Nhiều khởi sắc trong giáo dục STEM

Học sinh Trường tiểu học Hòa Hiệp (huyện Xuân Lộc) tham gia hoạt động STEM được tổ chức vào tháng 10-2019. Ảnh: H.Yến

Điều này không chỉ mang đến “sân chơi” bổ ích cho học sinh mà còn là bước khởi động hiệu quả cho hoạt động trải nghiệm sáng tạo theo chương trình giáo dục phổ thông mới.

* Lan tỏa “ngọn lửa” giáo dục STEM

Đầu tháng 10-2019, Phòng GD-ĐT huyện Xuân Lộc đã tổ chức hội thảo nâng cao chất lượng giáo dục ngoài giờ lên lớp, năm học 2019-2020. Một trong những nội dung chính của hội thảo là sinh hoạt chủ đề Phát triển kỹ năng cho học sinh thông qua hoạt động giáo dục STEM. Hơn 90 cán bộ quản lý của 33 trường tiểu học trên địa bàn huyện đã tham gia hoạt động này. Ngoài việc nghe phổ biến kiến thức chung về giáo dục theo định hướng STEM, hiệu trưởng, hiệu phó các trường còn tự trải nghiệm một hoạt động STEM: lên ý tưởng, thiết kế, hoàn thành một đồ chơi tự tạo…

Ngay sau đợt tập huấn này, Trường tiểu học Hòa Hiệp (xã Xuân Hòa) đã tổ chức cuộc thi sáng tạo đồ chơi cho hơn 500 học sinh của 17 lớp học. Chỉ sau 1 tuần triển khai kế hoạch, học sinh các lớp đã chuẩn bị được đầy đủ ý tưởng, vật liệu, phân chia công việc… Trong ngày hội trải nghiệm này, các lớp tập trung ra ngoài khu vực hành lang lớp học, sân trường… Những nơi có bóng mát và chỗ ngồi thoải mái đều được biến thành góc làm việc của lớp. Các học sinh say mê thực hiện những ý tưởng của mình. Dưới sự hướng dẫn, gợi mở của giáo viên, các học sinh đã làm được các mô hình đồ chơi đầy tính sáng tạo.

Thầy Nguyễn Hữu Thọ, Hiệu trưởng nhà trường cho biết: “Qua hoạt động trải nghiệm sáng tạo, nhà trường đánh giá rất cao khả năng sáng tạo của học sinh. Điều quan trọng hơn là các em biết hợp tác làm việc cùng nhau để tạo nên một sản phẩm. Chúng tôi cũng nhận thấy học sinh đều rất hồ hởi tham gia hoạt động trải nghiệm này”.

Không chỉ Trường tiểu học Hòa Hiệp, nhiều trường tiểu học khác trên địa bàn huyện Xuân Lộc cũng đồng loạt tổ chức các hoạt động trải nghiệm sáng tạo theo tinh thần của giáo dục STEM. Từ một “đốm lửa nhỏ” là buổi tập huấn do Phòng GD-ĐT huyện Xuân Lộc tổ chức, “ngọn lửa” giáo dục STEM đã bước đầu lan tỏa rộng rãi đến hơn 30 trường tiểu học trong toàn huyện.

Những hoạt động này đều nhận được sự ủng hộ của giáo viên, phụ huynh và sự tham gia hào hứng của học sinh. Để tạo không khí sôi nổi, hoạt động trải nghiệm sáng tạo được tổ chức dưới hình thức một cuộc thi mà tất cả các lớp tham gia đều có giải. Phần thưởng sẽ do quỹ của ban đại diện cha mẹ học sinh hỗ trợ và mang tính khích lệ tinh thần là chính.

* “Sân chơi” bổ ích cho học trò

Mặc dù là huyện vùng sâu, vùng xa và còn nhiều khó khăn nhưng các trường học ở huyện Tân Phú lại đang có những hoạt động giáo dục STEM bài bản, quy mô hơn so với các địa phương khác trong tỉnh. Tại 16 trường THCS trong huyện đều thành lập và duy trì hoạt động của các câu lạc bộ (CLB) STEM theo các bộ môn chủ chốt khác nhau, chẳng hạn, CLB robot, CLB làm vườn, CLB mỹ thuật… Mỗi CLB đều có giáo viên phụ trách và các học sinh nòng cốt. Tùy theo điều kiện thực tế mà mỗi trường lại phát huy một thế mạnh riêng. Điều này cũng tạo nên “thương hiệu” riêng của từng trường.

Ngày cuối cùng trước kỳ nghỉ Tết Nguyên đán 2020 của học sinh toàn tỉnh, 6 trường THCS thuộc Phòng GD-ĐT huyện Tân Phú (gồm: Quang Trung, Phương Lâm, Phú Xuân, Trường Chinh, Đồng Hiệp và Trà Cổ) đã tổ chức Ngày hội STEM với chủ đề STEM với cuộc sống. Khoảng 1.200 học sinh đã tham gia sự kiện này, trong đó phần lớn là học sinh của Trường THCS Quang Trung (đơn vị đăng cai tổ chức). Trong khuôn khổ ngày hội, các đội thi đến từ 6 trường tham gia các phần thi: thiết kế poster, thuyết trình giới thiệu sản phẩm STEM; thi đối kháng: bắn tên lửa nước, thiết kế nhà cấp 4 bằng que kem…

Ngoài cụm trường kể trên, 2 cụm trường còn lại của Phòng GD-ĐT huyện Tân Phú cũng sẽ tổ chức Ngày hội STEM tương tự. Đây đã là năm thứ 2 các trường THCS trên địa bàn huyện Tân Phú tổ chức Ngày hội STEM cấp cụm. Tháng 4 năm nay, Phòng GD-ĐT huyện này sẽ tổ chức Ngày hội STEM cấp huyện.

Bà Huỳnh Lệ Giang, Giám đốc Sở GD-ĐT cho biết: “Thời gian gần đây, hoạt động STEM ở các trường học đang có nhiều khởi sắc. Trong giai đoạn có sự đổi mới phương pháp giảng dạy và chương trình giáo dục phổ thông mới này thì giáo dục STEM sẽ còn phát triển mạnh hơn nữa. Những cuộc thi robot, thi trải nghiệm khoa học sáng tạo đều bắt nguồn từ định hướng giáo dục STEM, góp phần làm STEM phát triển thêm”.

Cũng theo chia sẻ của bà Huỳnh Lệ Giang, nhiều trường học tổ chức hiệu quả hoạt động STEM cho học sinh tham gia, trong đó Câu lạc bộ STEM Garden (làm vườn) ở nhiều trường học thậm chí thu được lợi nhuận từ việc bán sản phẩm rau sạch. Số tiền lời này được các học sinh dùng để gây quỹ ủng hộ người nghèo, học sinh khó khăn… Như vậy, không chỉ được trải nghiệm khoa học, các trường học còn khéo léo lồng ghép nhiều hoạt động giáo dục có ý nghĩa nhân văn cho học trò.

Bước khởi động cho chương trình giáo dục phổ thông mới

Thầy Nguyễn Hữu Thọ, Hiệu trưởng Trường tiểu học Hòa Hiệp (xã Xuân Hòa, huyện Xuân Lộc) cho biết: “Trải nghiệm sáng tạo là một trong những nội dung bắt buộc trong chương trình giáo dục phổ thông mới chứ không còn là hoạt động ngoài giờ lên lớp như hiện nay. Các hoạt động giáo dục STEM có thể xem là một bước khởi động hiệu quả cho việc áp dụng chương trình, sách giáo khoa mới trong năm học 2020-2021 và những năm tiếp theo. Trước mắt, chúng tôi dự định mỗi học kỳ sẽ tổ chức một hoạt động trải nghiệm tập trung cho học sinh và cố gắng duy trì trong những năm học tiếp theo để tạo nền cho việc áp dụng chương trình, sách giáo khoa mới”.

Hải Yến