Nga sẽ hành động gì khi nếm trái đắng OPCW?

The Guardian hôm 4/4 thông tin cụ thể từ cuộc họp bất thường tại trụ sở Tổ chức Cấm vũ khí hóa học (OPCW) theo đề nghị của Nga nhằm giải quyết mọi chi tiết liên quan đến vụ đầu độc 2 công dân Nga trên đất Anh hôm 4/3.

Đại diện Nga tham dự cuộc họp Hội đồng điều hành của OPCW về trường hợp Skripal. Ảnh: Twitter Bộ Ngoại giao Nga.

Nga cùng với Trung Quốc và Iran, đã trình bày một dự thảo đề xuất giải quyết vụ kiện Skripal tại phiên họp bất thường của OPCW.

Kế hoạch này kêu gọi 2 hành động chính: Khởi động một cuộc điều tra chung giữa Nga và Anh về vụ Skripal và chỉ đạo người đứng đầu Ban Thư ký Kỹ thuật của OPCW hỗ trợ công việc này.

Các đại diện của Anh, Mỹ và nhiều nước EU đã cho rằng, dự thảo do Trung Quốc-Iran và Nga soạn thảo là một nỗ lực của Moscow nhằm lẩn tránh câu hỏi "lịch sự" của London.

Đại diện phía Anh và Liên minh châu Âu đã tuyên bố rằng, Nga phải là bên bắt đầu hợp tác với OPCW để điều tra vụ việc này theo các yêu cầu chính đáng của Chính phủ Anh trước đó.

"Liên bang Nga phải đáp ứng các câu hỏi chính đáng của Chính phủ Anh, bắt đầu hợp tác với ban Thư ký kỹ thuật của OPCW và cung cấp đầy đủ các chi tiết liên quan đến vụ việc cho OPCW" - đại diện Liên minh EU cho biết.

Đại diện của Anh tại OPCW - ông John Rollo thì lập tức cáo buộc Nga đang thách thức sự công bằng của ban thư ký OPCW.

"Không có yêu cầu trong quy ước của tổ chức cho phép một thủ phạm lập luận vì họ là nạn nhân nên được tham gia vào một cuộc điều tra chung. Như vậy có thể khiến cuộc điều tra trở nên bất công bằng" - ông Rollo nói.

Ông Rollo nhấn mạnh rằng, nếu các chuyên gia Nga tham gia, phản ứng của họ đối với kết quả chung sẽ được thể hiện bởi thái độ khinh thường và châm biếm.

Đại diện thường trực của Nga tại OPCW, ông Aleksander Shulgin cho biết, trái ngược với mô tả của các đại diện phương Tây cho rằng lời đề nghị "lịch sự" mà Nga phải trả lời cho London trước đó thì Moscow đã nhận một "tối hậu thư" rất thô sơ, kêu gọi thừa nhận tội lỗi đã gây ra và buộc phải cung cấp các bằng chứng về chất độc hóa học mà Nga đã sử dụng để đầu độc hai cha con nhà Skripal.

"Đáp lại những đề xuất mang tính xây dựng, bình tĩnh và không hề có tính kỳ thị của chúng tôi thì chúng tôi lại nhận được hàng loạt những lời nói dối, phủ nhận dựa trên một học thuyết chống Nga" - ông Shulgin nói.

Ông Shulgin nhấn mạnh, kho dự trữ vũ khí hóa học của Nga đã bị phá hủy toàn bộ vào năm ngoái dưới sự giám sát thận trọng của OPCW nhưng một quốc gia năng động như Mỹ lại vẫn lôi kéo các nước khác và không chịu hủy hoại kho vũ khí hóa học của mình, có phải chăng vì họ "thiếu tiền".

Bản đề xuất của Nga-Trung Quốc-Iran đã không được thông qua vì thiếu số ủng hộ.

Hơn một nửa thành viên của Hội đồng điều hành OPCW bỏ phiếu cho phía phản đối đề xuất hoặc không bỏ phiếu.

Đại diện của Nga tại OPCW bình luận sau cuộc họp: "Sau cuộc bỏ phiếu này, chúng ta có thể khẳng định rằng chúng ta đã lật được chiếc mặt nạ của Anh và Mỹ.

Họ là những người tưởng như bảo đảm luật pháp quốc tế nhưng thực tế lại vi phạm chính nó.

Trong khi Tài liệu dự thảo Trung Quốc-Iran-Nga của chúng tôi chỉ dựa trên các nguyên tắc của luật pháp quốc tế.

Hóa ra Mỹ và Anh coi các Hiệp ước về sử dụng Vũ khí Hóa học chẳng có ý nghĩa gì và họ có thể sử dụng nó theo bất kỳ cách nào họ muốn".

Ông Shulgin cho rằng, thái độ của các nước phương Tây đối với dự thảo là dường như họ không quan tâm đến việc khám phá sự thật.

Phương Tây tố Nga đánh giá thấp tính minh bạch của OPCW.

Nếu cuộc tranh chấp về bản chất của tác nhân thần kinh được tìm thấy ở Salisbury (Anh) dẫn đến bế tắc, Nga có thể rút khỏi OPCW. Đây sẽ là một cú đánh mạnh mẽ đối với các nỗ lực toàn cầu trong việc kiểm soát vũ khí hóa học.

Báo cáo cuối cùng của OPCW về mẫu thuốc độc tìm thấy sẽ cho biết các con số kỹ thuật cơ bản, xác nhận tác nhân được sử dụng và phương pháp tổng hợp, cách thức sử dụng và thuộc phân loại nhóm hóa học nào.

Đông Phong