Ngoại giao tặng hoa của ông Putin

Mới đây, khi Tổng thống Pháp Emmanuel Macron có chuyến thăm chính thức đến Nga, Tổng thống Putin đã chào đón vợ chồng ông Macron tại Cung điện Konstantin. Điều đặc biệt là trên tay ông Putin có một bó hoa để dành tặng cho phu nhân Tổng thống Pháp Brigitte Macron. Trước đó một tuần, khi Thủ tướng Đức Angela Merkel đến thăm Nga, Tổng thống Putin cũng đón bà Merkel từ tiền sảnh dinh thự Bocharov Ruchey của ông ở Sochi và trao cho nhà lãnh đạo Đức một bó hoa tươi sắc không kém. Mặc dù bà Merkel vui vẻ nhận hoa từ Tổng thống Nga nhưng tờ Bild của Đức lại lên tiếng chỉ trích ông Putin, dẫn tới những tranh cãi trong dư luận về cử chỉ ngoại giao lịch thiệp này.

Xúc phạm hay lịch thiệp?

Theo tờ báo này, bó hoa mà ông Putin dành tặng bà Merkel “nhìn có vẻ như phép lịch sự, song thực chất đó là sự xúc phạm”. Tờ Bild nhận định thêm, các nguyên thủ quốc gia thường chỉ bắt tay nhau trong các cuộc gặp, thay vì tặng hoa như cách Tổng thống Putin đã làm. Bild cho rằng, đây là nỗ lực của nhà lãnh đạo Nga nhằm hạ thấp vai trò lãnh đạo của Thủ tướng Merkel, thu hút “sự tập trung của dư luận vào tính cách mạnh mẽ” của ông.

Trước cáo buộc này, Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov tuyên bố, việc Tổng thống Putin tặng hoa khi chào đón nữ Thủ tướng Merkel là một truyền thống của người Nga. Ông Peskov nêu rõ: “Tại Nga, việc tặng hoa cho nữ giới là điều hoàn toàn bình thường. Đó còn là biểu hiện của sự thiện chí và là truyền thống của chúng tôi”.

Tổng thống Putin đón Thủ tướng Đức Merkel bằng một bó hóa tươi thắm nhưng gây tranh cãi.

Ông Vladimir Shevchenko, phụ trách công tác lễ tân của Phủ Tổng thống Nga, cũng khẳng định: “Việc tặng hoa cho phụ nữ là một nghi thức và thông lệ, bất chấp hành động đó diễn ra trong cuộc họp làm việc hay ngoài cuộc họp. Hơn nữa, Tổng thống Putin và Thủ tướng Merkel là những người bạn quen biết nhau từ lâu và có mối quan hệ cá nhân rất tốt”.

Những bình luận “đáng kinh ngạc” của tờ báo trên đã vấp phải làn sóng chỉ trích và tức giận cũng đáng kinh ngạc không kém từ Nga. Người Nga đã thể hiện sự phẫn nộ thực sự về cách thức diễn giải vấn đề của tờ Bild đối với một hành động rõ ràng là rất văn minh, lịch thiệp của Tổng thống nước chủ nhà. Báo chí Nga đã đăng tải một loạt ý kiến của các chuyên gia khẳng định rằng ông Putin và bà Merkel đã ở vị thế ngang bằng nhau trong cuộc gặp ở Sochi. Một nữ nghị sĩ Nga cho biết, việc được tặng hoa là “một truyền thống tuyệt vời và là một đặc quyền” dành cho phái đẹp.

Cách đây đúng một thập kỷ, cũng chính tại Sochi, Tổng thống Putin đã từng tặng hoa cho bà Merkel, nhưng ngày đó, giới truyền thông chẳng mảy may quan tâm đến cử chỉ này. Sau lần đó, ông Putin cũng đã tặng hoa cho Thủ tướng Merkel nhiều lần, trong những dịp hai người gặp mặt .

Không riêng bà Merkel, thói quen tặng hoa cũng được ông Putin duy trì đối với các nhà lãnh đạo hoặc quan chức cấp cao nước ngoài, đặc biệt khi họ là phụ nữ. Trong số đó có thể kể đến Tổng thống Croatia Kolinda Grabar-Kitarovic, Nữ hoàng Hà Lan Beatrix, Ngoại trưởng Áo Ursula Plassnik, bà Cherie Blair - phu nhân cựu Thủ tướng Anh Tony Blair, bà Laura Bush - phu nhân cựu Tổng thống Mỹ George W. Bush... Thậm chí, ông Putin còn tặng hoa cho cả Giáo chủ Nhà thờ chính thống Patriarch Alexy II.

Việc Tổng thống Putin tặng hoa cho Đệ nhất phu nhân Pháp không chỉ thể hiện sự lịch thiệp của nhà lãnh đạo Nga, mà còn là nghi thức ngoại giao đặc trưng mà ông Putin dành cho các vị khách nữ nước ngoài khi tới Nga. Trước đó, Tổng thống Putin từng nhiều lần tặng hoa cho các nữ nguyên thủ, nữ quan chức hoặc phu nhân của các nhà lãnh đạo.

Ý nghĩa đằng sau bó hoa

Ngoại trừ báo Bild, có lẽ cả thế giới đều hiểu rằng, việc một người đàn ông tặng hoa cho phụ nữ là điều hết sức bình thường bởi những bông hoa đẹp sinh ra là để làm đẹp và để người ta dành tặng nhau. Việc tặng hoa cho bà Merkel, bà Macron... hay những người phụ nữ khác chỉ cho thấy sự tôn trọng của ông Putin đối với họ mà thôi. Đây có thể nói, tặng hoa dường như đã trở thành phong cách ngoại giao đặc trưng của ông Putin và cử chỉ này đáng được khen ngợi.

Thực ra, việc các chính trị gia trên thế giới được tặng hoa không phải điều gì lạ lẫm. Ngoài việc bắt tay, tặng hoa cũng là một hành động phổ biến trong nghi thức ngoại giao. Chính Thủ tướng Đức Angela Merkel cũng từng được Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko tặng hoa trong cuộc gặp tại Kiev năm 2014.

Nhà nghiên cứu về hoa Elena Maximova, Hiệu trưởng Trường thiết kế tạo hình hoa Nicole (Nga) cho biết, đằng sau những bó hoa mà Tổng thống Nga Vladimir Putin tặng Thủ tướng Đức Angela Merkel và phu nhân Tổng thống Pháp Brigitte Macron là những thông điệp tích cực. “Nếu những bông hồng sáng màu ông Putin tặng bà Merkel là biểu hiện của nữ quyền, thì bó hoa mẫu đơn ông tặng phu nhân Tổng thống Pháp lại mang ý nghĩa biểu tượng của nhân phẩm với mùi hương tinh tế và biểu trưng cho sự may mắn. Rất có thể trong cả hai trường hợp này, đó là dấu hiệu của niềm hy vọng về kết quả tốt đẹp của cuộc họp hay cuộc đàm phán” - bà Maximova giải thích.

Bà Elena Maximova nhận xét: “Với những bó hoa này, ông Putin thể hiện trước cả 2 người phụ nữ rằng ông là người lịch thiệp và tốt bụng. Hoa lan Nam Phi trong bó hoa tặng bà Angela Merkel còn ngầm chỉ sự dịu dàng và tinh tế của bà”.

Có thể nói, thời gian vừa qua, vị nguyên thủ của nước Nga gặp khá nhiều vấn đề với báo chí phương Tây, nhưng sau mỗi “vận hạn” ấy, uy tín của ông đối với dân chúng Nga không hề sụt giảm mà có lúc còn đạt mức kỷ lục. Một lý do khiến từng động thái của nhà lãnh đạo này được cả thế giới quan tâm chính là phong cách ngoại giao đầy linh hoạt, cứng rắn nhưng mềm mỏng, đầy sức cuốn hút, vô cùng lịch thiệp mà vẫn tuân theo phép tắc ngoại giao của ông.

Đào Hồng Hạnh