Nhạc sĩ Trần Tâm và cái duyên với âm nhạc
Nhạc sĩ Trần Tâm
Nhiều người biết đến nhạc sĩ Trần Tâm (hội viên Hội Văn học nghệ thuật Đồng Nai), yêu mến anh qua hàng chục ca khúc về quê hương, đất nước được viết ra từ trái tim…
Bước vào thế giới âm nhạc bằng con đường tự học, nhạc sĩ Trần Tâm không chỉ sáng tác mà còn đảm nhận vai trò hòa âm, phối khí cho nhiều ca khúc, nhiều chương trình nghệ thuật không chuyên của tỉnh. Anh đoạt nhiều giải thưởng cao tại các cuộc thi, liên hoan, hội diễn trong và ngoài tỉnh.
* Biên Hòa - Đồng Nai trong sáng tác
Gặp nhạc sĩ Trần Tâm trong nhiều chương trình liên hoan tuyên truyền lưu động của tỉnh, nhìn cách anh hòa âm, phối khí cho những ca khúc, tiểu phẩm… ít ai tin rằng anh vốn xuất thân là một nhạc sĩ “tay ngang”. Mặc dù có năng khiếu và đam mê các loại nhạc cụ từ nhỏ nhưng vì hoàn cảnh khó khăn, Trần Tâm không thể theo học các chương trình đào tạo chính quy ở các trường đại học, cao đẳng. Anh tham gia các hoạt động văn nghệ quần chúng và theo các đoàn ca múa nhạc đi biễu diễn nhiều nơi từ khá sớm.
Kể lại quá trình đến với âm nhạc, nhạc sĩ Trần Tâm cho biết, từ nhỏ anh thường nghe nhạc trên đài phát thanh, sau đó tự tập tành học guitar, tự đàn, tự hát và tham gia hoạt động văn nghệ với các đoàn nghệ thuật. “Nhiều lần đi biểu diễn với các đoàn, tôi được gặp gỡ, trò chuyện với các nhạc sĩ, nghệ sĩ có tiếng trong nghề. Thấy tôi yêu thích âm nhạc, nhiều người đã động viên, góp ý, hướng dẫn cho tôi cách sáng tác và chơi các loại nhạc cụ. Sau đó, tôi tìm đến các nhạc sĩ để học hỏi và bổ sung kiến thức về về âm nhạc mà mình còn thiếu như: học đàn, sáo, trống, kèn…” - nhạc sĩ Trần Tâm chia sẻ.
Từ năm 1984, nhạc sĩ Trần Tâm tham gia sinh hoạt với Đoàn Ca múa nhạc của Công ty Cao su Đồng Nai. Đến năm 1994, anh chuyển về công tác tại Trung tâm Văn hóa tỉnh (nay là Trung tâm Văn hóa - điện ảnh Đồng Nai). Trong thời gian này, anh bắt đầu đăng ký theo học tại Trường đại học Văn hóa TP.HCM. Anh được tín nhiệm, giữ chức Đội trưởng Đội Tuyên truyền lưu động kiêm nhiệm vụ hòa âm, phối khí cho các chương trình nghệ thuật tuyên truyền lưu động của trung tâm.
Nhạc sĩ Trần Tâm sáng tác nhiều ca khúc về tình yêu quê hương, đất nước, biển đảo, đặc biệt là sáng tác về con người và vùng đất Biên Hòa - Đồng Nai. Có thể kể đến như: Xuân hoan ca, Đồng Nai - miền Đông vững bước đi lên, Biên Hòa rực sáng tương lai, Ánh sáng tương lai, Thương quá miền Trung, Áo trắng ngời sáng tình yêu… Trong đó, ca khúc Ánh sáng tương lai tham gia hội thi Tuyên truyền lưu động kỷ niệm 80 năm Nam kỳ khởi nghĩa đã đoạt huy chương bạc của Bộ VH-TTDL.
“Là hội viên Hội Văn học nghệ thuật Đồng Nai, có thời gian dài công tác tại Trung tâm Văn hóa - điện ảnh tỉnh, tôi được đi nhiều nơi, tiếp xúc với nhiều vùng đất, con người, sự kiện… ở các địa phương trong tỉnh. Đó chính là chất liệu chính trong sáng tác của tôi. Tôi viết nhiều về quê hương, nhất là sự đổi thay, phát triển của Biên Hòa - Đồng Nai. Các thể loại tôi lựa chọn cũng rất đa dạng, phong phú gồm: nhạc trẻ, chất liệu dân ca... Mỗi một tác phẩm ra đời sau khi phổ nhạc và biểu diễn, tôi thường giới thiệu trên trang Facebook cá nhân” - nhạc sĩ Trần Tâm cho hay.
* Giữ lửa phong trào nghệ thuật quần chúng
Không chỉ sáng tác ca khúc, nhạc sĩ Trần Tâm còn hòa âm, phối khí hàng chục tác phẩm, tạo sự mới lạ và hấp dẫn cho ca khúc. Theo nhạc sĩ Trần Tâm, cái khó của hòa âm, phối khí là phải nắm tiết tấu, tính năng của nhạc cụ để dàn dựng sao cho phù hợp với nội dung ca khúc. Do đó, hòa âm, phối khí cũng giống như nhạc sĩ sáng tác. Tuy không trực tiếp viết lời cho ca khúc nhưng việc sắp xếp, sử dụng các loại nhạc cụ phải phù hợp với ca từ để tôn lên vẻ đẹp của từng ca khúc, mang lại linh hồn, sức sống cho bài hát.
Nhạc sĩ Trần Tâm (trái) tham gia chuẩn bị âm thanh, ánh sáng trước mỗi chương trình văn nghệ quần chúng. Ảnh: Ly Na
Ngoài sáng tác, hòa âm, phối khí cho ca khúc, nhạc sĩ Trần Tâm còn hòa âm, phối khí cho nhiều tiểu phẩm, trích đoạn kịch ngắn tuyên truyền lưu động. Mặc dù đã nghỉ hưu nhưng hiện tại, anh vẫn rất tích cực tham gia nhiều hoạt động sáng tác, biểu diễn. Với uy tín và tài năng nghệ thuật, anh được mời làm giám khảo cho nhiều hội thi, hội diễn và là một trong những thành viên Hội đồng Nghệ thuật Sở VH-TTDL. Ở vai trò nào, anh vẫn luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, cho khán giả thấy tình yêu âm nhạc, sự nỗ lực bền bỉ và một năng lực sáng tạo dồi dào.
“Hoạt động phong trào, gắn bó với cơ sở, tiếp xúc với những người dân ở vùng sâu, vùng xa nhiều, tôi thêm yêu mến những con người bình dị, chân chất nơi đây. Tại nhiều xã vùng sâu vẫn còn thiếu các sân chơi nghệ thuật - món ăn tinh thần nên mỗi lần chấm thi văn nghệ hay tham gia cùng đội tuyên truyền lưu động, tôi thấy bà con đến rất đông và họ xem một cách say sưa. Những tràng pháo tay cổ vũ của bà con là nguồn động viên, giúp tôi nỗ lực hơn nữa trong các hoạt động, đưa âm nhạc, nghệ thuật đến gần cuộc sống” - nhạc sĩ Trần Tâm bộc bạch.
Nói về nhạc sĩ Trần Tâm, nhạc sĩ Trần Viết Bính nhận xét: “Trần Tâm là nhạc sĩ có tài, nhiệt tình, tâm huyết với nghệ thuật và hoạt động phong trào. Các sáng tác của Trần Tâm luôn có chất rất riêng song cũng rất gần gũi và dễ đi vào lòng người nghe”.
Ngoài các giải thưởng sáng tác ca khúc trong tỉnh, nhạc sĩ Trần Tâm còn đoạt nhiều huy chương vàng tại các liên hoan, hội diễn như: hội diễn nghệ thuật quần chúng tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu 2013; hội thi tuyên truyền lưu động kỷ niệm 55 năm Điện Biên Phủ và mở đường Trường Sơn năm 2014; hội thi tuyên truyền lưu động kỷ niệm 70 năm Quốc dân Đại hội Tân Trào năm 2015; liên hoan Tiếng hát miền Đông lần thứ XVII tại Ninh Thuận năm 2016. Mới đây nhất, anh được UBND tỉnh tặng bằng khen vì đã có nhiều thành tích trong hoạt động nghệ thuật năm 2020.
