

Để thương vụ này thành công, Ấn Độ đã bất chấp việc Mỹ đe dọa sẽ áp dụng các biện pháp trừng phạt vì dám mua vũ khí Nga. Tuy nhiên, theo nhận định của một số chuyên gia, sẽ rất ít có khả năng Mỹ áp dụng các biện pháp trừng phạt nhằm vào New Delhi.

Hệ thống S-400 của Nga.

Nhận định này được đưa ra sau khi Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis phát biểu trong phiên họp Ủy ban Quân vụ Thượng viện Mỹ rằng không nên trừng phạt những quốc gia đồng minh mua vũ khí Nga.

"Nhiều quốc gia trên thế giới đang tìm cách đa dạng hóa kho vũ khí để cải thiện năng lực quốc phòng, nhưng họ vẫn phải dựa vào Nga để nâng cấp những hệ thống khí tài sẵn có. Chúng ta chỉ cần nhìn vào Ấn Độ và một số nước khác (muốn mua S-400) để thấy rằng, Mỹ đang tự trừng phạt chính mình", ông Jim Mattis tuyên bố.

Cùng với thông điệp khá bất ngờ, Bộ trưởng Jim Mattis đang tìm cách giảm căng thẳng với các nước đồng minh khi kêu gọi quốc hội Mỹ áp dụng "điều khoản miễn trừ phục vụ an ninh quốc gia" vào Đạo luật CAATSA.

Điều đó cũng đồng nghĩa với việc sẽ cho phép các đồng minh của Mỹ được phép mua vũ khí từ Nga mà không phải chịu lệnh trừng phạt dù đó là vũ khí tấn công hay phòng thủ.

Việc Mỹ có những phản ứng lạ khi Ấn Độ mua S-400 của Nga được đưa ra không khiến giới chuyên gia quá bất ngờ bởi Mỹ luôn nhận thức rõ rằng nước này không thể trừng phạt Ấn Độ vì thỏa thuận mua bán S-400 do Mỹ luôn xem Ấn Độ là một đối tác quan trọng và đáng tin cậy mà nước này không muốn đánh mất.

Điều đó được thể hiện qua việc, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis đã đề nghị Thượng viện miễn trừ Ấn Độ khỏi đạo luật CAATSA. Còn Tư lệnh Bộ Chỉ huy Thái Bình Dương (PACOM) Mỹ, Đô đốc Harry Harris cho biết, Ấn Độ đang tạo ra một cơ hội chiến lược cho các nhà thầu quốc phòng Mỹ.

Các thỏa thuận quốc phòng giữa Mỹ và Ấn Độ đã tăng từ mức gần bằng 0 tới 15 tỷ USD kể từ năm 2008 đến nay và nhà sản xuất vũ khí Tata Advanced Systems của Ấn Độ được xem là một đối tác chủ chốt của Mỹ. Tên lửa Harpoon, các loại máy bay trực thăng Apache và Chinook của Mỹ đều được sản xuất một phần tại Ấn Độ. Trong khi đó, các tập đoàn Lockheed Martin và Boeing của Mỹ đều không muốn đánh mất Ấn Độ chỉ vì Nga.

Lý do nữa khiến Mỹ không thể quay lưng với Ấn Độ là dầu mỏ. Ấn Độ đến nay vẫn là thị trường tiêu thụ dầu mỏ đầy tiềm năng của Mỹ. Hồi tháng 8/2018, lượng xuất khẩu dầu mỏ của Mỹ sang Ấn Độ đã tăng hơn 20%. Mỹ hiện giờ là một trong những nhà sản xuất dầu mỏ và khí đốt lớn nhất thế giới, và là đối thủ chính của Nga-quốc gia không thuộc OPEC.

Trong lĩnh vực xuất khẩu dầu mỏ và khí đốt, Mỹ có thể đánh bại Nga trên thị trường Châu Âu, nhưng với Ấn Độ đó là một câu chuyện khác. Bởi Ấn Độ là một thị trường đang phát triển và luôn có chỗ cho sự tăng trưởng.

Giới quan sát cho rằng, trong bối cảnh quan hệ hợp tác giữa Ấn Độ và Nga ngày càng trở nên gắn bó thì việc Mỹ phát động cuộc chiến về chính trị và thương mại với Nga trên đất Ấn Độ sẽ là sai lầm. Chính vì vậy, việc Mỹ áp Đạo luật CAATSA với Ấn Độ sau thương vụ S-400 với Nga gần như không thể xảy ra.

Thùy Dung