Người ươm mầm thiện...

“Đánh thức” trái tim từng lầm đường, lạc lối

Tâm sự với PV báo PL&XH, Trung tá Nguyễn Như Ngọc, Phó giám thị trại giam Quảng Ninh bảo rằng, có lẽ anh may mắn khi được thừa hưởng hình hài to cao ấy. Vì thế, sau khi tốt nghiệp ĐH, về nhận nhiệm vụ và trải qua nhiều cương vị công tác, từ cảnh sát bảo vệ, đến đội trưởng Đội tham mưu cho đến Phó giám thị trại giam Quảng Ninh (năm 2016), anh luôn giữ được cái “uy” trước mỗi cán bộ, thậm chí trước những phạm nhân “cứng đầu”, có “tiền án nhiều hơn tiền mặt”. Được sự giúp đỡ, nhiều phạm nhân đã dần đi vào con đường phục thiện đúng nghĩa.

Phạm nhân Lê Minh Chiến, SN 1975, trú tại xã Hà An, huyện Yên Hưng, tỉnh Quảng Ninh là một ví dụ. Phạm nhân Chiến đang chấp hành bản án chung thân về tội Giết người ở trại giam Quảng Ninh (Bộ CA). Ngoài bản án này, trước đây Chiến từng có 2 tiền án khác về các tội “Trộm cắp tài sản và Gây rối trật tự công cộng” và từng phải đi thụ án 42 tháng tù giam. Thậm chí, trước khi về trại giam Quảng Ninh cải tạo bản án chung thân, Chiến từng cải tạo 9 năm ở trại giam Xuân Nguyên.

Tuy nhiên, với bản tính bất hảo, Chiến đã giở nhiều chiêu trò khi thụ án tại đây. Thế nhưng, khi được chuyển về trại giam Quảng Ninh cải tạo, dưới bàn tay “dìu dắt” và định hướng của Trung tá Nguyễn Như Ngọc, Chiến đã dần lấy lại niềm tin và đang quyết tâm cao trên con đường phục thiện. “Ban đầu về phân trại cải tạo, phạm nhân Lê Minh Chiến có phần cứng đầu hơn và có ý định phá phách để “lấy số” trong phòng giam. Tuy nhiên, với công tác nắm tình hình và nắm được tâm tư tình cảm của phạm nhân, trực tiếp tôi đã gọi Chiến lên, gặp gỡ riêng nói chuyện. Khi tiếp xúc, tôi đã nắm được tâm tư của Chiến khá thương mẹ và nhớ nhà, thậm chí rất ân hận khi bố mất mà anh ta là con trai duy nhất trong gia đình không thể chống gậy bên linh cữu.

Nắm được tâm tư ấy, tôi đã gọi riêng và động viên, thậm chí tạo điều kiện tốt nhất để Chiến có điều kiện thăm gặp người thân. Bên cạnh đó, những chế độ chính sách của Chiến luôn được tôi quan tâm hơn hẳn... Chính những điều tưởng chừng như nhỏ bé ấy đã đánh thức lương tâm và lòng phục thiện từ một con người trót lầm đường lạc lối. Vì vậy, năm vừa rồi, Chiến là một trong số ít phạm nhân được giảm xuống án có thời hạn, từ án chung thân xuống 30 năm tù...”, Trung tá Nguyễn Như Ngọc, Phó giám thị trại giam Quảng Ninh tâm sự.

Trung tá Nguyễn Như Ngọc, Phó giám thị trại giam Quảng Ninh đang , gần gũi hướng dẫn với những phạm nhân có án nặng. ảnh: P.Tâm

Ươm mầm trên nẻo đường phục thiện

Nhâm nhi tách trà trên tay, Trung tá Nguyễn Như Ngọc bảo rằng, làm công tác giáo dục, cải tạo phạm nhân nó cũng giống như công việc của người đi câu cá. Phải kiên trì, nhẫn nại và dùng cái tâm của mình để đặt vào hoàn cảnh của những phạm nhân có án tù cao thì mới hiểu hết nỗi cô đơn, dằn vặt trong con người họ. Có những phạm nhân, mặc dù bên ngoài đang thể hiện mình là ông nọ, bà kia, nhưng thực tâm trong con người họ khi được khai thác thì không hẳn là vậy, họ có những nỗi niềm mà không hẳn ai họ cũng đặt niềm tin để tâm sự. Chính nắm được tâm tư ấy, Trung tá Ngọc đã dần tiếp cận và chia sẻ thật lòng của 2 người đàn ông với nhau. Để rồi, trong chính những phút giây ấy, họ cũng đã tìm được sự đồng điệu và dần quyết tâm cao hơn trên con đường phục thiện. Phạm nhân Dư Kim Dũng (tức Dũng “tình”), SN 1969, trú tại phố Hàng Kênh, TP Hải Phòng là một ví dụ. Dũng “tình” từng được mệnh danh là ông trùm ma túy đất Cảng. Xuất thân từ một gia đình lao động nghèo tại phố Hàng Kênh, quận Lê Chân, Hải Phòng nên Dũng “tình” đã phải sớm ra đời để mưu sinh.

Bỏ học sớm, Dũng nhanh chóng lao thân vào chốn giang hồ. Để tranh giành lãnh địa và khẳng định bản lĩnh của mình, Dũng đã cùng đám “ong, ve” (đàn em trẻ tuổi) gây ra một số vụ đâm chém kinh hoàng để dằn mặt băng nhóm khác. Cuộc đời đưa đẩy đã khiến cho Dũng “tình” phải ăn cơm tù nhiều hơn cơm nhà. Năm 23 tuổi, lần đầu tiên Dũng xộ khám với bản án 18 tháng tù về tội “Cố ý gây thương tích”. Ra khỏi trại giam chưa lâu, Dũng tiếp tục cầm đầu đám đàn em thực hiện vụ cưỡng đoạt tài sản và gây rối trật tự công cộng nên tiếp tục bị xử phạt 12 tháng tù. Đến cuối năm 1998, Dũng lại “cõng” 54 tháng tù về hai tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản công dân” và “Gây rối trật tự công cộng”.

Do có bản án “tâm thần”, Dũng được tại ngoại. Tuy nhiên, trong thời gian này, Dũng “tình” bắt đầu mở rộng mối quan hệ thâm giao với các tay anh chị có số má từ Hà Nội đến TP HCM để tạo tên tuổi trong giang hồ. Do có điều kiện giao du tiếp xúc với những nhà hàng, vũ trường đệ nhất ăn chơi từ Bắc vào Nam, nắm được nhu cầu chơi ma túy tổng hợp của giới trẻ để phục vụ những cuộc ăn chơi thác loạn nên Dũng “tình” chuyển sang mua bán, vận chuyển và tàng trữ hồng phiến ở quy mô lớn. Siêu lợi nhuận từ việc buôn bán ma túy khiến Dũng “tình” nhanh chóng thoát khỏi phận trùm đao búa và trở thành một đại gia trên đất Cảng. Chưa đầy 40 tuổi, Dũng đã sở hữu 3 biệt thự mặt tiền phố lớn, 3 bà vợ - trong đó có cô vợ ba là Huỳnh Thị Hương (tức Hương “Ốc”) xinh đẹp nổi tiếng trong giới ăn chơi, lại trẻ bằng nửa tuổi Dũng. Hương “Ốc” cũng chính là trợ thủ đắc lực của Dũng “tình” trong đường dây ma túy tổng hợp có quy mô lớn nhất tính đến thời điểm bị bắt. Dũng luôn đi "xế hộp" hạng sang, xài ĐTDĐ trị giá hàng chục nghìn Mỹ kim. Bên cạnh Dũng luôn có dăm bảy tên "đàn em" tháp tùng, sẵn sàng xả thân bảo vệ "ông trùm".

Tuy nhiên, chiều 20-2-2008, khi “nàng ba” Hương “Ốc” đi ô tô trên đường Quang Trung và bị lực lượng CA đề nghị dừng xe kiểm tra giấy tờ. Không xuất trình đủ giấy tờ, Hương “Ốc” đã hết lời năn nỉ rồi đề nghị "chi đẹp" nhưng không thoát nên đã gọi điện thoại gọi cho chồng là Dũng “tình” đến giải quyết. Ngay lập tức, Dũng găm hàng nóng sai đàn em chạy xe “khủng” đến giải cứu người đẹp. Khi Dũng vừa bước ra khỏi chiếc BMW 760, bất ngờ CA quận Lê Chân, Hải Phòng xuất hiện bắt giữ Dũng cùng đàn em. Khám người thuộc hạ của Dũng, CA thu giữ 2 khẩu súng ngắn dạng súng ám sát, 24 triệu đồng, 198 USD... Khám 3 căn nhà của Dũng, CQCA thu được trên 14 kg viên nén ma túy tổng hợp, 21 túi nilon đựng ketamin, 390 viên ma túy tổng hợp, 2 túi nilon đựng bột đá, 2 súng ngắn bắn điện, đạn cay, nhiều bình xịt hơi cay, áo giáp chống đạn.

Tổng số ma túy thu giữ tại nhà Dũng lên tới 29 kg, tương đương 88 bánh heroin. Cũng ngay sau đó, lực lượng phá án đã bắt giữ những đối tượng liên quan, trong đó có Hương “Ốc”. Với hành vi “Mua bán trái phép ma túy, tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy, tàng trữ trái phép vũ khí quân dụng”, Dư Kim Dũng bị TAND TP Hải Phòng tuyên mức hình phạt chung là tử hình. Tuy nhiên, do có “kim bài miễn tử” là bệnh án tâm thần, ở phiên tòa phúc thẩm TAND TC tại Hà Nội, Dư Kim Dũng đã được tuyên giảm hình phạt tử hình xuống tù chung thân. “Thời gian đầu về trại giam cải tạo, nam phạm nhân này vẫn mang tâm trạng và suy nghĩ mình là ông nọ, bà kia ngoài xã hội, nên ở trong trại giam, anh ta nhiều lần quậy phá để lấy số. Tuy nhiên, khi bị tôi gọi lên nói chuyện trực tiếp, Dũng “tình” đã có hướng thay đổi tích cực. Qua đó, nam phạm nhân này giờ đây đã có thành tích tích cực và đang lao động ở đội 10, đội làm về hàng mã của trại giam...”, Trung tá Nguyễn Như Ngọc cho biết.

Giờ đây khi đang quản lý gần 200 cán bộ và trên 1.500 phạm nhân, Trung tá Nguyễn Như Ngọc bảo đó vừa là nhiệm vụ, trách nhiệm và vừa là điều kiện để yêu nghề, gắn bó với nghề thì mới làm được. Vì vậy, nhà chỉ cách cơ quan có chưa đầy 3km, vậy mà với Trung tá Nguyễn Như Ngọc cả tuần có khi chưa ngó mặt về nhà. “Vợ làm cùng đơn vị, nên có phần hiểu rõ tính chất công việc của tôi nên không cằn nhằn, thậm chí cô ấy còn nhận hết phần việc khó khăn như nuôi dạy, học hành cho hai đứa trẻ lớp 11 và lớp 9, để tôi có điều kiện dành hết tâm sức cho công việc. Biết ơn vợ, tôi lại yên tâm dành công sức cho công việc giáo dục, cải tạo phạm nhân, để những con người như Chiến hay Dũng “tình” nhận ra sai lầm để sửa chữa, chôn vùi quá khứ xấu để thắp sáng, gieo mầm trên nẻo đường phục thiện...”, Trung tá Nguyễn Như Ngọc, Phó giám thị trại giam Quảng Ninh chia sẻ.

Phương Tâm