Nhiều sai phạm tại dự án đường 254 ở Bắc Cạn
Từ nguồn vốn nhà nước, tỉnh Bắc Cạn được đầu tư 820 tỷ đồng thực hiện dự án mở rộng, nâng cấp đường tỉnh 254 (ĐT 254) từ huyện Chợ Đồn đi huyện Ba Bể. Đến nay, dự án đã thi công đạt hơn 60% khối lượng. Tuy nhiên, dự án này đang có nhiều sai phạm khiến nhân dân bức xúc.
Nhà thầu thi công đổ đất, đá thải xuống khe suối đoạn qua xã Quảng Bạch.
NDĐT - Từ nguồn vốn nhà nước, tỉnh Bắc Cạn được đầu tư 820 tỷ đồng thực hiện dự án mở rộng, nâng cấp đường tỉnh 254 (ĐT 254) từ huyện Chợ Đồn đi huyện Ba Bể. Đến nay, dự án đã thi công đạt hơn 60% khối lượng. Tuy nhiên, dự án này đang có nhiều sai phạm khiến nhân dân bức xúc.
Sai tăng dự toán hơn năm tỷ đồng
Dự án mở rộng, nâng cấp đường ĐT 254 được UBND tỉnh Bắc Cạn phê duyệt ngày 22-6-2017 với thiết kế tiêu chuẩn đường cấp IV miền núi, dài gần 40km, tốc độ thiết kế 40km/giờ. Dự án chia làm bốn gói thầu thi công đánh số thứ tự từ 18 đến 21.
Khi hoàn thành, dự án sẽ tạo mạng lưới giao thông liên hoàn Thái Nguyên - Tuyên Quang - Bắc Cạn - Cao Bằng, kết nối hoàn chỉnh đường du lịch ATK Định Hóa (Thái Nguyên) - hồ Ba Bể (Bắc Cạn). Tuyến đường cũ đã xuống cấp trầm trọng, vì vậy, nhân dân rất phấn khởi khi thấy đường được đầu tư mở rộng, nâng cấp. Tuy nhiên, dự án này đã sai sót ngay từ những bước đầu tiên.
Đơn vị tư vấn lập dự án là liên danh Công ty CP tư vấn xây dựng giao thông Hà Nội và Công ty CP tư vấn Phú Thái. Tư vấn khảo sát, thiết kế bản vẽ thi công và dự toán xây dựng là liên danh Công ty CP tư vấn xây dựng giao thông Hà Nội - Công ty CP tư vấn Phú Thái - Công ty CP tư vấn 6. Thẩm tra thiết kế và dự toán là Công ty CP tư vấn xây dựng Bắc Cạn. Với những nhà thầu này, đáng ra việc lập, thẩm định, phê duyệt dự án phải chính xác thì lại thành sai sót.
Từ ngày 14-10-2010, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh Bắc Cạn đến năm 2020; trong đó, quy hoạch kết cấu hạ tầng về giao thông, giai đoạn 2011-2015, phải nâng cấp đường ĐT 254 đạt tiêu chuẩn cấp IV miền núi.
Đến ngày 22-12-2017, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt điều chỉnh quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh Bắc Cạn đến năm 2020, tầm nhìn 2030; trong đó, không nâng cấp, mở rộng đường ĐT 254 (trong giai đoạn 2016-2020), chỉ nâng cấp một số đường tỉnh thành Quốc lộ 3C (trong giai đoạn 2012-2030).
Như vậy, việc phê duyệt dự án mở rộng, nâng cấp đường ĐT 254 trong năm 2017 không phù hợp quy hoạch tổng thể đã được duyệt, vi phạm Khoản 1, Điều 51, Luật Xây dựng năm 2014.
Bên cạnh đó, trong lập thiết kế cơ sở, dự án này đã thiết kế mở rộng trong đường cong không cùng một loại xe tiêu chuẩn; thiết kế bình đồ, trắc dọc, trắc ngang trên một số đoạn tuyến không thống nhất; thiếu bản vẽ đại diện kết cấu mặt đường; vị trí cầu, cống không thể hiện trên trắc dọc tuyến; thiếu bảng tính toán kết cấu áo đường trên mặt đường cũ.
Thiết kế bản vẽ thi công thiếu chỉ dẫn kỹ thuật thi công, nghiệm thu công tác quét lớp nhựa đường nóng hai lớp, ba mặt chống thấm cống hộp thoát nước; bố trí bốn ống siêu âm/cọc khoan nhồi đường kính D1000 tại cầu Bản Tàn và Cốc Thử, xã Ngọc Phái, huyện Chợ Đồn là quá mức cần thiết, không phù hợp quy định dùng ba ống siêu âm cho cọc có đường kính từ D600 đến D1000 (quy định tại mục 8.6 TCVN 9395-2012 tiêu chuẩn thi công nghiệm thu cọc khoan nhồi).
Không khó hiểu với những sai sót trong quá trình lập, thẩm định, phê duyệt như vậy thì dự toán dự án này đã sai tăng vọt. Cụ thể, gói thầu số 18 tăng hơn 737 triệu đồng; gói thầu số 19 tăng hơn hai tỷ đồng; gói thầu số 20 tăng hơn 535 triệu đồng; gói thầu số 21 tăng hơn 2,3 tỷ đồng. Tổng giá trị dự toán sai tăng của dự án lên tới hơn 5,6 tỷ đồng.
Bắc Cạn là tỉnh nghèo, số tiền 5,6 tỷ đồng có thể giúp làm nhà, hỗ trợ vốn vay cho rất nhiều hộ nghèo, vì vậy, nhân dân bức xúc khi dự án sai tăng dự toán nhiều như vậy.
Quản lý lỏng lẻo
Không chỉ sai sót trong lập, thẩm định, phê duyệt, quá trình thi công dự án này, công tác quản lý của chủ đầu tư, tư vấn giám sát cũng rất lỏng lẻo. Hợp đồng xây dựng dự án không thỏa thuận về số lần thanh toán, giai đoạn thanh toán; không thỏa thuận cho bên nhận thầu có quyền, nghĩa vụ được tạm dừng và kéo dài tiến độ thực hiện công việc khi bên giao thầu vi phạm các thỏa thuận về thanh toán là vi phạm quy định tại Nghị định 37/2015/NĐ-CP ngày 22-4-2015 của Chính phủ.
Khi nghiệm thu, thanh toán, chủ đầu tư đã nghiệm thu sai tăng hơn 61m3 vữa dung dịch chống sụt thành lỗ khoan cọc nhồi cầu Pó Lù khi chưa trừ chiều dài khoan cọc có sử dụng ống vách giữ ổn định thành hố khoan. Tính sai tăng hơn 705kg thép tấm trong công tác gia công cóc nối cọc khoan nhồi cầu Pó Lù. Tổng giá trị sai tăng khi nghiệm thu, thanh toán gần 60 triệu đồng.
Trong quản lý chất lượng dự án, còn thiếu thí nghiệm kiểm tra yêu cầu kỹ thuật nước trộn bê-tông và vữa theo quy định tại mục 4 TCVN 4506-2012; thiếu kết quả thí nghiệm kiểm tra chỉ tiêu chất lượng xi-măng theo quy định tại mục 4 TCVN 2682:2009; thiếu kết quả, phiếu thí nghiệm các chỉ tiêu của cát, đá dùng làm cốt liệu cho bê-tông và vữa theo quy định.
Dự án thiết kế năm bãi đổ thải dọc tuyến, tuy nhiên, đến nay vẫn chưa hoàn tất thủ tục thu hồi đất để làm. Do vậy, các nhà thầu phải tự thỏa thuận với nhân dân đổ đất, đá thải ở nhiều vị trí khác nhau.
Việc đổ thải diễn ra tràn lan, tự phát khiến nhân dân bức xúc, liên tục phản ánh kiến nghị. UBND huyện Chợ Đồn nhiều lần kiểm tra, nhắc nhở, đôn đốc nhưng không hiệu quả.
Đỉnh điểm sự bức xúc của nhân dân là vào ngày 25-6, tại đoạn thi công thuộc gói thầu số 20, khi đơn vị thi công là liên danh Công ty Thăng Long - Đức Tuấn - Thành Quý - Long Khánh - Hugia đổ đất, đá thải tại vị trí đi qua xã Quảng Bạch. Cho rằng, đất, đá thải có nguy cơ tràn vào ruộng khi mưa bão, người dân đã xô xát, dùng cuốc, thuổng tiến công người lái máy xúc đổ đất.
Chủ tịch UBND huyện Chợ Đồn Hà Sỹ Huân cho biết, Công an huyện đã lập biên bản để xử lý vụ việc. Huyện kiên quyết chỉ đạo làm rõ việc đổ đất, đá thải của doanh nghiệp có đúng quy định của pháp luật không; nếu có sai phạm sẽ xử lý nghiêm.
Ngoài ra, qua tìm hiểu của PV Nhân Dân điện tử, dự án này còn có sai phạm nghiêm trọng trong công tác đấu thầu đối với gói thầu số 20. Sai phạm được xác định bước đầu là nhà thầu liên danh Công ty Thăng Long - Đức Tuấn - Thành Quý - Long Khánh - Hugia không đáp ứng được năng lực theo quy định nhưng vẫn trúng thầu. Sai phạm này đang được UBND tỉnh giao cơ quan chức năng làm rõ.
Trong ngày 25-6, UBND tỉnh Bắc Cạn cũng yêu cầu chủ đầu tư là Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh và các sở: Kế hoạch và Đầu tư, Giao thông vận tải nghiêm túc kiểm điểm trách nhiệm của tập thể, cá nhân liên quan, giải trình cụ thể, báo cáo UBND tỉnh trong tháng 6.
Có thể nói, dự án mở rộng, nâng cấp đường ĐT 254 là cần thiết, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh. Tuy nhiên, những sai phạm nói trên đang làm giảm niềm tin của nhân dân, đặt ra câu hỏi đối với chất lượng công trình, đặc biệt là tại gói thầu số 20.
Tỉnh Bắc Cạn cần sớm làm rõ sai phạm, xử lý nghiêm tập thể, cá nhân liên quan có sai phạm; kiểm tra kỹ chất lượng công trình, không để xảy ra lãng phí vốn đầu tư của nhà nước.
