Nghi án Nga treo thưởng giết lính Mỹ ở Afghanistan

Lính Mỹ tại Afghanistan. Ảnh: NY Times

Hôm 29-6, Ủy ban Tình báo Thượng viện khẳng định sẽ gây áp lực buộc Nhà Trắng làm rõ thông tin chấn động được tờ New York Times công bố hồi tuần rồi. Theo báo này, đơn vị 29155 thuộc Tình báo Quân đội Nga đã treo thưởng bằng tiền cho các tay súng Hồi giáo tiến hành những cuộc tấn công ở Afghanistan trong năm ngoái, để trả đũa việc Mỹ giết lính Nga tại Syria. Chưa rõ thực hư ra sao nhưng trong năm 2019 có 20 lính Mỹ thiệt mạng ở quốc gia Nam Á này.

Tổng thống Donald Trump khẳng định chưa từng được thông tin về nghi án Nga treo thưởng. Chủ nhân Nhà Trắng còn nói các quan chức tình báo khẳng định với ông rằng thông tin treo thưởng không đáng tin cậy. Thư ký báo chí Nhà Trắng Kayleigh McEnany hôm 29-6 thì lập luận rằng “cộng đồng tình báo chưa đạt được sự thống nhất” do những bất đồng quan điểm về mức độ chính xác của báo cáo.

Trước đó, Tổng thống Trump đã chỉ trích truyền thông vì đưa tin báo cáo tình báo và bản thân ông không lên án Ðiện Kremlin. Các lãnh đạo thuộc đảng Dân chủ dựa vào những động thái này để kêu gọi Nhà Trắng cung cấp thông tin cho toàn bộ các thành viên Quốc hội. Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi đã gửi thư yêu cầu Bộ Ngoại giao Mỹ và cộng đồng tình báo sớm báo cáo vụ việc cho tất cả nghị sĩ tại cơ quan lập pháp hiện do phe Dân chủ kiểm soát này. Lãnh đạo phe thiểu số tại Thượng viện Chuck Schumer cũng có yêu cầu tương tự. Hạ nghị sĩ Liz Cheney, nhân vật số 3 của phe Cộng hòa tại Hạ viện, cho rằng nếu thông tin Nga treo thưởng để sát hại binh sĩ Mỹ là chính xác, Nhà Trắng cần làm rõ những điểm sau: Tại sao Tổng thống hoặc Phó Tổng thống không được báo cáo? Liệu thông tin này có được đề cập trong bản Báo cáo tình báo hàng ngày dành cho Tổng thống hay không? Ai là người biết và biết khi nào? Chính quyền đã làm gì để bảo vệ binh sĩ và quy trách nhiệm cho Nga?

Giám đốc Tình báo Quốc gia John Ratcliffe và “sếp” Cục Tình báo Trung ương (CIA) Gina Haspel cam kết sẽ báo cáo cho các lãnh đạo tại Quốc hội vào một thời điểm thích hợp.

Trong khi đó tối 29-6, New York Times dẫn hai nguồn thạo tin tiết lộ thêm rằng Tổng thống Trump và Nhà Trắng biết về cáo buộc Nga treo thưởng sớm hơn nhiều người nghĩ. Cụ thể, ông đã nhận được báo cáo bằng văn bản về thông tin này vào cuối tháng 2-2020, chứ không phải tháng 3 như báo nói trước đó. Còn theo Hãng tin AP, Nhà Trắng thậm chí biết chuyện sớm hơn nhiều. Cố vấn An ninh Quốc gia khi đó là John Bolton đã “báo tin” cho ông Trump hồi tháng 3-2019, một tháng trước khi xảy ra vụ đánh bom xe khiến 3 lính thủy đánh bộ Mỹ thiệt mạng ở Afghanistan.

HẠNH NGUYÊN