Người Hồi giáo đầu tiên làm Thị trưởng Luân Đôn

Tân Thị trưởng Luân Đôn Xa-đích Khan. Ảnh: Reuters

Sợ hãi không làm chúng ta an toàn hơn

Sinh năm 1970, một năm sau khi bố mẹ di cư sang Anh, ông Xa-đích Khan là con trai trong một gia đình nhập cư người Pa-ki-xtan có 8 người con. Bố ông là một tài xế xe buýt và mẹ làm nghề thợ may tại gia ở khu Nam Luân Đôn. Sau khi tốt nghiệp trường Đại học Bắc Luân Đôn, ông Xa-đích Khan làm việc tại một công ty luật và trở thành cổ đông chính của công ty. Ông và công ty đã thắng nhiều vụ kiện tiêu biểu. Tuy nhiên, ông bất ngờ rời môi trường kinh doanh năm 2004, với phát biểu: "Nếu bạn có mặt trong chính phủ, bạn là người lập pháp và bạn có cơ hội soạn thảo luật để cải thiện đời sống cho hàng triệu người". Một năm sau đó, ông trở thành nghị sĩ Quốc hội của Công đảng.

Trong chiến dịch vận động tranh cử, ông Xa-đích Khan, 45 tuổi đã tự gọi mình là "tín đồ Hồi giáo người Anh" và "sẽ chiến đấu để đánh bại những phần tử cực đoan, đảm bảo an toàn cho người dân Luân Đôn". Ngoài ra, mục tiêu chính trong kế hoạch tranh cử của ông còn bao gồm nhà ở giá rẻ tại một thành phố đang thu hút giới siêu giàu, bên cạnh các dự án nâng cấp cơ sở hạ tầng và cải thiện giao thông.

Với 57% số phiếu bầu, vượt lên hẳn so với đối thủ của đảng Bảo thủ Giắc Gôn-xmít với 43,2% phiếu ủng hộ, ông Xa-đích Khan đã trở thành Thị trưởng Thủ đô Luân Đôn, thay ông Bô-rít Giôn-xơn, một người thuộc đảng Bảo thủ. Là một người ủng hộ chủ trương Anh ra khỏi Liên minh châu Âu (EU), Bô-rít Giôn-xơn được xem là một ứng cử viên thay thế cho ông Đa-vít Ca-mơ-rôn trên cương vị thủ lĩnh đảng và Thủ tướng Anh.

Trong bài phát biểu sau khi đắc cử, ông Xa-đích Khan cam kết sẽ trở thành Thị trưởng của "tất cả người dân Luân Đôn". "Tôi có một tham vọng cháy bỏng cho Thủ đô Luân Đôn - một tham vọng đã định hướng tôi trở thành Thị trưởng của thành phố. Tôi mong muốn mọi người dân Luân Đôn sẽ có cơ hội như cơ hội mà thành phố đã trao cho tôi và gia đình tôi. Đó là cơ hội không chỉ là sự tồn tại mà là cơ hội để xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn cho các bạn, cho gia đình các bạn". Ông Xa-đích Khan cũng bày tỏ sự tự hào vì thành phố Luân Đôn hôm nay đã lựa chọn hy vọng thay vì sợ hãi, đoàn kết thay vì chia rẽ. "Sợ hãi không làm chúng ta an toàn hơn, nó chỉ khiến chúng ta thêm yếu ớt và nền chính trị dựa trên nỗi sợ hãi sẽ không được hoan nghênh tại thành phố của chúng ta", tân Thị trưởng Luân Đôn Xa-đích Khan khẳng định.

Màu da hay nguồn gốc không là rào cản của thành công

Luân Đôn, một trung tâm tài chính thế giới, có 1/8 dân số là người Hồi giáo. Với một Thủ đô quan trọng ở châu Âu như Luân Đôn, vị trí Thị trưởng có tác động lớn đến nền kinh tế của Anh và thế giới. Vị trí lãnh đạo chính trị quan trọng như thế, thường là những nhân vật xuất thân từ gia đình có truyền thống làm chính trị hoặc thuộc tầng lớp tinh hoa trong xã hội. Tuy nhiên, trường hợp của Xa-đích Khan lại là một ngoại lệ trong một xã hội có nhiều phân biệt thứ bậc đẳng cấp như Anh.

Theo truyền thông phương Tây, chiến dịch tranh cử Thị trưởng Luân Đôn diễn ra trong bối cảnh lãnh đạo đảng Bảo thủ cầm quyền và Công đảng Anh tiếp tục tranh cãi gay gắt, liên quan vấn đề bài Do thái và chủ nghĩa Hồi giáo cực đoan. Trong đó, đảng Bảo thủ cáo buộc Công đảng đã quá dung túng những người theo quan điểm Hồi giáo và tư tưởng bài Do thái. Trong chiến dịch vận động tranh cử, ông Xa-đích Khan được cho đã xuất sắc vượt qua "kiểu vận động tiêu cực" của đối thủ, khi ứng viên Giắc Gôn-xmít không ngừng gây chia rẽ với cáo buộc ông có cùng nền tảng với những kẻ Hồi giáo cực đoan.

Vấn đề này thậm chí còn được Thủ tướng Anh Đa-vít Ca-mơ-rôn và các thành viên cao cấp của đảng Bảo thủ đưa ra tại cuộc họp Quốc hội, trong khi không ngừng chỉ trích ứng viên Công đảng từng hỗ trợ cho các phần tử cực đoan. Do đó, giới quan sát nhận định chiến thắng của ông Xa-đích Khan sẽ mang lại tiếng nói mạnh mẽ hơn, cho cộng đồng người Pa-ki-xtan tại Anh.

Dù là lần đầu tiên Thủ đô Luân Đôn có một Thị trưởng là người Hồi giáo, song ông Xa-đích Khan không phải là người Hồi giáo đầu tiên nắm giữ một cương vị lớn tại châu Âu. Thành phố Rốt-téc-đam của Hà Lan từng có một Thị trưởng người Hồi giáo từ năm 2009. Bộ trưởng Kinh doanh Anh hiện nay cũng là một người Hồi giáo, đó là nghị sĩ đảng Bảo thủ Xa-dít Gia-vít.

Với chiến thắng trong cuộc bầu cử địa phương lần này, ông Xa-đích Khan được mệnh danh là "người Hồi giáo quyền lực nhất châu Âu", có thể góp phần xoa dịu căng thẳng sắc tộc và cũng là cú hích cho EU trong vấn đề đón nhận, chia sẻ trách nhiệm về vấn đề nhập cư. Cùng với Tổng thống da màu của Mỹ, ông Ba-rắc Ô-ba-ma, hay Thủ tướng Pháp Ma-nu-en Van, ông Xa-đích Khan sẽ là nguồn cảm hứng cho nhiều giấc mơ khác. Một giấc mơ "màu da hay nguồn gốc không là rào cản của thành công".

Thu Uyên