Nghi vấn Công ty Nhật hối lộ để né thuế

Trao đổi với báo chí ngày 25-5, ông Ngô Xuân Tòng, Cục trưởng Cục Thuế tỉnh Bắc Ninh, cho biết Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã chỉ đạo UBND tỉnh Bắc Ninh yêu cầu các cơ quan chức năng làm rõ thông tin nghi vấn Công ty TNHH Tenma Việt Nam (KCN Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh; công ty con của Công ty Tenma Nhật Bản) hối lộ để được miễn giảm thuế lên tới hàng trăm tỉ đồng; báo cáo Thủ tướng trước ngày 26-5.

Hối lộ 25 triệu yen?

Chiều cùng ngày, Bộ Tài chính cũng đã có thông báo truyền đạt ý kiến của Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng, chỉ đạo thanh tra, kiểm tra, xác minh vụ việc.

Theo thông báo này, báo chí và mạng xã hội đưa tin một số hãng thông tấn, báo chí của Nhật Bản đưa tin Công ty TNHH Tenma Việt Nam (công ty mẹ tại Tokyo - Nhật Bản) đã khai báo 2 lần hối lộ tổng cộng 25 triệu yen (hơn 5 tỉ đồng) cho một số cán bộ, công chức Việt Nam.

Cụ thể, ngày 11-5, tờ Asahi Shimbun của Nhật Bản đưa tin công ty con tại Việt Nam của hãng sản xuất nhựa Tenma hối lộ khoảng 25 triệu yen (tương đương 5,4 tỉ đồng) cho các quan chức địa phương. Tại trụ sở của Công ty Tenma Nhật Bản ở thủ đô Tokyo, lãnh đạo công ty này đã tự nguyện khai báo với các công tố viên Tokyo về vụ việc. Tenma đã chủ động thành lập ủy ban bên thứ 3 để điều tra về vi phạm nói trên. Theo báo cáo từ ủy ban bên thứ 3, vào tháng 6-2017, Công ty Tenma Việt Nam nhận được thông báo về khoản truy thu thuế GTGT với vật liệu thô nhập khẩu lên tới khoảng 400 tỉ đồng. Lãnh đạo Tenma ở Việt Nam đã đề xuất với công ty mẹ về việc hối lộ cơ quan hải quan địa phương để được miễn giảm khoản chi phí trên.

Được sự đồng ý của ông Kento Fujino, Chủ tịch Tenma, Công ty Tenma Việt Nam đã trả 2 tỉ đồng (khoảng 10 triệu yen) cho cán bộ của Việt Nam để tránh khoản phụ phí. Kết quả, công ty này đã được miễn 400 tỉ đồng. Ngoài ra, vào tháng 8 năm ngoái, sau một cuộc kiểm tra thuế, Công ty Tenma Việt Nam bị cán bộ địa phương yêu cầu nộp thêm khoản thuế 17,8 tỉ đồng (khoảng 89 triệu yen), bao gồm thuế thu nhập doanh nghiệp (DN). Tenma Việt Nam sau đó được cho là đã chi 3 tỉ đồng để giảm khoản truy thu thuế thu nhập DN từ 17,8 tỉ đồng xuống còn khoảng 567 triệu đồng (2,62 triệu yen).

Tại thông báo trên, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng yêu cầu Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan khẩn trương báo cáo sự việc trước ngày 26-5. Bộ trưởng giao Thanh tra bộ thành lập ngay đoàn thanh tra trong ngày 25-5 để thanh tra Cục Thuế Bắc Ninh, Cục Hải quan Bắc Ninh và các tổ chức, cá nhân có liên quan về những nghi vấn báo chí nêu.

Trụ sở Công ty TNHH Tenma Việt Nam tại KCN Quế Võ. Ảnh: MINH PHONG

Xử lý nghiêm

Ngay trong ngày 25-5, Tổng cục Thuế đã có văn bản gửi cơ quan thuế của Nhật Bản để trao đổi thông tin trên cơ sở quy định về trao đổi thông tin giữa cơ quan thuế 2 nước Việt Nam - Nhật Bản theo Hiệp định tránh đánh thuế 2 lần. "Tổng cục Thuế sẽ phối hợp với các cơ quan chức năng, làm rõ và xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật đối với những hành vi vi phạm nếu có" - đại diện Tổng cục Thuế nêu rõ.

Liên quan đến vụ việc được cho là rất nghiêm trọng này, trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động bên hành lang Quốc hội ngày 25-5, đại biểu (ĐB) Đỗ Văn Sinh, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, đề nghị các cơ quan liên quan khẩn trương điều tra, nếu có việc hối lộ như báo chí phản ánh phải xử lý nghiêm khắc, nhanh nhất và đúng pháp luật để tạo môi trường đầu tư kinh doanh minh bạch, công bằng. "Cả thế giới đang chống tham nhũng, chúng ta đang phấn đấu để có môi trường đầu tư kinh doanh tốt hơn nên không thể nào để những sự việc này xảy ra" - ĐB Quốc hội Đỗ Văn Sinh nói.

ĐB Lưu Bình Nhưỡng, Phó trưởng Ban Dân nguyện, cũng đề nghị cơ quan chức năng của Việt Nam cần vào cuộc xem xét, làm rõ vì sự việc nêu trên ảnh hưởng đến quan hệ Việt Nam và Nhật Bản. Cũng theo ông Nhưỡng, sau vụ việc này, Bộ trưởng Bộ Tài chính phải rà soát lại và có giải pháp để xử lý, tuyệt đối không để xảy ra những sự việc như vậy trong tương lai.

Đây không phải lần đầu xảy ra vụ việc nghi vấn hối lộ liên quan đến cán bộ ngành thuế và hải quan. Vì vậy, ĐB Lưu Bình Nhưỡng cho rằng cần xem lại công tác cán bộ của 2 ngành này. Theo ông Nhưỡng, các cán bộ thực thi công vụ nếu không vững vàng thì dễ mắc sai lầm, vi phạm. Phải giám sát cán bộ một cách chặt chẽ để tránh lợi dụng quyền lực và nhận hối lộ.

Trao đổi thêm về nghi vấn công ty Nhật hối lộ để né thuế, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng khẳng định cơ quan chức năng sẽ làm rõ, công khai, minh bạch về sự việc, xử lý nghiêm theo đúng quy định của pháp luật nếu có vi phạm. Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng nhấn mạnh: "Việc này rất quan trọng, về đối ngoại, liên quan tới môi trường đầu tư kinh doanh; về đối nội, đây là việc phòng chống tham nhũng, đặc biệt là trong 2 lĩnh vực mà người ta nói là ăn vặt".

Công an vào cuộc

Theo chỉ đạo của Thủ tướng, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh Nguyễn Hương Giang ngày 25-5 có văn bản giao công an tỉnh làm việc với Công ty Tenma Việt Nam, Ban Quản lý các KCN tỉnh Bắc Ninh; Cục Thuế Bắc Ninh, Cục Hải quan Bắc Ninh; phối hợp cơ quan chức năng điều tra vụ việc.

Cùng ngày, Phòng Cảnh sát Kinh tế (PC03) Công an tỉnh Bắc Ninh đã có công văn yêu cầu Cục Hải quan và Cục Thuế tỉnh này cung cấp toàn bộ hồ sơ, tài liệu liên quan đến việc mở tờ khai hải quan xuất nhập khẩu (XNK) của Công ty Tenma Việt Nam từ tháng 1-2017 đến nay, cùng kết quả kiểm tra sau thông quan. Ngoài ra, PC03 đề nghị phía Hải quan làm rõ thông tin Công ty Tenma Việt Nam đang được hưởng những ưu đãi gì về thuế XNK, thuế GTGT với hàng XNK. Đồng thời, phía Hải quan phải cung cấp các biên bản kiểm tra, thanh tra liên quan đến công ty này, nếu có.

Ng.Hưởng

Lãnh đạo cục thuế, cục hải quan nói gì?

Theo thông tin của phóng viên Báo Người Lao Động có được, Cục Thuế tỉnh Bắc Ninh đã có báo cáo gửi Bộ Tài chính và làm việc với Công an Bắc Ninh về vụ việc này theo chỉ đạo của UBND tỉnh.

Trong báo cáo gửi Bộ Tài chính, Cục Thuế tỉnh Bắc Ninh cho biết thực hiện kế hoạch thanh tra, kiểm tra thuế tại DN năm 2019, Cục Thuế đã ban hành quyết định kiểm tra thuế tại Công ty Tenma vào tháng 8-2019. Trong quá trình làm việc với lãnh đạo công ty là người Nhật Bản, đoàn đều phải thông qua phiên dịch của công ty. "Đoàn kiểm tra đã thực hiện theo đúng quy định của pháp luật về kiểm tra thuế, tuyệt đối không gây phiền hà, sách nhiễu DN. Đoàn không yêu cầu, đòi hỏi cung cấp hồ sơ tài liệu gì ngoài nội dung kiểm tra, không nhận bất cứ lợi ích vật chất gì từ DN" - Cục Thuế tỉnh Bắc Ninh khẳng định.

Ông Ngô Xuân Tòng, Cục trưởng Cục Thuế tỉnh Bắc Ninh còn quả quyết rằng đến thời điểm hiện tại, đơn vị chưa nhận được chứng cứ nào về vụ việc từ phía cơ quan chức năng Nhật Bản. Theo ông Tòng, hồ sơ kiểm tra và quyết toán thuế của Công ty Tenma Việt Nam thể hiện DN này được hưởng ưu đãi theo luật hiện hành nên việc họ phải bỏ thêm chi phí khác để được hưởng ưu đãi là không có cơ sở.

Về phía cơ quan hải quan, ông Phạm Chí Thành, Phó Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh Bắc Ninh, nói rằng Cục Hải quan đã vào cuộc kiểm tra, xác minh đối với đoàn kiểm tra sau thông quan tại trụ sở Công ty TNHH Tenma Việt Nam. Qua kiểm tra, bước đầu xác định đoàn kiểm tra đã thực hiện đúng trách nhiệm được phân công và việc kiểm tra được thực hiện theo đúng quy trình, quy định của pháp luật. Trước, trong và sau khi kiểm tra, đoàn kiểm tra cam kết hoàn toàn không lợi dụng quyền hạn, không gây khó khăn phiền hà, không đòi hỏi và nhận bất kỳ lợi ích cá nhân gì khác đối với Công ty Tenma Việt Nam.

Cũng theo ông Thành, không có cơ sở để kết luận việc Công ty TNHH Tenma Việt Nam được miễn khoản truy thu thuế GTGT hay bất kỳ khoản thuế và phí nào đối với mặt hàng nhập khẩu, cũng như thông tin hối lộ như báo chí Nhật Bản nêu. Bởi lẽ, công ty này là DN chế xuất, hàng hóa là nguyên liệu, vật tư, máy móc, thiết bị của DN chế xuất là hàng hóa thuộc đối tượng không chịu thuế nhập khẩu, không chịu thuế GTGT theo quy định của pháp luật. Do đó, ông Thành cho rằng việc cán bộ hải quan nhận tiền của Tenma để giảm thuế nhập khẩu 400 tỉ đồng là không có cơ sở.

C.Minh

Minh Chiến - Xuân Mai