Nhiều hồ, đập xuống cấp nghiêm trọng ở Quảng Ngãi

Nhiều hồ chứa đang được cắt nước, xả đáy để đảm bảo an toàn mùa mưa lũ.

Không tích nước ở các hồ chứa xuống cấp, hư hỏng nghiêm trọng

Quảng Ngãi hiện có 717 công trình thủy lợi, trong đó 123 hồ chứa nước xây dựng từ những năm 1989 trở về trước. Sau nhiều năm khai thác, 38 hồ chứa nước xuống cấp, hư hỏng nặng. Hầu hết, hồ, đập chứa nước trong tình trạng sạt lở mái, nền và thân đập đất bị thấm nước lớn; tràn xả lũ bị xói lở, hư hỏng bể tiêu năng; cống lấy nước bị rò rỉ, cửa van bị hư hỏng khó khăn cho vận hành, điều tiết nước.

Trong số 38 công trình hồ chứa bị xuống cấp, 18 hồ chứa đã được đưa vào sửa chữa, nâng cấp. 20 công trình, hồ chứa nước hư hỏng nghiêm trọng vẫn chưa được gia cố, khắc phục. Hồ Ao Gió, đập Hố Chuối (huyện Bình Sơn) bị thấm nước phần thân đập, cống thoát nước hư hỏng do được xây dựng từ những năm 80.

Ông Nguyễn Quang Trung, Phó Chủ tịch UBND huyện Bình Sơn cho biết, nếu tích trữ nước trong hồ Ao Gió, đập Hố Chuối nguy cơ vỡ hồ đập rất lớn. Khi đó, lượng nước tích trữ lớn sẽ tràn, đe dọa tính mạng người dân vùng ven hồ, hạ lưu.

“Từ đầu mùa mưa chúng tôi chỉ đạo xã không tích nước ở hồ Ao Gió, đập Hố Chuối. Hiện nay chúng tôi đã tiến hành cắt nước, xả đáy, không tích trữ nước để phòng tránh nguy cơ vỡ hồ khi có mưa lũ lớn” , Phó Chủ tịch UBND huyện Bình Sơn quả quyết.

Trong số 20 hồ hư hỏng nghiêm trọng chưa được gia cố, nhiều hồ chứa không thể tích nước do bị thấm, có nguy cơ vỡ khi mưa lũ xảy ra như hồ Hố Tạc, Phước Tích, Ao Gió, Hố Chuối. Trong khi chờ sửa chữa công trình, tỉnh Quảng Ngãi không tích nước ở các hồ chứa hư hỏng. Đối với những hồ chứa nước có dấu hiệu mất ổn định do thấm lớn qua mang cống lấy nước, mạch đùn, mạch sủi ở hạ lưu đập thì không tích nước hoặc chỉ tích nước ở mức thấp.

“Chúng tôi theo dõi, kiểm tra hiện trạng công trình trước mùa mưa để có biện pháp phù hợp. Đối với những hồ, đập không an toàn, chúng tôi yêu cầu các địa phương, đơn vị quản lý vận hành không được tích nước để đảm bảo an toàn cho vùng hạ lưu”, ông Nguyễn Mậu Văn, Phó Giám đốc sở NN&PTNT Quảng Ngãi khẳng định.

Kiểm soát chặt chẽ hồ chứa trong mùa mưa lũ

Tỉnh Quảng Ngãi hiện có 123 hồ chứa với tổng dung tích trữ trên 407 triệu m3, trong đó 90% hồ chứa kết cấu đập đất. Các hồ chứa cấp nước phục vụ sản xuất cho 13.800 ha lúa, hoa màu; kết hợp phát điện phục vụ kinh tế xã hội. Những năm qua, từ nhiều nguồn vốn khác nhau, các hồ đập trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi đã được nâng cấp, sửa chữa, bảo đảm an toàn công trình để phục vụ đời sống, sản xuất cho người dân.

Ông Nguyễn Văn Tỉnh, Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy lợi cho rằng, miền Trung nói chung và tỉnh Quảng Ngãi có đặc thù riêng là hệ thống sông suối dốc, khi mưa lũ bất thường lượng nước tập trung về hồ rất nhanh, trong nhiều trường hợp nước tràn qua đỉnh đập gây vỡ đập, nguy hiểm cho vùng hạ lưu khi mưa lũ lớn.

Lo ngại nhất hiện nay là hồ chứa được xây dựng lâu, nhiều công trình hồ chứa giao cho chính quyền địa phương, người dân quản lý, vận hành, trong khi chuyên môn nghiệp vụ vận hành hồ chứa chưa đáp ứng được. Do vậy, cùng với biện pháp không tích trữ nước ở các hồ, đập đất bị hư hỏng, lãnh đạo Tổng cục thủy lợi yêu cầu tỉnh Quảng Ngãi giám sát vấn đề tích trữ nước ở các hồ, đập trong phạm vi an toàn; tăng cường tập huấn cho người quản lý, vận hành, điều tiết hồ đập đảm bảo an toàn công trình.

“Chúng tôi yêu cầu các địa phương bố trí, giao cho các đơn vị có đủ năng lực, điều kiện quản lý các hồ chứa. Bên cạnh đó, phải có hệ thống thông tin quản lý hồ chứa để có bất trắc xảy ra thì cảnh báo kịp thời, hạn chế rủi ro, nguy hiểm vùng hạ lưu”, ông Nguyễn Văn Tỉnh, Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy lợi nhấn mạnh.

“Chúng tôi đang triển khai các biện pháp bảo đảm an toàn công trình cho hồ chứa nước. Mùa mưa lũ địa phương, đơn vị quản lý phải vận hành công trình đúng quy trình được duyệt. Các công trình chưa có quy trình vận hành phải căn cứ vào dự báo khí tượng thủy văn về diễn biến mưa lũ, hiện trạng hồ chứa để lập kế hoạch tích, xả nước hợp lý”, ông Nguyễn Mậu Văn, Phó Giám đốc sở NN&PTNT Quảng Ngãi khẳng định.

NAM MINH