Nhận tiền đền bù khi nhà nước thu hồi đất có phải đóng thuế trước bạ hay không?
Nhận tiền bồi thường khi bị nhà nước thu hồi đất thì không phải đóng lệ phí trước bạ vì đó là trường hợp được miễn theo quy định của pháp luật hiện hành.
HỎI:
Vào cuối năm 2019, tôi có phần đất 21m2 bị nhà nước thu hồi để mở rộng đường theo Quyết định của UBND thành phố Bạc Liêu. Trong Trích lục phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư đã được phê duyệt của thành phố thì phần nghĩa vụ tài chính buộc tôi phải đóng lệ phí trước bạ. Vậy việc nhà nước thu hồi đất của dân sau đó bồi thường và thu lệ phí trước bạ có đúng quy định pháp luật hay không?
(Bà Dương Thị Mỹ Lan trú tại Phường 2, thành phố Bạc Liêu, tỉnh Bạc Liêu).
ĐÁP:
Trước hết ta tìm hiểu và lệ phí.
Theo quy định tại Khoản 2 Điều 3 Luật phí, lệ phí 2015: “Lệ phí là khoản tiền được ấn định mà tổ chức, cá nhân phải nộp khi được cơ quan nhà nước cung cấp dịch vụ công, phục vụ công việc quản lý nhà nước được quy định trong Danh mục lệ phí ban hành kèm theo Luật này”.
Lệ phí trước bạ nhà đất cũng là một loại lệ phí theo quy định pháp luật. Đến thời điểm hiện tại, chưa có định nghĩa về lệ phí trước bạ nhà đất. Để hiểu lệ phí trước bạ là gì, ta sẽ tìm hiểu các quy định pháp luật quy định về lệ phí trước bạ.
Theo quy định tại Điều 2 Thông tư 301/2016/TT-BTC về lệ phí trước bạ thì nhà ở và đất thuộc đối tượng chịu lệ phí trước bạ. Nhà ở đây gồm nhà ở; nhà làm việc; nhà sử dụng cho các mục đích khác. Đất gồm: các loại đất nông nghiệp và đất phi nông nghiệp theo quy định của Luật Đất đai thuộc quyền quản lý sử dụng của tổ chức, hộ gia đình, cá nhân (không phân biệt đất đã xây dựng công trình hay chưa xây dựng công trình).
Tổ chức, cá nhân có tài sản thuộc đối tượng chịu lệ phí trước bạ thì phải nộp lệ phí trước bạ khi đăng ký quyền sở hữu, quyền sử dụng với cơ quan nhà nước có thẩm quyền, trừ các trường hợp thuộc diện miễn lệ phí trước bạ. (Điều 3 Nghị định 140/2016/NĐ-CP).
Ngoài ra, căn cứ Khoản 15 Điều 9 NĐ 140/2016/NĐ-CP sửa đổi bởi Điểm b Khoản 3 Điều 1 NĐ 20/2019/NĐ-CP về trường hợp được miễn lệ phí trước bạ như sau:
“15. Nhà, đất được bồi thường, tái định cư (kể cả nhà, đất mua bằng tiền được bồi thường, hỗ trợ) khi Nhà nước thu hồi nhà, đất theo quy định của pháp luật.
Việc miễn lệ phí trước bạ quy định tại khoản này được áp dụng đối với đối tượng bị thu hồi nhà, đất.”
Dù chưa có định nghĩa về “lệ phí trước bạ nhà đất” nhưng có thể hiểu: Lệ phí trước bạ là khoản tiền được ấn định mà tổ chức, cá nhân phải nộp khi xác lập quyền sử dụng đất, nhà ở và tài sản gắn liền trên đất.
Theo đó, gia đình của bà bị nhà nước thu hồi đất sau đó bồi thường không thuộc dạng xác lập quyền sử dụng đất vì phần đất đó nhà nước đã quản lý, không thuộc sở hữu của bà nữa. Mặt khác, theo diện dẫn luật trên thì bà thuộc trường hợp được miễn đóng lệ phí trước bạ khi nhà nước bồi thường tiền về việc thu hồi đất.
Như vậy, gia đình bà nhận tiền bồi thường khi bị nhà nước thu hồi đất thì không phải đóng lệ phí trước bạ.
