Nga lý giải việc NATO đã chết não

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova mới đây đã bình luận về những tuyên bố của Ngoại trưởng Đức Heiko Maas cho rằng, châu Âu không thể tự bảo vệ mình một cách hiệu quả nếu không có Mỹ.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova. Ảnh: TASS

Thông tấn TASS dẫn lời bà Zakharova nhận định, quan hệ của các đồng minh NATO hiện nay là mâu thuẫn nhau.

Ông Heiko Maas trước đó chưa lâu còn nói rằng châu Âu cần tách biệt với Mỹ về các chính sách đối ngoại, an ninh khi nhắc tới việc thành lập một tổ chức an ninh của riêng châu Âu - còn gọi là "NATO phẩy". Tới nay, khi Tổng thống Pháp đã nói thẳng căn bệnh của NATO, Berlin lại sửa lời.

"Trong cuộc phỏng vấn trước đó, Ngoại trưởng Đức đã nói: 'Đức, châu Âu đều có thể tự bảo vệ mình mà không cần tới Washington'. Tôi tự hỏi họ sẽ chống lại ai? Có chăng là chính họ" - bà Zakharova cho biết.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga cho rằng, NATO không tìm được kẻ thù của họ sau bao năm thành lập liên minh và bây giờ họ đang mâu thuẫn nhau. Bà ví von quan hệ này là "chó giết thịt lẫn nhau".

Châu Âu đã không tìm thấy mối đe dọa nào với họ bởi Nga là người muốn hợp tác với châu Âu. Điều này cũng được Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nhận định. Ngoài ra, vì cần sự hợp tác với châu Âu mà Nga đã phải chấp nhận các biện pháp trừng phạt mà EU đã áp đặt. Đây cũng là nguyên nhân đã khiến EU tuyên bố trừng phạt lên Nga, dùng sự hợp tác sẵn có, trừng phạt để đạt lợi ích chính trị.

Bà Zakharova nhấn mạnh, Nga đã thường xuyên bị châu Âu nhắm là mục tiêu gây hấn dù không có bằng cớ.

Nếu không phải mối đe dọa đến từ Nga, châu Âu phải chăng lại sợ đe dọa đến từ châu Á, Châu Phi hay Trung Đông.

"Nếu sợ đến vậy thì vì sao châu Âu lại bán vũ khí cho họ?" - bà Zakharova đặt câu hỏi.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga cho thấy, từ trong bản thân tổ chức này, NATO đang bộc lộ những mâu thuẫn một cách cơ bản nhất.

Bất đồng rõ nhất là trong cuộc phỏng vấn với tờ báo Kinh tế, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho rằng các nước châu Âu không còn có thể tiếp tục dựa vào Mỹ để bảo vệ các đồng minh của NATO.

"Những gì chúng ta đang chứng kiến là việc NATO bị chết não" - ông Macron trả lời phỏng vấn Economist.

Khi được hỏi liệu ông có còn tin vào Điều khoản Phòng thủ Tập thể (Điều số 5) của NATO hay không, theo đó một cuộc tấn công chống lại một đồng minh được coi là cuộc tấn công chống lại tất cả các đồng minh, ông Macron trả lời: "Tôi không biết!".

"NATO chỉ hoạt động nếu người bảo lãnh cho phương án cuối cùng thực sự làm vậy. Tôi cho rằng chúng ta nên đánh giá lại thực tế rằng NATO đang là cái gì với mức độ cam kết (hiện tại) của Mỹ" - ông Macron nói thêm.

Tổng thống Pháp cho rằng, Mỹ đang cho thấy dấu hiệu "quay lưng lại với chúng ta", sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump đột ngột quyết định rút quân khỏi phía đông bắc Syria vào tháng trước mà không hề tham vấn ý kiến của các đồng minh.

Tuyên bố này đã nhận chỉ trích của Thủ tướng Đức. Thủ tướng Angela Merkel, đồng minh của ông Macron trong quyết tâm "giữ một châu Âu đoàn kết", lần này phải lên tiếng cho rằng các "nhận xét chung chung" của Tổng thống Pháp là không phù hợp.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo sau đó cũng nhập cuộc, khẳng định NATO vẫn cần thiết nhưng "cần phải điều chỉnh và thay đổi" sau 70 năm tồn tại.

Bosnia-Herzegovina, một thành viên Đông Âu của NATO, ngày 9/11 đã triệu tập đại sứ Pháp và thể hiện sự tức giận khi bị ông Macron so sánh như "bom nổ chậm" của châu Âu vì sự trở về của những phần tử thánh chiến cực đoan.

Một số tờ báo Mỹ như Washington Post tỏ ra ủng hộ ông Macron nhưng lại phân tích vấn đề theo kiểu đổ lỗi cho tất cả những rối rắm trong NATO hiện nay đều do ông Trump.

Thực tế mà nói, ngay cả khi ông Trump không vào Nhà Trắng, NATO cũng đã đầy rẫy vấn đề nội bộ, và những quyết định của ông, chẳng hạn rút quân khỏi Syria, chỉ như chất xúc tác cho các phát ngôn sốc của ông Macron.

Huy Vũ