Ngành Hải quan tham gia bắt giữ trên 2,8 tấn ma túy các loại và 303 đối tượng trong năm 2023

Vượt qua nhiều khó khăn, thách thức

Theo Tổng cục Hải quan, năm 2023 là một năm khó khăn của ngành hải quan với việc công tác chuyên ngành về đảm bảo hoạt động xuất nhập khẩu của doanh nghiệp bị ảnh hưởng trong bối cảnh thương mại toàn cầu vẫn đứt gãy vì đại dịch COVID-19 và bất ổn chính trị gia tăng.

Tuy nhiên, dưới sự nỗ lực, ngành Hải quan đã đạt được những nhiều thành tích vượt trội, được thể hiện qua 10 sự kiện nổi bật của ngành. Đầu tiên phải kể sự kiện Hải quan Việt Nam phối hợp với Tổ chức Hải quan Thế giới (WCO) đăng cai tổ chức thành công Hội nghị và Triển lãm Công nghệ năm 2023 với hơn 1000 đại biểu đến từ 95 quốc gia.

Đây là một trong những sự kiện quan trọng nổi bật có phạm vi toàn cầu được tổ chức thường niên của Tổ chức Hải quan Thế giới. Hội nghị được các đại biểu tham dự ghi nhận và đánh giá cao, thể hiện được vai trò của nước chủ nhà Việt Nam thông qua việc xây dựng chương trình, nội dung, tổ chức, tuyên truyền.

Hội nghị Hải quan WCO cũng nâng cao vị thế của Hải quan Việt Nam.

Việc đăng cai tổ chức Hội nghị và Triển lãm Công nghệ năm 2023 của WCO một lần nữa khẳng định sự chủ động, quyết tâm của Hải quan Việt Nam trong việc thúc đẩy phát triển hải quan số, hải quan thông minh; góp phần thể hiện Việt Nam là thành viên tích cực, có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế; phù hợp với chính sách đối ngoại, đa dạng hóa, đa phương hóa của Đảng và Nhà nước của Việt Nam.

Ngoài ra, Hải quan Việt Nam còn vượt qua thách thức để nâng cao, cải tiến và thực hiện tốt nhiều công tác chuyên môn, được thể hiện qua các sự kiện như:

Tích cực, chủ động triển khai Kế hoạch chuyển đổi số hải quan đến năm 2025, nổi bật là xây dựng Hệ thống Công nghệ thông tin thực hiện Hải quan số đáp ứng yêu cầu nghiệp vụ trong thông quan;

Năm thứ 7 liên tiếp, Tổng cục Hải quan giữ vững thành tích đứng đầu về cải cách hành chính khối các đơn vị Tổng cục và tương đương thuộc Bộ Tài chính; thực hiện 10 chỉ tiêu cải cách hành chính, đơn giản hóa thủ tục hải quan, tạo thuận lợi thương mại năm 2023;

Ngành Hải quan cũng thúc đẩy chuyển đổi số và cải cách hành chính mạnh mẽ trong năm 2023.

Thúc đẩy hợp tác và hội nhập quốc tế trong lĩnh vực hải quan mang lại nhiều kết quả rõ nét, thực chất, góp phần khẳng định được vai trò và vị thế của Hải quan Việt Nam trên các diễn đàn quốc tế;

Tổ chức thành công 3 Hội nghị toàn quốc về quán triệt, triển khai công tác kiểm tra, giám sát hải quan, công tác quản lý thuế, công tác kiểm tra sau thông quan trong tình hình mới với sự tham gia của gần 8.000 cán bộ công chức, viên chức trong toàn Ngành;

Đẩy mạnh thực hiện giai đoạn II Chương trình hỗ trợ khuyến khích doanh nghiệp tuân thủ pháp luật Hải quan, tăng 36% doanh nghiệp tham gia chương trình, hoàn thành và vượt mức chỉ tiêu đề ra tại nhiệm vụ cải cách hành chính năm 2023 của ngành Hải quan;

Tăng cường và nâng cao kỷ luật, kỷ cương hành chính trong thực thi công vụ, gắn với cụ thể hóa 980 hành vi vi phạm và các chế tài xử lý trong tất cả các lĩnh vực nghiệp vụ Hải quan;

Công tác báo chí, tuyên truyền không ngừng đổi mới về nội dung và hình thức, phản ánh đầy đủ, kịp thời các mặt hoạt động của Tổng cục Hải quan, góp phần tích cực vào thành tích chung của Ngành.

Phối hợp Hải quan quốc tế phòng chống tội phạm

Ngoài những sự kiện nói trên, trong năm 2023, công tác đấu tranh, phòng, chống ma túy của ngành Hải quan đã đạt kết quả ấn tượng. Tổng Cục Hải quan cũng nhận định, trong giai đoạn này, tình hình tội phạm ma túy, hoạt động mua bán, vận chuyển trái phép các chất ma túy qua biên giới vẫn diễn ra hết sức phức tạp, có chiều hướng gia tăng.

Các đối tượng thường xuyên thay đổi phương thức vận chuyển, không theo quy luật với thủ đoạn ngày càng tinh vi (thông qua thủ đoạn cất giấu, ngụy trang ma túy thành hàng hóa, hành lý thông thường), liều lĩnh và manh động (mang theo người). Đối với tuyến đường bộ tập trung chủ yếu tại các các cửa khẩu biên giới giáp với Lào, các cửa khẩu tuyến biên giới giáp với Campuchia và các cửa khẩu tuyến biên giới giáp với Trung Quốc.

Ngành Hải quan cũng chủ trì, phối hợp trong công tác phòng chống tội phạm.

Đặc biệt, tuyến hàng không tình hình tội phạm ma túy có chiều hướng gia tăng cả số vụ việc, số lượng tang vật vi phạm, tập trung chủ yếu qua cảng hàng không quốc tế: Nội Bài, Tân Sơn Nhất, Đà Nẵng từ các nước Châu Âu, Châu Mỹ, trong đó có sự chuyển dịch từ Sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất ra Sân bay quốc tế Nội Bài sau đó vận chuyển bằng đường bộ, đường sắt vào phía Nam với các loại ma túy tổng hợp, các loại thuốc tân dược có chứa chất gây nghiện, hướng thần, cần sa.

Thủ đoạn cất giấu của chúng thường ngụy trang ma túy trong các gói kẹo, thực phẩm chức năng, thức ăn chó mèo, mỹ phẩm... Trong đó, xuất hiện hiện tượng mới các chất ma túy từ các nước quá cảnh đi Lào.

Dưới sự chỉ đạo sâu sát, kịp thời của Lãnh đạo các cấp, cùng với sự nỗ lực của cán bộ, công chức ngành hải quan, trong năm 2023 (tính từ ngày 16/12/2022 đến 15/12/2023) ngành Hải quan đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng Công an, Bộ đội Biên phòng phát hiện, bắt giữ 263 vụ với 303 đối tượng, cơ quan Hải quan chủ trì 121 vụ. Tang vật thu được trên 2,8 tấn ma túy các loại.

Ngoài ra, ngành Hải quan đã có nhiều đóng góp nổi bật với việc phối hợp bắt giữ 1.715 vụ vi phạm trong Chiến dịch Con rồng Mekong lần thứ V do Hải quan Việt Nam và Hải quan Trung Quốc đồng sáng kiến. Tăng 111% so với chiến dịch trong giai đoạn IV.

Đây là chương trình hành động chung, với sự tham gia của 25 cơ quan Hải quan các nước và các cơ quan thực thi pháp luật khác của khu vực Châu Á – Thái Bình Dương về chống buôn bán bất hợp pháp ma túy, động vật, thực vật hoang dã và các sản phẩm từ động, thực vật hoang dã thuộc danh mục CITES trên các tuyến đường vận chuyển do Hải quan Việt Nam, Hải quan Trung Quốc đồng sáng kiến, khởi động từ năm 2018 với sự hỗ trợ kỹ thuật của Cơ quan phòng chống ma túy Liên hợp quốc (UNODC), Văn phòng liên lạc tình báo khu vực châu Á Thái Bình Dương (RILO AP).

Ngành Hải quan cũng có nhiều đóng góp quan trọng trong Chiến dịch Con rồng Mekong giai đoạn V.

Chiến dịch Con Rồng Mê Kông V tại Việt Nam với 40 đầu mối quốc gia gồm 38 đầu mối quốc gia thuộc lực lượng hải quan và 2 đầu mối thuộc lực lượng Công an cũng đã cập nhật tổng số 123 vụ việc bắt giữ ma túy và động, thực vật hoang dã, tăng 2,15 lần so Chiến dịch giai đoạn IV.

Trong đó, Hải quan Việt Nam đã tham gia xây dựng và phổ biến 17 cảnh báo và 01 báo cáo tổng kết đánh giá hoạt động triển khai các giai đoạn của chiến dịch cho toàn bộ các thành viên. Kết quả triển khai của Chiến dịch qua 5 giai đoạn thực hiện từ năm 2018 - 2023 là kết quả rất đáng tự hào, được RILO AP đánh giá là một trong những Chiến dịch kiểm soát thành công nhất trong khu vực Châu Á-Thái Bình Dương với số lượng thành viên tham gia và số lượng vụ việc được cập nhật lên hệ thống thông tin chung của Chiến dịch (hệ thống CENCOmm).

Sự thành công của chiến dịch Con Rồng Mê Kông cho đến nay đã thể hiện vai trò chủ động của Hải quan Việt Nam trong các vấn đề kiểm soát khu vực và đã được cộng đồng Hải quan quốc tế và các tổ chức thực thi pháp luật đánh giá cao về chất lượng hợp tác, thái độ làm việc nghiêm túc, trách nhiệm, góp phần nâng cao hình ảnh của Hải quan Việt Nam trong cộng đồng quốc tế.

Đồng thời, sự thành công của Chiến dịch là minh chứng cho nỗ lực rất lớn của các thành viên, sự phối hợp điều phối tích cực của Nhóm điều phối, sự hỗ trợ hiệu quả của Văn phòng UNODC khu vực và RILO AP.

Lê Phong