Nghi vấn hối lộ tại công ty Tenma: Đình chỉ công tác nhiều cán bộ liên quan

Cty TNHH Tenma Việt Nam tại Khu công nghiệp Quế Võ, Bắc Ninh. Ảnh: Nguyễn Thắng

Hải quan khẳng định không có cơ sở hối lộ

Theo báo cáo bước đầu của Cục Hải quan Bắc Ninh cho thấy không phát hiện thấy sai phạm trong hoạt động kiểm tra sau thông quan tại trụ sở Cty TNHH Tenma Việt Nam (Tenma Việt Nam).

Cụ thể, theo Cục Hải quan Bắc Ninh, Tenma Việt Nam đăng ký mã số thuế 2300319961, trụ sở tại lô E1, Khu công nghiệp Quế Võ, Bắc Ninh. Đây là doanh nghiệp chế xuất, được thành lập năm 2007 theo Giấy chứng nhận đầu tư của Ban quản lý các khu công nghiệp Bắc Ninh. Ngành nghề kinh doanh chính là sản xuất, kinh doanh các linh kiện đúc nhựa, lắp ráp và khuôn đúc. Công ty này đang làm thủ tục xuất nhập khẩu tại Chi cục Hải quan Bắc Ninh, thuộc Cục Hải quan Bắc Ninh.

Cục Hải quan Bắc Ninh cho biết, từ năm 2017 đến nay, đơn vị này chỉ thực hiện 1 cuộc kiểm tra sau thông quan vào ngày 5/6/2017 tại trụ sở Tenma Việt Nam. “Việc kiểm tra nhằm đánh giá tuân thủ pháp luật của người khai hải quan theo quy định, không phải kiểm tra dấu hiệu vi phạm”, Cục phó Cục Hải quan Bắc Ninh Phạm Chí Thành nói.

Cũng theo báo cáo của Cục Hải quan Bắc Ninh, tại thời điểm kiểm tra, đoàn công tác do Chi cục phó Chi cục Kiểm tra sau thông quan của cục này là ông Nguyễn Văn Phúc làm trưởng đoàn chưa phát hiện công ty vi phạm gì về pháp luật hải quan. Đoàn đánh giá Tenma Việt Nam tuân thủ pháp luật hải quan, thuế.

“Các biên bản kiểm tra cũng ghi nhận trong quá trình làm việc, đoàn kiểm tra không sử dụng hay làm mất mát, hư hỏng tài sản của công ty này. Đồng thời, không gây cản trở hoặc làm ảnh hưởng đến hoạt động nghiệp vụ của doanh nghiệp. Hồ sơ kiểm tra sau thông quan hiện vẫn đang được lưu trữ đầy đủ và đúng quy định tại đơn vị”, báo cáo nêu rõ.

Liên quan phản ánh của báo chí Nhật Bản, theo lãnh đạo Cục Hải quan Bắc Ninh, giải trình của đoàn kiểm tra sau thông quan cho thấy họ đã thực hiện đúng trách nhiệm được phân công, việc kiểm tra được thực hiện đúng quy trình, quy định của pháp luật. “Trước, trong và sau khi kiểm tra, đoàn cam kết hoàn toàn không lợi dụng quyền hạn, không gây khó khăn phiền hà, không đòi hỏi gì và nhận bất kỳ lợi ích cá nhân gì khác từ công ty”, báo cáo của đoàn kiểm tra cho hay.

Trước đó, báo Asahi (Nhật Bản) đưa tin, 25 triệu yên (khoảng hơn 5 tỷ đồng) được lãnh đạo Cty Tenma cho phép chi trả, thực hiện qua 2 lần, nhằm để cơ quan thuế Việt Nam miễn giảm khoản truy thu thuế đối với công ty con tại Việt Nam.

Trong đó, số tiền đưa lần đầu vào tháng 6/2017. Lúc này, công ty chủ động đề nghị trả tiền mặt 2 tỷ đồng cho cán bộ điều tra thuế địa phương, kết quả được miễn khoản truy thu thuế giá trị giá tăng với mặt hàng nhập khẩu 1,79 tỷ yên (khoảng 400 tỷ đồng). Mặt hàng thuế này nếu đúng thì thuộc thẩm quyền quản lý của Cục Hải quan Bắc Ninh.

Báo cáo Tổng cục Hải quan và Bộ Tài chính về thông tin này, Cục Hải quan Bắc Ninh khẳng định: “Không có cơ sở để kết luận việc Tenma Việt Nam được miễn khoản truy thu thuế giá trị gia tăng hay bất kỳ khoản thuế và phí nào đối với mặt hàng nhập khẩu, cũng như thông tin hối lộ tiêu cực như báo chí Nhật Bản đã phản ánh”.

Lý do được Cục Hải quan Bắc Ninh đưa ra là Cty Tenma Việt Nam là doanh nghiệp chế xuất (100% vốn đầu tư Nhật Bản), hàng hóa là nguyên liệu, vật tư, máy móc thiết bị thuộc đối tượng không chịu thuế nhập khẩu, không chịu thuế giá trị gia tăng theo quy định của Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu số 107/2016/QH13, Thông tư 219/2013/TT-BTC.

Tenma Việt Nam: đóng góp ngân sách hàng năm rất ít

Trả lời Tiền Phong về việc, hàng năm Tenma Việt Nam đóng góp cho nguồn thu thuế Hải quan bao nhiêu, ông Trần Thành Tô, Cục trưởng Cục Hải quan Bắc Ninh cho biết: “Doanh nghiệp chế xuất nên không phải nộp thuế nhập khẩu, không nộp thuế VAT (Hải quan quản lý), chỉ đóng thuế thu nhập doanh nghiệp (Cục Thuế Bắc Ninh quản lý). Hải quan chúng tôi không thu được đồng nào từ phía doanh nghiệp này”.

Trong khi đó, theo ông Ngô Xuân Tòng, Cục trưởng Cục Thuế Bắc Ninh, Tenma Việt Nam hoạt động từ 2008. Tuy nhiên, vốn là doanh nghiệp chế xuất nên theo ông Tòng, Tenma Việt Nam được hưởng thuế suất ưu đãi 15% trong vòng 12 năm đầu, miễn thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) 3 năm và giảm 50% thuế TNDN phải nộp trong 7 năm tiếp theo. Do đó, số thuế Cục Thuế Bắc Ninh thu được từ phía công ty này hằng năm không đáng là bao.

Báo cáo của Cục Thuế Bắc Ninh cho thấy, đoàn kiểm tra năm 2019 chỉ truy thu 387,7 triệu đồng thuế TNDN do không đáp ứng điều kiện hưởng ưu đãi. Do vậy, ông Tòng cho rằng, không có cơ sở nào để phía Tenma phải chi phí một khoản “lót tay” 3 tỷ đồng cho công chức ngành thuế như thông tin trên báo Nhật để được giảm khoản truy thu 17,8 tỷ đồng (khoảng 89 triệu yên) xuống còn 530 triệu đồng.

“Phía Tenma Nhật phải chứng minh được số tiền đó chi cho ai, ai cầm, ai sử dụng. Hiện Tổng cục Thuế đã gửi công hàm đề nghị cơ quan Thuế Nhật Bản cung cấp thông tin theo Hiệp định tránh đánh thuế 2 lần giữa hai nước để làm rõ”, Cục trưởng Cục Thuế Bắc Ninh cho biết thêm.

Tuấn Nguyễn