Ngày này năm xưa: Đánh bom đẫm máu lúc rạng sáng ở Moscow

Theo hãng thông tấn RT, đây là vụ việc đẫm máu nhất trong hàng loạt vụ đánh bom gây hoảng sợ trên khắp các thành phố của nước Nga vào tháng 9/1999. Trước đó 9 ngày, những kẻ khủng bố đã phá hủy một tòa nhà khác tại thành phố Buynaksk, cướp đi sinh mạng của 64 người.

Vào ngày 8/9, một vụ nổ tại phía nam Moscow đã khiến 106 người thiệt mạng và một vụ tấn công tương tự khác đã xảy ra tại thành phố Volgodonsk vào ngày 16/9. Tất cả các vụ nổ đều xảy ra vào ban đêm hoặc rạng sáng, tổng cộng hơn 300 người đã chết khi đang ngủ trong nhà.

Một tòa nhà trên đường Guryanov, Moscow bị san phẳng sau một vụ đánh bom vào hôm 8/9/1999. (Ảnh: Sputnik)

Xe cứu thương và cảnh sát đã có mặt tại chung cư trên đường Kashirskoe ngay sau khi vụ nổ xảy ra. Đội cứu hộ đã lật tung đống đổ nát để tìm kiếm người sống sót. Vụ nổ đã khiến các mảnh vỡ của tòa nhà văng xa cách đó 100m và những tòa nhà lân cận cũng phần nào bị hư hại.

"Nó giống như một cơn cuồng phong vậy", một cư dân trong tòa nhà gần đó nhớ lại. "Cửa sổ của chúng tôi bị đập vỡ và những bức tường bị nứt ra trong khi khói bốc lên khắp nơi. Khi nhìn ra ngoài, tôi thấy khu chung cư đó đã biến thành một đống đổ nát".

Các nhân viên cứu hộ tìm kiếm những người sống sót sau vụ đánh bom hôm 13/9/1999. (Ảnh: RIA Novosti)

Các nhà điều tra Tổng cục An ninh Liên bang Nga xác định các vụ nổ tại Moscow và Volgodonsk là do các lãnh đạo quân sự Chechnya tổ chức và tài trợ tiền. Những thủ phạm thực sự trong các vụ tấn công ở Moscow gồm có 8 thành viên trong một tổ chức Hồi giáo. Chúng được đào tạo chiến thuật phá hoại tại các doanh trại của phiến quân Chechnya.

Vào tháng 8, chúng thuê tầng hầm của một tòa nhà tại Moscow làm nơi ẩn náu. Một trong số các thành viên, Achemez Gochiyayev, đã dẫn đầu các cuộc tấn công tại Moscow theo lệnh của những tên khủng bố Ảrập là Abu Omar Muhammad al-Saif và Habib Abdul Rahman Khattab.

Ảnh: Shutterstock

Trong quá trình điều tra, giới chức Nga đã ngăn chặn được 13 vụ nổ khác, trong đó có 6 vụ tại Moscow, 5 vụ tại Pyatigorsk, 1 vụ ở Buynanksk và 1 vụ khác tại Vladikavkaz.

Cuộc điều tra của Văn phòng Tổng Công tố viên đã hoàn thành vào tháng 4/2003. Theo các bằng chứng, hầu hết các thành viên tham gia tổ chức các vụ đánh bom sau đó đều đã bị tiêu diệt trong các chiến dịch chống khủng bố tại Chechnya. Hai tên đã bị bắt và bị tù chung thân. Achemez Gochiyayev vẫn nhởn nhơ ngoài vòng pháp luật và bị đưa vào danh sách tội phạm truy nã toàn cầu.

Ảnh: Sputnik

Một đài tưởng niệm đã được dựng lên tại hiện trường vụ nổ ở Moscow. Hàng năm cứ đến ngày 13/9, người thân và bạn bè của những người thiệt mạng đều tập trung về đây để tưởng nhớ các nạn nhân.

Sầm Hoa