Ngày mai, sẽ khởi công cao tốc Quảng Ngãi - Hoài Nhơn

Dự án cao tốc Quảng Ngãi - Hoài Nhơn có chiều dài 88km, tổng mức đầu tư 20.470 tỷ đồng,được chia thành 3 gói thầu. Dự án có điểm đầu kết nối với cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi tại Km127+720 (thuộc xã Nghĩa Kỳ, huyện Tư Nghĩa) và điểm cuối giao cắt với Tỉnh lộ 629, thuộc phường Bồng Sơn, thị xã Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định; Dự án đi qua các Huyện: Tư Nghĩa, Nghĩa Hành, Mộ Đức, Thị xã Đức Phổ tỉnh Quảng Ngãi và Thị xã Hoài Nhơn tỉnh Bình Định.

Hầm núi Vung thuộc dự án cao tốc Cam Lâm - Vĩnh Hảo dài 2,2km do Tập đoàn Đèo Cả thi công

Gói thầu đầu tiên thuộc dự án cao tốc Quảng Ngãi - Hoài Nhơn được khởi công là gói XL1 dài 30 km, có giá trị 3.862 tỷ đồng, thời gian thi công 34 tháng; với quy mô công trình: đường bộ cấp I và 31 công trình cầu (4 cầu cấp II, 20 cầu cấp III, 7 cầu cấp IV).

Nhà thầu được chỉ định thực hiện gói thầu XL1 là Liên danh Công ty Cổ phần Tập đoàn Đèo Cả - Công ty Cổ phần Đầu tư hạ tầng giao thông Đèo Cả (HHV) - Công ty TNHH Đầu tư xây dựng Dacinco, do Tập đoàn Đèo Cả đứng đầu Liên danh.

Năng lực nhà thầu

Chia sẻ về năng lực nhà thầu đứng đầu liên danh, đại diện Tập đoàn Đèo Cả cho biết, Tập đoàn có đội ngũ cán bộ nhân viên trên 6.000 người trong đó có các kỹ sư quản lý giàu năng lực, kinh nghiệm; đội ngũ công nhân lành nghề đã tham gia xây dựng nhiều công trình phức tạp đặc biệt sự góp sức của Hội đồng cố vấn là các chuyên gia hàng đầu trên nhiều lĩnh vực như tài chính, kỹ thuật, pháp luật, kiểm toán…

Trong thời gian qua, Tập đoàn Đèo Cả đã đầu tư bổ sung nhiều máy móc, thiết bị với giá trị trên 1.000 tỷ đồng, đặc biệt là các thiết bị thi công chuyên dụng như máy khoan hầm, máy phun vẩy, máy khoan nhồi đường kính lớn, máy đào, ô tô vận chuyển...

Về năng lực thi công hầm, từ năm 2017 đến nay Tập đoàn Đèo Cả là đơn vị đã thi công hoàn thành các công trình hầm đường bộ lớn nhất tại Việt Nam (hầm Hải Vân dài 6.000m, hầm Đèo Cả dài 4.200m, hầm Cù Mông dài 2.600m) và hiện đang thi công các hầm đường bộ khác như Thung Thi dài 680m, Trường Vinh dài 450m, hầm núi Vung dài 2.200m.

Cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận

Về năng lực thi công đường, Tập đoàn Đèo Cả đã hoàn thành 2 dự án cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn và Trung Lương - Mỹ Thuận có quy mô, tiêu chuẩn tương tự dự án cao tốc Bắc Nam giai đoạn 2; Hiện đang tiếp tục triển khai cao tốc Cam Lâm - Vĩnh Hảo (thuộc cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 1) với vai trò là nhà đầu tư, tổng thầu thi công.

Về năng lực thi công cầu: Đã và đang thi công các cây cầu có tính mỹ thuật và kỹ thuật cao như: cầu vượt biển vịnh Cửa Lục tại Quảng Ninh là Cửa Lục 1, Cửa Lục 3, cầu vượt biển dẫn vào hầm Hải Vân; các cây cầu lớn trên các tuyến cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận, Cam Lâm - Vĩnh Hảo.

Nhận diện rủi ro

Bên cạnh đó, Tập đoàn Đèo Cả cũng đã nhận diện về những rủi ro khi thi công cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2.

Một là, các điều khoản tạm ứng, nghiệm thu, thanh toán… trong hợp đồng giữa Ban QLDA và nhà thầu chưa phù hợp, thiếu sự nhất quán giữa các Ban QLDA cần điều chỉnh để tránh ảnh hưởng đến tiến độ; vai trò chủ đầu tư và quản lý dự án của các BQLDA cần tách bạch.

Hai là,giá các loại vật tư, vật liệu, nhiên liệu luôn biến động theo chiều hướng tăng trong khi các địa phương công bố giá vật tư, vật liệu, chỉ số giá không kịp thời, chưa phù hợp với thực tế gây khó khăn cho công tác điều chỉnh giá cũng như công tác thanh quyết toán, đồng thời khi các dự án đồng loạt triển khai dễ dẫn đến tình trạng các chủ mỏ đầu cơ tăng giá cao hơn so với công bố giá của địa phương. Mặc dù Chính phủ đã có chỉ đạo để tháo gỡ nhưng đến nay các địa phương vẫn chưa xác định rõ thẩm quyền thực hiện đền bù, giải phóng mặt bằng đối với mỏ vật liệu thông thường dẫn đến nguy cơ chi phí tăng cao và chậm tiến độ.

Ba là, quá trình khảo sát, thiết kế, thẩm tra, thẩm định, xác định giá dự toán và lập hồ sơ yêu câùdễ sai xót khi dự án được thực hiện trong thời gian ngắn, tính chất công trình theo tuyến đi qua nhiều khu vực có địa hình phức tạp. Việc giảm giá 5% khi chỉ định thầu sẽ là thách thức rất lớn đối với các bên tham gia thực hiện dự án trong bối cảnh hiện nay.

Hầm Cổ Mã

Trên cơ sở đó, Tập đoàn Đèo Cả đề xuất Bộ GTVT chỉ đạo các Ban QLDA tách bạch vai trò của chủ đầu tư với vai trò quản lý dự án, nhất quán các tiêu chí tạm ứng, thanh toán và quy trình nghiệm thu đồng thời xem xét lại năng lực và kinh nghiệm thực tế của cá nhân, tập thể từ các Ban QLDA đã triển khai dự án cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 1 nhằm phân công phù hợp với khả năng tương tác với nhà thầu.

Tiếp đó là cơ quan chức năng cần kiểm soát giá và nguồn vật liệu. Thông qua việc quản lý dòng tiền tạm ứng từ tài khoản chuyên dụng để kiểm soát chi tiêu của các nhà thầu trong liên danh sử dụng đúng mục đích, trong đó ưu tiên giải ngân trước cho các nhà cung ứng nhằm bình ổn giá vật tư, vật liệu. Tổ chức rà soát, chủ động làm việc với ban quản lý dự án, địa phương để cùng xem xét các bất cập về chính sách nhằm đề xuất các giải pháp tháo gỡ.

Đồng thời, các đơn vị liên quan đến dự án cần đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số để quản trị điều hành. Riêng Tập đoàn Đèo Cả sẽ tiên phong ứng dụng công nghệ số khi khảo sát, thiết kế bản vẽ thi công, thông qua hệ thống thiết bị quét tự động "3D-Laser-Scanning" và bay chụp "LiDAR" để hạn chế sự can thiệp bằng tay của con người nhằm tạo sự minh bạch, đồng bộ, nhanh và chính xác.

Các vướng mắc từ chính sách cần tháo gỡ

Ý thức được trách nhiệm là nhà thầu đứng đầu liên danh, thời gian qua Tập đoàn Đèo Cả đã dành nguồn đầu tư thích đáng cho việc phát triển công nghệ. Việc ứng dụng công nghệ số trong quản trị dự án cao tốc lần này sẽ tạo ra tính vượt trội về năng suất, chất lượng, an toàn và hiệu quả. Tập đoàn Đèo Cả sẽ hướng dẫn các nhà thầu trong liên danh, sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm cho các nhà thầu khác để cùng nhau hoàn thành toàn tuyến cao tốc giai đoạn 2, sẵn sàng thay thế các nhà thầu yếu kém khi xét thấy tiến độ và chất lượng thi công không đảm bảo yêu cầu, “Không để dự án chậm một ngày, thêm một ngày mắc nợ với nhân dân”.

Tuy nhiên, Tập đoàn Đèo Cả và các nhà thầu đang cùng chung những trăn trở, để đảm bảo tiến độ và chất lượng của dự án theo yêu cầu của Quốc hội và Chính phủ đề ra thì trách nhiệm, năng lực và quyết tâm của chúng tôi mới chỉ là “điều kiện cần” con “Điều kiện đủ” ở đây chính là sự đồng hành, hỗ trợ của Chính phủ, các Bộ ngành và địa phương nơi dự án đi qua. Thay mặt cho các nhà thầu, Tập đoàn Đèo Cả kiến nghị các nội dung dưới đây.

Tập đoàn Đèo Cả kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài nguyên Môi Trường và Bộ Giao thông, Vận tải có văn bản hướng dẫn các địa phương sử dụng nguồn vốn của dự án thực hiện công tác đền bù, giải phóng mặt bằng cho các mỏ vật liệu mới, đường mới tiếp cận các mỏ vật liệu, bãi đổ thải, thời gian hoàn thành trước 30.1.2023.

Bộ Xây dựng, Bộ Bộ Giao thông, Vận tải rà soát, chỉnh sửa, bổ sung ban hành hệ thống tiêu chuẩn, định mức kinh tế kỹ thuật, hướng dẫn áp dụng mô hình BIM trong hoạt động xây dựng và quản lý vận hành công trình theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Quyết định 877/QĐ-TTg ngày 22.7.2022, cho phép áp dụng thí điểm mô hình thông tin công trình BIM cho Dự án cao tốc, đồng thời sớm có ý kiến về các định mức thi công chưa phù hợp mà Bộ Bộ Giao thông, Vận tải đề nghị.

UBND các tỉnh khẩn trương giao mỏ vật liệu mới cho các nhà thầu đã được Bộ Giao thông, Vận tải lựa chọn và hoàn thành trước ngày 30.1.2023 để nhà thầu triển khai đảm bảo tiến độ cam kết và thi công xuyên Tết như tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Các tỉnh chỉ đạo Sở Tài nguyên môi trường, Sở Xây dựng, Sở Tài chính công bố các chỉ số giá, đơn giá vật tư, vật liệu hàng tháng phù hợp với thực tế để đảm bảo công tác thanh, quyết toán công trình.

Minh Anh