Nguyên nhân Italia không muốn vẫn phải mua F-35 Mỹ

Italia không vội nhận F-35 Lightning II

Italia sẽ không vội vã trong việc mua sắm máy bay chiến đấu F-35, thay vì sẽ tiếp nhận 10 chiếc trong vòng 5 năm tới như kế hoạch trước đó đã dự định, chính quyền Rome sẽ chỉ nhận sáu hoặc bảy chiếc, theo tin Defense News, trích dẫn một nguồn tin trong chính phủ Italia.

Như tiết lộ trong bài báo, quyết định này được đưa ra là do kết quả việc sửa đổi chương trình mua sắm vũ khí của chính quyền "dân túy" mới tại nước này, dự định giảm chi tiêu quốc phòng, tăng ngân sách cho các chương trình an sinh xã hội và cắt giảm thuế.

Theo nguồn tin của Defense News, Italia không có kế hoạch giảm số lượng F-35 đã đặt hàng, mà hiện tại chính quyền Rome chỉ có dự định làm chậm lại kế hoạch mua sắm, vấn đề tổng số máy bay được mua sẽ do chính phủ nhiệm kỳ sắp tới quyết định.

Trước đây, chính phủ Italia đã bày tỏ mong muốn mua 60 chiếc máy bay chiến đấu F-35 Lightning II nhưng trong tương lai con số này hoàn toàn có thể thay đổi theo chiều hướng ít hơn.

Defense News cho biết, cho đến nay Italia đã mua 11 máy bay, gồm 10 chiếc F-35A và một chiếc F-35B; ba chiếc (1 F-35B và 2 F-35A) hiện đang nằm ở Mỹ, được sử dụng để huấn luyện phi công Italia, còn tám chiếc khác hiện đặt tại căn cứ ở miền nam nước Ý.

Đại diện của đảng “Năm sao”, một trong hai đảng nằm trong chính phủ liên minh hiện tại của Italia đã chỉ trích chương trình mua sắm F-35 trước khi lên nắm quyền và thậm chí hứa sẽ hủy bỏ hoàn toàn.

Tuy nhiên, theo các tài liệu được công bố về chi tiêu quốc phòng hiện nay, chính phủ sẽ không cắt giảm chi phí cho kế hoạch hiện đại hóa lực lượng không quân, trước đây được dự kiến với số tiền 766 triệu euro cho năm 2019 và 783 triệu euro cho năm 2020.

Tuy nhiên, mọi chuyện vẫn có thể thay đổi bởi những con số này mới được coi là đề xuất trong dự thảo, nó chỉ có thể trở thành hiện thực khi Quốc hội Italia phê duyệt thông qua ngân sách trong những tuần tới, bài báo trên Defense News nhấn mạnh.

Nguyên nhân là Bộ Quốc phòng nước này vừa qua đang cân nhắc lại kế hoạch này. Bộ trưởng Quốc phòng Italia Elisabetta Trenta hồi tháng 7 năm nay cho biết, nước này không mua thêm máy bay chiến đấu F-35 của Mỹ và đang cân nhắc liệu có tuân thủ hợp đồng đã ký kết hay không.

"Chúng tôi sẽ không mua thêm bất kỳ chiếc F-35 nào nữa. Chúng tôi đang đánh giá xem phải làm gì với các hợp đồng đã được ký bởi các chính phủ tiền nhiệm" - bà Elisabetta Trenta nói.

Italia sẽ đánh giá lại kế hoạch mua sắm F-35 Lightning II của Mỹ

Italia sẽ giảm kế hoạch mua sắm?

Giới phân tích cho biết, nguyên nhân mà Italia xem xét lại số lượng máy bay đặt mua là do những nguyên nhân sau:

Thứ nhất là do khó khăn về tài chính. Năm 2012, Italy từng giảm lượng đặt hàng F-35 từ 135 chiếc xuống còn 90 chiếc, sau đó tiếp tục giảm lượng mua còn 60 chiếc vì khủng hoảng nợ công làm ngân sách cạn kiệt.

Thứ hai là xu hướng cắt giảm chi tiêu cho quân sự.Chính phủ mới tại Italia có quan điểm khác biệt hoàn toàn với những chính phủ tiền nhiệm, không muốn chi tiêu nhiều cho quân sự nên hợp đồng mua F-35 đối mặt với nguy cơ bị hủy bỏ.

Thứ ba là chi phí thực tế cho F-35 quá đắt. Bất chấp việc Mỹ tuyên bố đã giảm giá F-35 nhưng những trục trặc liên tiếp của nó khiến kinh phí khắc phục các khiếm khuyết bị đội lên rất cao; cùng với đó là ngân sách khủng cho sửa chữa, bảo dưỡng, kết hợp với chi phí khủng khiếp cho mỗi giờ bay cũng làm nản lòng rất nhiều nước.

Tuy nhiên, có lẽ là Italia sẽ không thể hủy bỏ kế hoạch mua sắm này, mà họ chỉ giảm số lượng đặt mua. Điều này xuất phát từ 2 nguyên nhân chính là do sức ép từ Mỹ và khoản tiền phạt khổng lồ vì phá vỡ hợp đồng.

Cuối tháng 6 vừa qua, Tổng thống Trump đã viết thư cho hàng chục lãnh đạo các thành viên NATO, trong đó có Đức, Bỉ, Na Uy, Hà Lan, Canada, Italia, Luxembourg, Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha, đề nghị tăng chi tiêu quốc phòng và cảnh báo Washington đang mất kiên nhẫn trước việc các đồng minh không đáp ứng các nghĩa vụ giữ gìn an ninh để chia sẻ gánh nặng với Mỹ.

Ngay sau đó, một số đồng minh của Mỹ như Hà Lan, Bỉ, Na Uy và đến nay là Italia đã ngay lập tức cam kết vẫn sẽ mua F-35 và chính quyền Washington lại yên tâm có đầu ra cho hàng trăm chiếc F-35A và F-35B.

Một lí do nữa là nếu hủy bỏ kế hoạch mua sắm, ngân sách Italia sẽ bị thiệt hại nghiêm trọng do nước này phải bồi thường vì phá vỡ hợp đồng. Do đó, Rome sẽ không hủy bỏ hợp đồng mà chỉ giảm số lượng máy bay sẽ mua sắm.

Toàn Thắng