Nga giật mình khi bom JDAM nâng cấp của Mỹ tấn công cả mục tiêu di động

JDAM (Joint Direct Attack Munition) là loại bom thông minh có bộ điều khiển quỹ đạo sử dụng hệ thống định vị vệ tinh toàn cầu (GPS) gắn ở phần đuôi bom.

Bộ thiết bị này có tác dụng làm tăng độ chính xác cho bom, sử dụng được trong mọi điều kiện địa hình cũng như thời tiết và có khả năng ném bom tự động.

Bom JDAM đầu tiên là mẫu GBU-31 do Mỹ nghiên cứu vào những năm 1990 và được liên quân sử dụng trong cuộc chiến tranh ở Afghanistan, thực chất JDAM là mẫu nâng cấp từ các loại bom rơi tự do Mk 81/82/82/84 đời cũ.

Bom GBU-31 JDAM có thể ném từ độ cao 8 - 24 km, do đó không đòi hỏi phi công phải hạ thấp máy bay để tìm mục tiêu, có thể cắt bom từ độ cao an toàn ngoài tầm tên lửa phòng không.

Ngoài ra bom JDAM cũng cho phép ném từ bất kỳ góc độ nào trong khi máy bay đang chúc mũi xuống hoặc bay lên, đang bay thẳng trục hay lệch trục ném bom.

Phương thức dẫn hướng của bom JDAM được thực hiện khép kín bởi sự kết hợp giữa hệ thống định vị vệ tinh toàn cầu GPS và hệ dẫn quán tính 3 trục INS.

Trong đó INS là bộ phận phụ dẫn, chỉ có ý nghĩa khi GPS không hoạt động, ví dụ như khi GPS bị làm nhiễu. Khả năng này của JDAM cho phép bom chống lại nguy cơ làm nhiễu GPS bằng kỹ thuật cao của đối phương.

JDAM nổi tiếng với độ chính xác rất cao, gần như miễn nhiễm mọi phương thức tác chiến điện tử, nó khắc phục nhược điểm của bom định vị bằng tia laser đó là rất dễ bị lạc nếu gần mặt đất có khói hay sương mù.

Trước khi máy bay cất cánh, kế hoạch chiến đấu được lập trình sẵn và cài đặt vào bộ nhớ. Nội dung bao gồm cả việc đưa bom vào trạng thái chiến đấu, dữ liệu về tọa độ của mục tiêu và phạm vi hoạt động của bom. Khi máy bay đến khu vực ném, máy tính sẽ nhận biết để ra lệnh cắt bom.

Việc thu tín hiệu được thực hiện bằng máy thu GPS gắn sẵn trên bom. Trong quá trình bay, GPS luôn nhận biết được tọa độ của nó ở thời điểm bất kỳ và so sánh với tọa độ mục tiêu, phân tích rồi truyền tín hiệu đến bộ điều khiển bay để điều chỉnh cánh lái, dẫn bom đến mục tiêu.

Mặc dù có độ chính xác rất cao nhưng đặc trưng của bom JDAM là chỉ tấn công được mục tiêu tĩnh, trong khi tham vọng của Không quân Mỹ là lớn hơn nhiều, bởi vậy họ đã quyết định thực hiện một gói nâng cấp.

Sản phẩm của dự án trên chính là bom LJDAM, chữ "L" biểu thị rằng đã có thêm một đầu dò laser được tích hợp vào bom JDAM thế hệ cũ, trong khi bộ phận thu sóng GPS ở đuôi bom vẫn nguyên vẹn.

Cải tiến trên vừa giúp bom LJDAM có độ chính xác vượt trội nhưng quan trọng nhất là giờ đây nó có thể tấn công cả mục tiêu di động thông qua phương thức bám chùm laser phát đi từ máy bay mang bom.

Không quân Mỹ mới đây đã thử nghiệm thành công đối với bom LJDAM, vũ khí này đã đánh trúng mục tiêu với độ chính xác tuyệt đối, mở ra một kỷ nguyên mới đối với chiến thuật sử dụng bom có điều khiển.

Tuy rằng Mỹ chưa công bố bom LJDAM tấn công mục tiêu di chuyển ở tốc độ nào và cự ly bao xa nhưng đây vẫn là bước tiến cực lớn, chắc chắn sẽ khiến cho đối thủ của họ bao gồm Nga và Trung Quốc phải "giật mình.

Bạch Dương