Ngư dân vi phạm vùng biển nước ngoài: Ghi ở 'điểm nóng' Bà Rịa - Vũng Tàu

BĐBP Bà Rịa - Vũng Tàu tuyên truyền pháp luật cho ngư dân. Ảnh: Lê Đồng

Trắng tay vì hám lợi trước mắt

Đã hơn 1 tháng trôi qua, kể từ ngày khối tài sản lớn của gia đình là 2 chiếc tàu cá công suất 350CV bị lực lượng chức năng In-đô-nê-xi-a bắt giữ do đánh bắt hải sản trái phép trên vùng biển của họ, ông Võ Văn Nghiệm, trú tại ấp Phước Thiện, xã Phước Tỉnh, huyện Long Điền, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu vẫn chưa hết buồn rầu. Theo lời ông Nghiệm, 2 chiếc tàu đánh cá của gia đình được đóng mới với tổng trị giá hơn 4 tỷ đồng do ông và con cháu trong nhà hùn vốn, trong đó có khoản vay ngân hàng 800 triệu đồng. Tài sản có nguy cơ bị mất trắng đã đành, số người thân và các bạn tàu bị lực lượng chức năng nước bạn bắt giữ, đến thời điểm này vẫn chưa có tin tức gì.

Ông Nghiệm cho biết, 2 chiếc tàu cá của ông xuất bến ngày 10-4-2017, cùng với 13 thuyền viên. Trong lúc đang mải mê đánh bắt theo luồng cá lớn, tàu vô tình xâm phạm vào vùng biển của In-đô-nê-xi-a và bị lực lượng chức năng nước này phát hiện, bắt giữ. Đến nay, không còn phương tiện mưu sinh, nợ ngân hàng không có khả năng chi trả, công ăn việc làm không có, cuộc sống gia đình ông lâm vào cảnh khốn khó trăm bề.

Trường hợp gia đình ông Nguyễn Bưởi, trú tại ấp Phước Lộc, xã Phước Tỉnh, huyện Long Điền còn bi đát hơn. Năm 2015, gia đình ông mạnh dạn vay ngân hàng số tiền gần 1 tỷ đồng, để đóng mới 2 chiếc tàu cá công suất 450CV với hy vọng làm ăn sẽ khấm khá. Ai ngờ, cuộc mưu sinh chưa kịp vào guồng thì ngày 21-3-2017, một trong 2 tàu cá của ông cùng 3 thuyền viên đã bị lực lượng chức năng Indonesia bắt giữ do xâm phạm chủ quyền vùng biển nước họ để đánh bắt hải sản. “Bây giờ, kinh tế gia đình rơi vào cảnh điêu đứng, 3 đứa con bị Indonesia bắt giữ mà chưa biết ngày nào được trở về đoàn tụ. Không có phương tiện làm ăn, nợ nần chồng chất, gia đình biết sống thế nào bây giờ?” - Ông Nguyễn Bưởi nói trong tuyệt vọng.

Theo các ngư dân ở vùng biển Phước Tỉnh, số tàu cá bị nước ngoài bắt giữ, phá hủy đều là tàu đánh bắt xa bờ, có công suất lớn từ 250CV trở lên, hành nghề lưới kéo-giã cào, lưới rê và câu. Hầu hết ngư dân đều hiểu rõ việc xâm phạm vùng biển nước ngoài khai thác hải sản có nguy cơ bị nước sở tại bắt giữ dẫn đến mất trắng tài sản, tuy nhiên, vì lợi ích kinh tế trước mắt nên không ít người vẫn “nhắm mắt làm liều”.

Việc nhiều tàu cá, ngư dân tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu bị lực lượng chức năng nước ngoài bắt đã gây thiệt hại rất lớn về kinh tế, khiến cho ngành khai thác, chế biến thủy sản của địa phương bị suy giảm nghiêm trọng, kéo theo các hệ lụy như nợ xấu ngân hàng, vấn đề giải quyết công ăn việc làm, bảo đảm an sinh xã hội, tình hình an ninh, trật tự trở nên phức tạp. Bên cạnh đó, các chế độ, chính sách khuyến khích ngư dân vươn khơi bám biển, bám ngư trường, bảo vệ chủ quyền biển, đảo cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Khẳng định chủ quyền nhưng không xâm phạm vùng biển nước bạn

Tại cuộc Hội thảo đánh giá thực trạng, tìm giải pháp ngăn chặn tình trạng ngư dân xâm phạm vùng biển nước ngoài bị bắt giữ do Tỉnh ủy Bà Rịa - Vũng Tàu tổ chức vào ngày 23-5-2017, ông Nguyễn Hồng Lĩnh, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh cho rằng: “Sự hiện diện của từng chiếc tàu, từng ngư dân trên biển là những cột mốc sống di động, vừa khẳng định chủ quyền, vừa thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế biển. Điều này hết sức quan trọng để xác lập chủ quyền biển đảo, chủ quyền của chúng ta trên Biển Đông. Tuy nhiên, việc ngư dân mải mê kiếm tìm luồng cá và xâm phạm vùng biển nước ngoài, bị họ bắt giữ rõ ràng là điều không ổn”.

Ông Nguyễn Hồng Lĩnh yêu cầu các lực lượng chức năng địa phương tăng cường giám sát, quản lý hoạt động của các tàu cá đánh bắt xa bờ để thường xuyên tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho ngư dân. Song song với đó là tăng cường, thực hiện hiệu quả hoạt động của lực lượng thực thi pháp luật trên biển để bảo vệ ngư dân, đặc biệt, cần phải xử lý nghiêm những tàu cá, ngư dân vi phạm. “Những ngư dân làm ăn chân chính, hợp pháp phải được bảo vệ đến cùng, còn những người vi phạm thì phải cương quyết xử lý...” - Ông Nguyễn Hồng Lĩnh nhấn mạnh.

Để từng bước “hạ nhiệt” tình trạng ngư dân vi phạm vùng biển nước ngoài đánh bắt hải sản trái phép đang có chiều hướng ngày càng gia tăng, lực lượng BĐBP Bà Rịa - Vũng Tàu đã xây dựng, triển khai kế hoạch, biện pháp nghiệp vụ, kịp thời phát hiện, đấu tranh, ngăn chặn, xử lý các tàu thuyền, cá nhân, các đường dây móc nối, đưa tàu cá, ngư dân Việt Nam sang vùng biển nước ngoài khai thác hải sản trái phép. Đồng thời, các đơn vị BĐBP đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, đặc biệt là các Hiệp định, Hiệp nghị mà Việt Nam đã ký kết với các nước trong khu vực, cũng như các quy định về bảo vệ nguồn lợi thủy sản giúp ngư dân hiểu và thực hiện một cách triệt để. Tất cả các phương tiện, nhất là số tàu thuyền đánh bắt xa bờ đều phải ký cam kết không xâm phạm vùng biển của các nước tiếp giáp để khai thác hải sản trái phép.

Lê Đồng