Người dân bị 'hành hạ' bởi nhà máy xi măng Đồng Lâm

Ông Nguyễn Thanh Bình, Bí thư Huyện ủy Phong Điền, chủ trì buổi đối thoại.

Nhiều vấn đề nảy sinh

Nhà máy (NM) xi măng Đồng Lâm xây dựng năm 2012 với tổng diện tích đất thu hồi khoảng 90,5ha và tái định cư cho 105 hộ gia đình. NM ước tính SX 1,6 triệu tấn xi măng/năm, tạo công ăn việc làm cho hơn 100 lao động địa phương.

Theo UBND xã Phong Xuân, quá trình hoạt động, NM đã ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống, sinh hoạt, SX của người dân cạnh đó. Cụ thể, từ năm 2014 đã xuất hiện các hố sụt lún. Đến tháng 7/2015, UBND xã cùng với NM Xi măng Đồng Lâm đã kiểm tra và xác định có hơn 100 hố sụt lún, đường kính miệng hố rộng từ 2 - 8,4m, sâu từ 0,3 - 2m. UBND xã Phong Xuân đã kiến nghị NM và đã thực hiện việc thi công lấp các hố sụt lún.

Một trong những hố sụt lún gần khu vực Nhà máy xi măng Đồng Lâm khai thác đá.

Trong năm 2019 đã xuất hiện thêm 5 hố sụt lún tại cánh đồng lúa, khu vực có mồ mả và tại vườn nhà dân. Hiện nay NM đã thống nhất phương án san lấp hố sụt lún, tránh nguy hiểm cho người và gia súc; lập dự toán hỗ trợ di dời 17 ngôi mộ với kinh phí trên 100 triệu đồng…

Việc khai thác mỏ đá vôi cũng đã làm rạn, nứt 127 nhà ở, đình làng, nhà văn hóa thôn và nhà thờ họ nằm trong phạm vi 500m. NM đã hỗ trợ cho 118 hộ gia đình sửa chữa lại nhà với số tiền trên 1,2 tỷ đồng và 381 tấn xi măng cho 127 hộ. Năm 2018, tiếp tục khảo sát thêm 9 hộ gia đình, nhưng chưa chi trả tiền hỗ trợ. Ngoài ra, diện tích đất SX nông nghiệp bị ảnh hưởng do khói bụi, đá văng, sụt lún, mất nước tại thôn Xuân Lộc, Xuân Điền Lộc là trên 25ha…

Đến nay, NM Xi măng Đồng Lâm đã hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng SX nông nghiệp. Trong đó, vụ hè thu năm 2018 đã hỗ trợ công chăm sóc và phân bón với diện tích 35.358m2 bị mất nước nhanh, số tiền là 650.000 đồng/sào và bị mất nước chậm là 29.134m2, số tiền là 325.000 đồng/sào.

Người dân xã Phong Xuân phản ánh những bức xúc tại buổi đối thoại.

Vụ đông xuân 2018-2019, chính quyền vận động 49 hộ dân chuyển đổi diện tích hơn 6ha sang trồng lạc, ngô và hỗ trợ 100% giống, vật tư, phân bón và công lao động 300.000 đồng/sào. Diện tích không chuyển đổi vẫn tiếp tục trồng lúa, NM hỗ trợ tiền tiền hao hụt phân bón 100 ngàn đồng/sào và công vệ nông 250 ngàn đồng/ngày trong vòng 4 tháng với tổng mức hỗ trợ gần 56 triệu đồng.

Giải quyết theo lộ trình từng vấn đề

Tại buổi đối thoại đã có 25 ý kiến liên quan đến việc khói bụi, sụt lún, mất nước đồng ruộng, nứt nẻ nhà cửa… do việc nổ mìn của NM Xi măng Đồng Lâm gây ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt, SX nông nghiệp của người dân. Hơn nữa, xe chuyên chở đất, đá của Công ty Hùng Đạt chạy với tốc độ cao, nguy cơ mất an toàn giao thông, gây bụi trên tuyến tỉnh lộ 11B và tỉnh lộ 9.

Người dân trong phạm vi cách bờ đê mỏ 300m mong muốn được di dời, tái định cư nơi khác. Đồng thời mong Công ty CP Xi măng Đồng Lâm hỗ trợ khám chữa bệnh khi ảnh hưởng khói bụi; tiếp tục hỗ trợ để người dân SX nông nghiệp…

Nhà máy xi măng Đồng Lâm.

Ông Phạm Phước Hiền Hòa, Phó TGĐ Cty CP Xi măng Đồng Lâm khẳng định: Thời gian qua, Cty luôn ưu tiên, cố gắng hết sức đảm bảo quyền lợi cho bà con. Hiện nay, Cty đang siết chặt quy trình kỹ thuật khai thác mỏ đá vôi để hạn chế đến mức thấp nhất sự ảnh hưởng.

Trong đó, yêu cầu nhà thầu giảm lượng thuốc trong một lần nổ không quá 2,5 tấn. Chấn chỉnh và sẽ có biện pháp cứng rắn đối với khu vực ngoài mỏ, như buộc nhà xe Hùng Đạt phải tưới nước, che chắn cẩn thận trong vận hành, tránh tình trạng gây bụi, ô nhiễm môi trường. Nếu không thực hiện sẽ không cho xe vào mỏ. Khảo sát, kiểm tra lại lần 2 để tiếp tục sửa chữa nhà rạn nứt cho bà con trong năm 2019…

“Vấn đề hỗ trợ về thẻ BHYT để đảm bảo sức khỏe cho người dân, tôi hứa sẽ trình ra Ban giám đốc để bàn bạc, quyết định trong thời gian tới”, ông Hòa thông tin thêm.

Tại buổi đối thoại, ông Nguyễn Thanh Bình, Bí thư Huyện ủy Phong Điền, đã tiếp thu chia sẻ khó khăn với bà con. Ông khẳng định giải quyết những vấn đề bức xúc cần có sự chung sức của bà con, gắn trách nhiệm cụ thể cho từng cán bộ phụ trách, phải làm theo lộ trình, xây dựng kế hoạch chi tiết. Vấn đề nào làm được thì làm sớm, nhất là vấn đề ô nhiễm khói bụi…

Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc xây mới, cơi nới các công trình nhằm hưởng đền bù. Bà con nhân dân cũng phải cùng với chính quyền hợp tác, không để xảy ra tình trạng này.

VÕ TỨ