'Nhà trọ quan tài' Hong Kong thời giãn cách xã hội

Trước khi đại dịch Covid-19 bùng phát, Lum Chai thường đến công viên và tụ tập uống bia cùng bạn bè để thoát khỏi không gian sống chật chội. Hiện, người đàn ông 45 tuổi chỉ biết lang thang một mình trên đường phố để giết thời gian và tránh xa hàng xóm.

Ở nhà cách ly xã hội không phải lựa chọn dành cho Lum. Ông sống bên trong “nhà lồng” ở Hong Kong - nơi không gian được chia nhỏ cho mỗi người vừa đủ kê chiếc giường và một số quần áo. Hàng xóm kế cận chỉ cách vài bước chân, sống trong cùng một phòng.

“Nhà lồng” thường rộng không quá 9 m2, chỉ hơn 2 m2 so với hầu hết nhà tù trong thành phố. Phòng tắm chủ yếu được dùng chung và thường không có nhà bếp. Các phòng chủ yếu được ngăn cách bởi các "bức tường" tạm bợ hoặc di động.

Lum - người đang thất nghiệp - cho biết ông phải trả 1.800 đôla Hong Kong (232 USD) cho căn hộ chật chội được chia cho 10 người.

Tình cảnh của Lum quá khó khăn, nhưng không phải điều bất thường.

9 trong 10 người Hong Kong hiện sống trong không gian chỉ dưới 70 m2 mà vẫn phải trả số tiền thuê nhà thuộc hàng đắt đỏ nhất thế giới. Theo Công ty đầu tư bất động sản CBRE, chi phí trung bình của một ngôi nhà là hơn 1,2 triệu USD vào năm ngoái.

Bên trong một "nhà lồng" hay "nhà trọ quan tài" ở Hong Kong. Ảnh: Benny Lam/Society for Community Organization.

Do ảnh hưởng của đại dịch, nhiều khu vực công cộng đã bị đóng cửa, từ thư viện, công viên đến nhà hàng, quán bar. Các cuộc tụ họp nơi công cộng được giới hạn trong 4 người.

Từ khi virus lây lan hồi tháng 1, Hong Kong ghi nhận ít hơn 1.050 ca nhiễm và 4 trường hợp tử vong. Bởi vậy, chỉ một bộ phận nhỏ cư dân không đồng tình với các lệnh hạn chế. Tuy nhiên, điều đó không khiến cuộc sống họ dễ thở hơn.

“Tôi rất cô đơn”, Lum nói.

“Bầu không khí trên đường phố không giống trước kia. Rất ít người ngồi trong công viên, trẻ em không còn nô đùa và người già không chơi cầu lông nữa”, ông cho biết thêm.

Đại dịch bóc trần khoảng cách giàu nghèo

Hong Kong nằm trong số trung tâm tài chính hàng đầu trên thế giới, song cũng là nơi tồn tại sự bất bình đẳng về kinh tế lớn nhất. Ước tính cứ 5 người thì có 1 sống trong nghèo đói. Giá bất động sản tăng vọt là một trong những vấn đề nghiêm trọng dẫn đến dòng người biểu tình trên đường phố.

Đại dịch Covid-19 đã bóc trần sự bất bình đẳng trong xã hội, vì những người nghèo chỉ có thể trú ẩn trong những căn "nhà lồng" chật chội, bí bách.

Cheung Lai Hung và Chan Yuk Kuen - 2 phụ nữ gần 60 tuổi, đã nghỉ hưu - cho biết kể từ khi đại dịch bùng phát, họ ở thêm 10 tiếng mỗi ngày trong căn hộ rộng 9 m2. Cả hai giết thời gian bằng cách xem tivi, nghe nhạc hoặc ngủ trưa.

“Chúng tôi sợ hãi tình cảnh hiện tại”, Cheung nói.

Cheung Lai Hung (trái) và Chan Yuk Kuen (phải) sợ hãi, chỉ biết đóng cửa phòng hết xem tivi lại ngủ cho qua ngày giữa đại dịch. Ảnh: CNN.

Có một yếu tố khác buộc nhiều người phải ở nhà: thất nghiệp.

Jeff Rotmeyer - người sáng lập tổ chức từ thiện Impact HK chuyên hỗ trợ người nghèo - cho biết nhiều người tìm kiếm sự giúp đỡ từ tổ chức gần đây nói họ bị cắt giảm giờ làm, hoặc tệ hơn là mất việc.

“Một số bị đuổi khỏi nhà trọ vì không thể trả tiền thuê nữa. Tôi không nghĩ mọi người hiểu tình cảnh như ở bờ vực thảm họa của những người sống trong căn hộ không quá 9 m2”. Rotmeyer nói.

“Mất việc và không được hỗ trợ kịp thời sẽ dẫn đến tình trạng vô gia cư. Các chủ nhà không do dự việc đổi ổ khóa và thẳng tay đuổi người thuê ra khỏi phòng nếu họ không trả chỉ 1 tháng tiền thuê nhà”, ông nói thêm.

Khó giãn cách xã hội

Một ngày đầu tháng 4, Lum Chai nằm trong số 100 người xếp hàng chờ nhận bữa ăn miễn phí từ Impact HK ở khu phố Tak Kok Tsui, phía tây Mong Kok và Sham Shui Po - 2 trong số thành phố nghèo và đông dân nhất của Hong Kong.

Ông Jeff Rotmeyer cho hay dòng người chờ đợi dài hơn bình thường, bao gồm người trung niên như Lum, người già cả đã về hưu và những người mới thất nghiệp.

Nhu cầu nhận bữa ăn miễn phí lấn át mong muốn tuân thủ giãn cách xã hội, khi mọi người chen lấn trong hàng dài.

Lum Chai đến xếp hàng nhận bữa ăn từ thiện từ tổ chức Impact HK hôm 7/4.Ảnh: CNN.

Chu Kin Lik - tình nguyện viên 61 tuổi của Impact HK - cố gắng yêu cầu mọi người giữ khoảng cách với nhau.

“Sự hoảng loạn và sợ hãi có thể thấy ở mỗi người đứng đây. Bởi sự thật là nếu không lấy được đồ ăn ở chỗ chúng tôi, họ có lẽ sẽ nhịn đói. Chúng tôi cố gắng đảm bảo việc giãn cách xã hội cho các cá nhân khi xếp hàng, nhưng điều đó thật khó khăn”, Rotmeyer nói.

Dòng người xếp hàng nhận suất ăn miễn phí nói với CNN rằng họ nhận thức được sự cần thiết của việc giãn cách xã hội. Một số nói rằng họ thực hiện các biện pháp giữ vệ sinh như rửa tay thường xuyên hơn theo khuyến cáo của chính phủ. Tuy nhiên, không nhiều người biết rằng nên đứng cách người khác ít nhất 1,5 m.

Khi được hỏi về khó khăn trong việc duy trì khoảng cách thích hợp với người khác khi sống trong không gian chật chội như "nhà lồng", một số cư dân nhún vai, nói rằng họ chỉ biết đóng cửa.

Chu Kin Lik đảm bảo mọi người giữ khoảng cách an toàn khi họ chờ nhận bữa ăn từ thiện của Impact HK hôm 7/4. Ảnh: CNN.

Quan chức thành phố đã công bố các gói giải pháp trị giá 37 tỷ USD nhằm ngăn chặn sự tác động đến nền kinh tế của đại dịch toàn cầu, bao gồm cho vay lãi suất thấp cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ có bảo đảm của chính phủ; giảm 100% thuế thu nhập doanh nghiệp, với mức tối đa là 20.000 USD; tặng 10.000 đôla Hong Kong (1.290 USD) cho công dân từ 18 tuổi trở lên.

Tuy nhiên, tác động đến tâm lý từ việc tự cô lập trong không gian chật chội và tổn thương về tinh thần khi xa cách xã hội lại không được đề cập tới.

Chính phủ Hong Kong gần đây đã dành khoảng 50 triệu đôla Hong Kong/năm (6,5 triệu USD/năm) cho “sáng kiến thúc đẩy sức khỏe tâm thần và giáo dục công cộng”.

“Thực sự là thách thức khi thực hiện giãn cách xã hội ở một thành phố đông dân và sôi động như Hong Kong”, người phát ngôn của chính phủ cho biết trong một tuyên bố và nói thêm rằng nhiều người vẫn tụ tập ở các công viên trong thành phố.

Đối với Lum, đối phó với sự cô đơn và nỗi sợ hãi giữa mùa dịch càng trở nên khó khăn khi ông không thể trò chuyện với gia đình.

Ông thường giết thời gian bằng cách ngồi một mình và uống bia, dù thừa nhận đó không phải phương thuốc chữa bách bệnh.

“Thật cô đơn. Tôi uống vài chai bia sau đó về nhà và ngủ”, Lum nói.

“Tôi hy vọng virus sớm bị tiêu diệt và Hong Kong sẽ bận rộn trở lại. Một thành phố sôi động”.

Thiên Nhi