Ngành công nghiệp đua ngựa của Mỹ đối mặt thách thức lớn

Khi mùa giải Triple Crown của Bắc Mỹ (bao gồm 3 giải đua Kentucky Derby, Preakness, và Belmont - ND) đến gần, tâm điểm của sự chú ý nên đổ dồn vào các ứng cử viên vô địch của giải đua Kentucky Derby. Thay vào đó, trường đua Santa Anita phải đình chỉ các hoạt động do tình trạng ngựa tử vong hàng loạt, khiến người ra đặt ra câu hỏi về sự an toàn của đường đua này.

Một chú ngựa con tên Lets Light the Way mới đây đã được an tử sau khi bị vỡ xương vừng ở khớp mắt cá chân. Kể từ ngày 26/12 năm ngoái, đã có tổng cộng 21 vụ ngựa đua tử vong khi tham gia thi đấu hoặc tập luện tại Santa. Trước đó vào năm 2017, đã có 20 trường hợp tử vong xảy ra trong vòng 122 ngày đua, theo dữ liệu của công ty phân phối ngựa đua Jockey Club.

“Sự an toàn, sức khỏe và điều kiện phúc lợi của ngựa và nài ngựa là ưu tiên hàng đầu của chúng tôi”, ông Tim Ritvo, giám đốc điều hành của Tập đoàn Stronach, doanh nghiệp sở hữu đường đua, cho biết trong một tuyên bố. “Trong khi chúng tôi tiếp tục tiến hành các cuộc kiểm tra để đảm bảo độ an toàn của đường đua, quyết định đóng cửa là điều nên làm vào lúc này”.

Đây là lần thứ hai trong vòng 8 ngày mà trường đua nổi tiếng nằm dưới dãy núi San Gabriel bị đóng cửa.

Kể từ cuộc đua Kentucky Derby năm 2008, khi chú ngựa non Eight Belles bị an tử sau khi về đích thứ hai, các quan chức ngành công nghiệp giải trí này đã lo ngại rằng một sự cố tương tự có thể khiến môn thể thao này trở nên thất thu.

Trong một loạt sự cố vào năm 2012, đã có 24 con ngựa đua tử vong mỗi tuần tại các đường đua trên khắp nước Mỹ, nhiều trong số chúng bị sốc thuốc hoặc thiếu sự bảo vệ theo quy định. Điều này đã thúc đẩy các quy định giúp bảo vệ cho ngựa đua trên khắp đất nước và giảm thiểu số lượng các ca tử vong.

Ví dụ, vào năm 2017, tỷ lệ ngựa đua tử vong chỉ còn rơi vào khoảng 1,61/1.000 con, so với 2/1000 vào năm 2009. Tại bang California, số ngựa chết đã giảm 60% trong 13 năm qua, với phần lớn mức giảm diễn ra trong vài năm qua, theo Hội đồng đua ngựa California.

Vậy tại sao có tận 21 con ngựa chết trong một thời gian ngắn như vậy?

Ông Rick Arthur, giám đốc cơ quan chăm sóc y tế ngựa đua của bang California, đã chỉ ra một số yếu tố: mưa lớn, số lượng ngựa cạn kiệt và sự thiếu kiên nhẫn của các huấn luyện viên và các quan chức đường đua khi tận dụng tối đa số ngựa còn lại.

Những người ủng hộ quyền động vật của Mỹ đã tổ chức các cuộc biểu tại Santa Anita. Ảnh: AFP

Các cơn mưa lớn sẽ khiến cho việc bảo trì đường đua đất trở nên khó khăn, đặc biệt là khi phải san phẳng mặt đất để tránh các vũng nước thấm xuống bề mặt đường đua. Hãy tưởng tượng những con ngựa đua mỏng manh với mắt cá chân chỉ thon như một chai Coke phải di chuyển liên tục trên một đường đua chất lượng kém sẽ gây tác động như thế nào.

Đường đua truyền thống tại California đã bị đóng cửa vào ngày 26 và 27/2 sau khi nhà vô địch giải Breeders Dirt Cup Mile 2017 – Hải chiến Midway, đã bị thương nặng trong quá trình tập luyện. Một chuyên gia an toàn đường đua từ Đại học Kentucky - Mick Peterson, đã được đưa tới hiện trường để tìm kiếm những bất thường nhằm giải thích sự gia tăng đột biến các trường hợp tử vong.

Mặc dù không tìm ra được điểm khác thường. Tuy nhiên, ngay sau khi mởi cửa trở lại, chú ngựa đua Eskenforadrink đã trở thành ca tử vong thứ 20, bị chấn thương trong một cuộc đua và sau đó được giải thoát bằng biện pháp an tử.

Các quan chức đường đua và những huấn luyện ngựa, thực sự, đã mất kiên nhẫn với nhau.

Ít nhất theo thống kê, các huấn luyện viên ở California dường như đòi hỏi nhiều hơn ở những con ngựa của họ. Ngựa đua tại Santa Anita hiện phải tập luyện trung bình 3,02 bài tập trong mỗi lần xuất phát so với 0,88 bài tập dành cho những con ngựa đua tại trường đua Gulfstream Park ở Florida và 0,42 tại trường đua Aqueduct ở New York, theo dữ liệu của trang tin đua ngựa Equibase.

Chuyên gia y tế Rick Arthur tin rằng các quy định và sự cảnh giác của nhà chức trách có thể được thực hiện trong các giờ huấn luyện buổi sáng, khi 9 trong số các trường hợp tử vong xảy ra vào thời điểm này. Khi một con ngựa chuẩn bị tham dự một cuộc đua, nó sẽ được các bác sĩ thú y công kiểm tra điều kiện sức khỏe và thử nghiệm thuốc.

“Vào buổi sáng, chúng tôi để phần huấn luyện cho các huấn luyện viên và bác sĩ thú y tư nhân”, ông Arthur nói.

Khi các quan chức Santa Anita cố gắng tìm ra lý do tại sao đường đua của họ trở nên nguy hiểm như vậy, họ cũng sẽ phải giải quyết vấn đề dư luận. Các nhà hoạt động bảo vệ quyền động vật đã tiến hành biểu tình bên ngoài cổng trường đua, thậm chí tổ chức bảo vệ quyền động vật PETA còn kêu gọi Thống đốc California Gavin Newsom phải đóng cửa trường đua và yêu cầu luật sư tại Los Angeles mở một cuộc điều tra về việc sử dụng thuốc nhằm che giấu thương tích của ngựa đua.

Huy Vũ