Người mua nhà dừng trả nợ vay thế chấp, Trung Quốc họp khẩn với các ngân hàng

Giới chức trách Trung Quốc đã triệu tập cuộc họp khẩn với các ngân hàng để tìm cách xử lý tình hình.

Một dự án chung cư thi công dang dở của Tập đoàn bất động sản China Evergrande Group ở vùng ngoại ô TP. Nam Kinh, tỉnh Giang Tô, Trung Quốc. Ảnh: Bloomberg

Theo Công ty nghiên cứu thị trường bất động sản China Real Estate Information Corp., tính đến hôm 13-7, khách mua nhà ngừng thanh toán các khoản vay thế chấp tại ít nhất 100 dự án bất động sản tại hơn 50 thành phố của Trung Quốc. Nhà phân tích Shujin Chen của Công ty Jefferies Financial Group cho biết con số đó tăng so với 58 dự án vào hôm 12-7 và chỉ 28 dự án vào hôm 11-7.

“Những cái tên trong danh sách dự án bất động sản bị khách hàng từ chối trả các khoản vay thế chấp tăng gấp đôi mỗi ngày trong 3 ngày qua. Sự cố này sẽ làm suy giảm tâm lý của người mua, đặc biệt là đối với các sản phẩm nhà ở bán trước do các nhà phát triển bất động sản tư nhân cung cấp vì rủi ro giao hàng đúng hạn cao hơn. Nó cũng ảnh hưởng đến đà phục hồi doanh số bán nhà ở Trung Quốc”, Chen viết trong một báo cáo hôm 14-7.

Làn sóng từ chối thanh toán khoản vay thế chấp cho thấy cuộc khủng hoảng bất động sản ở Trung Quốc đang ảnh hưởng đến hàng trăm ngàn người dân có thu nhập trung bình, gây ra mối đe dọa đối với sự ổn định xã hội trước thềm Đại hội Đảng Cộng sản Trung Quốc vào cuối năm nay.

Các ngân hàng Trung Quốc vốn đã phải vật lộn với những thách thức từ căng thẳng thanh khoản của các chủ đầu tư các dự án bất động sản, thì nay họ còn phải đối mặt với những vụ vỡ nợ của người mua nhà.

Theo Jefferies Financial Group, các dự án bất động sản bị trì hoãn thi công chiếm khoảng 1% tổng số dư nợ vay thế chấp ở Trung Quốc. Nếu mọi người mua nhà đều ở các dự án này vỡ nợ, điều đó sẽ dẫn đến nợ xấu tăng thêm 388 tỉ nhân dân tệ (tương đương 58 tỉ đô la).

Cổ phiếu của các ngân hàng Trung Quốc đang kéo dài đà giảm với với Chỉ số ngân hàng CSI 300 có lúc giảm tới 3,3% trong phiên giao dịch 14-7. Một chỉ số của Bloomberg Intelligence, theo dõi biến động giá cổ phiếu của các nhà phát triển bất động sản ở Trung Quốc, cũng giảm đến 2,7%.

Giới phân tích cho rằng sự sụt giảm giá trị nhà có thể là nguyên nhân dẫn đến việc khách mua từ chối thanh toán các khoản vay thế chấp. Các nhà phân tích ở Ngân hàng Citigroup cho biết trong năm 2022, giá bán bất động sản ở Trung Quốc thấp hơn trung bình 15% so với giá bán bất động sản ở các dự án lân cận trong ba năm qua. Tính đến tháng 5, giá nhà ở Trung Quốc đã giảm liên tục trong 9 tháng qua.

Cuộc khủng hoảng bất động sản ở Trung Quốc đang chuyển sang một giai đoạn mới, với làn sóng bán tháo trái phiếu bất động sản đã lan rộng sang các công ty từng được coi là an toàn trước đây, bao gồm Country Garden, tập đoàn bất động sản lớn nhất Trung Quốc tính theo doanh số.

Theo nhà phân tích Shujin Chen, dù tình hình nợ xấu gia tăng ở các ngân hàng Trung Quốc hiện vẫn “có thể quản lý được”, thì “nhiều sự kiện rủi ro có thể xảy ra trong bối cảnh tăng trưởng của Trung Quốc giảm tốc, kỳ vọng của người dân về thu nhập trong tương lai kém hơn và doanh số bán bất động sản bị thu hẹp”, đang ảnh hưởng đến xã hội Trung Quốc.

Các nhà phân tích của Ngân hàng Nomura Holdings cho biết việc từ chối thanh toán các khoản vay thế chấp bắt nguồn từ thực tế phổ biến ở Trung Quốc là các chủ đầu tư thường bán nhà trước khi bắt tay xây dựng. Niềm tin của khách về khả năng các dự án sẽ được hoàn thành đã giảm mạnh trong bối cảnh nhiều nhà bất động sản đang túng thiếu tiền mặt trầm trọng.

Trong một báo cáo hôm 13-7, các nhà phân tích của Nomura bao gồm Ting Lu lưu ý ngay cả trước khi cuộc khủng hoảng thanh khoản xảy ra, các nhà phát triển bất động sản ở Trung Quốc chỉ giao khoảng 60% số căn nhà mà họ đã bán từ năm 2013 đến năm 2020, trong khi dư nợ thế chấp bất động sản tăng thêm 26,3 ngàn tỉ nhân dân tệ (3,9 ngàn tỉ đô la). Công ty GF Securities Co. dự kiến dư nợ vay thế chấp mua nhà bị ảnh hưởng bởi làn sóng từ chối thanh toán có thể lên đến 2.000 tỉ nhân dân tệ.

Ting Lu viết: “Hình thức bán trước mang lại rủi ro ngày càng lớn cho các nhà phát triển bất động sản, người mua nhà, hệ thống tài chính và nền kinh tế vĩ mô. Việc không hoàn thành dự án đúng hạn làm giảm mức độ sẵn sàng mua bất động sản mới của các hộ gia đình. Thêm vào đó, giá vật liệu tăng khiến tiền thu về từ hoạt động bán nhà trước không đủ để xây dựng chúng. Chúng tôi đặc biệt lo ngại về tác động tài chính của làn sóng ngừng trả nợ thế chấp của người mua nhà. Cơn suy thoái bất động sản của Trung Quốc rốt cục có thể ảnh hưởng xấu đến các tổ chức tài chính trong nước sau khi họ bị tổn thương vì thị trường trái phiếu đô la có lợi suất cao ở nước ngoài”.

Bloomberg dẫn lời các nguồn tin cho biết trong tuần này, Bộ Phát triển đô thị – nông thôn và nhà ở Trung Quốc đã họp khẩn cấp với các cơ quan quản lý tài chính và các ngân hàng lớn để thảo luận làn sóng tẩy chay thanh toán vay thế chấp đang lan rộng.

Trong khi chưa tìm được giải pháp ngay lập tức, giới chức trách Trung Quốc yêu cầu các ngân hàng và các cơ quan quản lý địa phương báo cáo càng sớm càng tốt tác động của hiện tượng này, bao gồm các dự án bất động sản bị ảnh hưởng trong khu vực của họ.

Một số ngân hàng lên kế hoạch siết chặt các điều kiện cho vay thế chấp mua nhà ở các thành phố có mức độ rủi ro cao. Nhưng giới phân tích cảnh báo bất cứ động thái siết vay thế chấp nào cũng sẽ gây áp lực thêm cho doanh số bán nhà vốn đã yếu ớt khi những khách mua tiềm năng ngán ngại với chi phí vay cao hơn và thời gian phê duyệt vay lâu hơn.

Theo Bloomberg

Khánh Lan