Nhà vệ sinh trường học - Ám ảnh không dễ giải tỏa:Bài 3: Phụ huynh vẫn 'ngồi trên đống lửa'

Tuy nhiên, thực tế năm học đã được 2 tháng nhưng nỗi niềm về nhà vệ sinh vẫn là thực trạng lâu năm khó giải quyết dứt điểm.

Ngày vui… chưa trọn vẹn

Chị Đỗ Thanh Huyền có con đang học lớp 6 một trường THCS ở quận Thanh Xuân cho biết: “Hầu như ngày nào đến đón con, tôi đều phải chạy xe thật nhanh về nhà để con đi vệ sinh. Xe vừa dừng lại, con chẳng kịp chào hỏi ai mà vứt thẳng chiếc cặp lên ghế rồi lao vào nhà vệ sinh. Vừa đi vệ sinh con vừa nói vọng ra: “Con nhịn cả chiều nay”. Nếu cứ nhịn tiểu kiểu này, tôi thấy rất lo lắng, rồi học chưa xong đã mang bao nhiêu thứ bệnh vào người”.

Có thể thấy, nhiều trường tại Hà Nội được xây dựng khang trang, tòa ngang dãy dọc cực kì hiện đại, sạch đẹp. Tuy nhiên, chỉ có nhà vệ sinh là bẩn, luôn là nỗi ám ảnh muôn thủa với học sinh. Điều này khiến học sinh cảm thấy đến trường như một cực hình.

Chị Lê Thị Kim Oanh ở quận Ba Đình năm nay cũng có cậu con trai vào lớp 6. Chị cho biết, hôm đi nhận lớp, nhìn thấy trường học khang trang, hiện đại, sạch sẽ con chị vô cùng thích thú. Con càng thích trường hơn khi nghe thầy cô giới thiệu về thành tích của học sinh nhà trường, có nhiều anh chị là học sinh giỏi cấp quốc gia, cấp thành phố, cấp quận… Tuy nhiên, chỉ sau vài buổi học, sự hào hứng của con đã bớt dần. Tất cả chỉ vì nhà vệ sinh của trường quá bẩn, vừa đến gần khu vệ sinh đã thấy mùi khó chịu khiến con không muốn bước vào trong. Con bảo nhà vệ sinh bẩn không khác gì nhà vệ sinh ở trường tiểu học. Con đành cố gắng hạn chế việc đi vệ sinh ở trường.

“Tôi thấy rằng, hiện nay các địa phương đều dành sự quan tâm rất lớn tới cải tạo cơ sở vật chất trường lớp, tạo cảnh quan xanh - sạch - đẹp. Tuy nhiên, công trình nhà vệ sinh lại chưa được quan tâm đúng mức. Nhiều trường, khu vực vệ sinh được đầu tư xây dựng mới, hiện đại, đầy đủ thiết bị nhưng trong quá trình sử dụng do không duy trì tốt việc dọn dẹp nên lại thành nơi mất vệ sinh. Các trường luôn treo cao khẩu hiệu: “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui” nhưng tôi thấy nhà vệ sinh như thế này thì mỗi ngày đến trường là một nỗi ác mộng với học sinh. Tôi mong rằng các trường quan tâm giải quyết chu đáo để học sinh có được niềm vui trọn vẹn mỗi ngày đến trường”, chị Oanh chia sẻ.

Một trường hợp khác, Nguyễn Thu An, học sinh lớp 7 tại quận Cầu Giấy lại cho biết, nhà vệ sinh ở trường không bẩn nhưng em vẫn thường xuyên nhịn đi vệ sinh vì chẳng đủ kiên nhẫn đứng chờ và có lúc còn sợ không dám vào. Dãy nhà An đang học có ba tầng. Tầng nào cũng có nhà vệ sinh riêng cho nam và nữ. Nhà vệ sinh nữ có ba toilet và một buồng tắm rộng. Buồng tắm để phục vụ học sinh thay quần áo, rửa chân tay sau giờ thể dục hay giờ ra chơi, còn ba toilet được dùng để học sinh… “giải quyết nỗi niềm”. Một tầng có 5 - 6 lớp, mỗi lớp có tới 60 học sinh nên nhà vệ sinh lúc nào cũng đông nghịt. “Nhiều lúc nhà vệ sinh vắng người thì em không có nhu cầu, lúc đông không đi được thì đành nhịn. Để đỡ phải vào toilet, em ít uống nước và ăn ít canh”, Thu An chia sẻ.

Nguy cơ mắc bệnh vì nhịn tiểu

Vấn đề vệ sinh trường học không mới nhưng tình hình dịch bệnh lây lan từ nhà vệ sinh bẩn ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ khi đi học vẫn luôn là vấn đề đáng lo ngại. Theo điều tra của Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) tại Việt Nam, 40% ca nhiễm tiêu chảy ở học sinh bắt nguồn từ trường học. Nhiều học sinh vì nhịn tiểu nên không uống đủ lượng nước trong ngày, làm tăng nguy cơ bị mất nước và nhiễm trùng bàng quang.

PGS. TS Nguyễn Thị Lâm, nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng quốc gia cho biết, sau khi trẻ bị nhiễm trùng đường ruột (bị tiêu chảy, tả, thương hàn) thường bị giảm khả năng nhận thức. Trẻ có thể mất 10 điểm IQ so với những trẻ không mắc bệnh. Mặc dù cùng được tiếp nhận dinh dưỡng bổ sung như nhau nhưng các trẻ bị tiêu chảy càng nhiều ngày thì sau 24 tháng, sự tăng trưởng chiều cao và cân nặng bị suy giảm. Ngoài ra, trẻ nhịn đi vệ sinh sẽ ảnh hưởng không tốt đến tâm lý đến trường. Trẻ vì sợ đi học thì mắc vệ sinh nên không dám uống nước, không cung cấp đủ lượng nước cho cơ thể, ảnh hưởng đến sự trao đổi chất.

Theo các bác sĩ chuyên khoa nhiễm khuẩn, học sinh vì nhịn tiểu nên không uống đủ lượng nước trong ngày học, làm tăng nguy cơ bị mất nước và nhiễm trùng bàng quang. Ngoài ra, bệ ngồi của nhà vệ sinh bẩn nên các học sinh nữ phải cúi mình thay vì ngồi khi đi tiểu tiện khiến nước tiểu không được đào thải hết ra ngoài, làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn tiết niệu.

Bên cạnh những tác hại về sức khỏe, điều này còn tác động đến tâm lý của học sinh. Nhà vệ sinh không sạch sẽ, thiếu riêng tư, không đóng được kín cửa tạo tâm lý e ngại. Học sinh khi phải trải qua khó chịu về thể chất cũng sẽ bị phân tâm trong bài học và khả năng tập trung, hứng thú đến trường cũng có thể bị giảm sút. Tác động tâm lý lâu dài làm cho các em sợ đi vệ sinh, coi như cực hình, ám ảnh khi ở trường.

Cũng theo các bác sĩ chuyên khoa, vi khuẩn có ở mọi nơi, đặc biệt là ở nhà vệ sinh bẩn. Đây cũng là nguyên nhân gây ra rất nhiều dịch bệnh nguy hiểm mà đối tượng bị ảnh hưởng chính là trẻ ở cấp tiểu học và trung học vốn có hệ miễn dịch chưa phát triển đầy đủ. Vì vậy, cách tốt nhất để bảo vệ học sinh khỏi dịch bệnh khi ở trường, phụ huynh và giáo viên cần hướng dẫn học sinh cách rửa tay để kiểm soát sự lây lan của vi khuẩn. Học sinh phải được hướng dẫn rửa tay sau khi sử dụng nhà vệ sinh, trước khi ăn. Đồng thời, phụ huynh cũng nên hướng dẫn một số nguyên tắc vệ sinh hô hấp như cho con mang khẩu trang giấy dùng một lần khi có biểu hiện viêm nhiễm đường hô hấp. Dạy con cách tự vệ sinh cá nhân sạch sẽ khi đi vệ sinh và khuyến khích con tích cực tham gia dọn dẹp, giữ vệ sinh trường lớp là cách tốt nhất để khắc phục tình trạng như hiện nay.

(Còn nữa)

Mai Khôi