Người kể chuyện Nam Bộ

Hơn 5 năm nay, giới viết văn ở TP Hồ Chí Minh hay gọi ông Trần Bảo Ðịnh, 74 tuổi (trong ảnh) là người kể chuyện Nam Bộ. Lý do mà bạn văn nhắc đến Trần Bảo Ðịnh như thế vì tác phẩm nào của ông khi ra mắt cũng đậm đà tình đất, tình người phương nam…

Mỗi buổi sáng, ông Bảo Ðịnh đều dành thời gian đi bộ trên tuyến đường Hoàng Sa, sau đó ghé quán cà-phê quen thuộc để cùng những người bạn già hàn huyên, tâm sự. Vóc dáng khỏe khoắn cùng giọng nói rôm rả, đặc sệt chất Nam Bộ, không ai nghĩ ông Bảo Ðịnh mang trong mình căn bệnh hiểm nghèo gần 10 năm nay. Phát hiện bệnh vào năm 2009, nhưng ông chưa bao giờ để mình rơi vào trạng thái tuyệt vọng mà vẫn luôn sống vui vẻ, lạc quan. Làm một việc gì đó để quên đi những cơn đau, ông đã chọn viết văn. "Mỗi lần tập trung viết, tôi cảm thấy không còn đau nữa. Chỉ nghĩ đến viết ra thật nhanh những câu chuyện đang chất chứa trong đầu mình", ông Bảo Ðịnh tâm sự.

Cứ như thế, những truyện ngắn, tạp bút lần lượt ra đời. Ông Trần Bảo Ðịnh gửi chúng đến tòa soạn các báo và những câu chuyện bình dị nhanh chóng xuất hiện ở nhiều chuyên mục với bút danh Cao Thị Hoàng, Lê Kim Phượng. Thời gian trôi qua, sáng tác đã trở thành phương thuốc hiệu nghiệm để ông quên những cơn đau đang hành hạ cơ thể. Những bài viết của ông xuất hiện trên báo nhiều hơn. Ðộc giả của Kiến thức ngày nay, Văn hóa Phật giáo, Sài Gòn giải phóng… ngày càng quen với những câu chuyện về con người và cảnh sắc Nam Bộ cùng giọng văn chân thật, không nhiều dụng công mà cứ thủ thỉ như
người kể chuyện.

Năm 2014, tập bút ký đầu tiên của ông ra đời với cái tên Kiếp Ba khía do Nhà xuất bản (NXB) Văn hóa văn nghệ in, phát hành. Hai năm sau đó, ông tiếp tục giới thiệu đến độc giả hai tập Ðời bọ hung và Phận lìm kìm đều do NXB Văn hóa văn nghệ xuất bản. Ðến năm 2017, tác giả quê gốc Long An này đã cho ra mắt đến bốn tác phẩm mới: Ðất phương nam ngày cũ, Ông già Nam Bộ nhiều chuyện (hai tập, NXB Hội Nhà văn) và tạp bút Chim phương nam (NXB Văn hóa văn nghệ). Mỗi tác phẩm như một phần ký ức của ông về những vùng đất Nam Bộ, nơi mà ông đã sống và chiến đấu. Ðó không chỉ là những câu chuyện về con người, mà ngay cả những loài sinh vật của miền đất mênh mông sông nước miền Tây Nam Bộ cũng để lại cho ông nhiều thương nhớ.

Trong "bộ sưu tập" về vùng Nam Bộ ấy, ông Trần Bảo Ðịnh luôn dành cho vùng Ðồng Tháp Mười, Long An một tình cảm rất riêng. Có lẽ, vùng đất này đã để lại cho ông nhiều kỷ niệm nhất trong những ngày còn đi bộ đội hay giai đoạn đầu khai hoang khi ông là giám đốc nông trường Lúa vàng. Không nói về điều gì cao xa, ông già "nhiều chuyện" Trần Bảo Ðịnh cứ nhẩn nha kể những câu chuyện đời thường. Những câu chuyện tưởng chừng như không có gì đáng để kể ấy lại trở nên sinh động, ẩn chứa nhiều nỗi niềm của tác giả muốn gửi gắm đến bạn đọc. Ðiều đó dễ dàng thấy được trong quyển tạp bút Chim phương nam, một trong những tác phẩm của tác giả Bảo Ðịnh được bạn đọc yêu thích trong hai năm qua.

Ông viết về loài chim sẻ, le le, mỏ nhác, giang sen, bìm bịp... một cách tự nhiên nhưng đầy tinh tế. Mỗi loài đều có đặc tính khác nhau, đều mang một tính cách điển hình để có thể duy trì, bảo vệ nòi giống của mình. Như câu chuyện Cánh chim thằng chài, sáng tác đầu tiên về loài chim miền sông nước Nam Bộ và cũng là một lát cắt của tuổi thơ ông. Ông kể, hồi nhỏ ông rất thích rình bắn thằng chài (chim bói cá) bằng cái ná thun. Một lần bắn thằng chài rớt bến sông, ông đã bị má đánh đòn. Má ông nói: Sao con cướp đi sự sống của nó? Rồi, ai cướp sự sống của con? Má kêu ông ra vớt con chim vừa bị thương lên. Ông làm theo lời má. Nhưng vừa ra bến sông ông đã thấy hai thằng chài khác đã đưa bạn mình qua bên kia mé rạch. Ông chăm sóc vết thương và cho nó ăn. Nhưng đút thứ gì con chim vẫn không thèm ăn. Ít lâu sau, vết thương thằng chài đã lành, nhưng nó vẫn không bay được. Ông liền đem nó ra vườn. Một sớm tinh mơ, ông đã nhìn thấy một cảnh tượng không bao giờ quên được. Bầy thằng chài bu quanh bạn nó đút mồi. Thằng chài bỗng vươn đôi cánh rồi bay theo lũ bạn. Nó hót mấy tiếng như cảm ơn ông. "Thằng chài chính cống "thú diện nhơn tâm", ông Trần Bảo Ðịnh cười đắc ý.

Trong 27 câu chuyện Chim phương nam, độc giả đều nhận thấy tuy nói về loài chim nhưng thật ra ông đang nói chuyện con người. Những điều ông muốn chia sẻ cứ bật ra tự nhiên, không lên gân, vậy mà thấm vào lòng người đọc lúc nào không hay.

Mỗi ngày "ông già nhiều chuyện" Trần Bảo Ðịnh vẫn viết đều đặn như một nhà văn chuyên nghiệp, dù ông không nhận mình như thế và từ chối tất cả hội hè hay giải thưởng lớn, nhỏ. Ông sẽ cho ra mắt tiếp ba tác phẩm nữa trong năm nay, vẫn là những câu chuyện dung dị về vùng đất đồng bằng sông Cửu Long. Ông nói rằng sẽ còn tiếp tục kể nhiều câu chuyện Nam Bộ nữa với tấm lòng chân thành của mình cho đến ngày hết nợ với kiếp người.

Bài và ảnh: BẢO LINH

Nguồn Nhân Dân: http://nhandan.com.vn/tphcm/item/37755202-nguoi-ke-chuyen-nam-bo.html