Nhiều sai phạm trong bán đấu giá tài sản khu dân cư Hòa Lân

Phát hiện nhiều sai phạm

Theo Kết luận thanh tra số 62/KL-TTR ngày 24/12/2018 của Thanh tra Bộ Tư pháp thể hiện, Công ty TNHH Sản xuất thương mại Thiên Phú (sau đây gọi tắt là Công ty Thiên Phú) là chủ đầu tư dự án KDC Hòa Lân tại phường Thuận Giao, TX. Thuận An, tỉnh Bình Dương.

Để thực hiện dự án, từ năm 2003 - 2007, Công ty Thiên Phú đã ký các hợp đồng tín dụng với Ngân hàng NN&PTNT Việt Nam – chi nhánh Chợ Lớn (sau đây gọi tắt là Agribank Chợ Lớn). Tính đến ngày 26/4/2013, Công ty Thiên Phú còn nợ Agribank Chợ Lớn số tiền 1.117.689.720.000 đồng.

Do gặp khó khăn về tài chính nên ngày 17/4/2015, Công ty Thiên Phú đã ký biên bản thỏa thuận giao tài sản là dự án KDC Hòa Lân (có diện tích 490.765,1m2) để Agribank Chợ Lớn xử lý thu hồi nợ.

Ngày 17/6/2015, Agribank Chợ Lớn và Công ty CP Dịch vụ đấu giá Nam Sài Gòn (sau đây gọi tắt là Công ty đấu giá Nam Sài Gòn) ký Hợp đồng số 10/2015/HĐĐG, bán đấu giá toàn bộ quyền sử dụng đất thuộc dự án KDC Hòa Lân với giá khởi điểm 1.467.700.000.000 đồng.

Sau khi Công ty đấu giá Nam Sài Gòn đăng thông báo bán đấu giá lần 1 nhưng không có khách hàng đăng ký tham gia, ngày 26/8/2015, Agribank Chợ Lớn có công văn gửi Công ty này giảm 2% giá trị tài sản để tiếp tục bán đấu giá, lúc này giá khởi điểm là 1.438.000.000.000 đồng.

Thanh tra Bộ Tư pháp chỉ ra nhiều sai phạm trong quá trình bán đấu giá tài sản là khu dân cư Hòa Lân (ảnh lớn) tại Kết luận thanh tra (ảnh nhỏ).

Theo Kết luận thanh tra, việc tính toán của Ngân hàng thiếu so với giá khởi điểm là 346 triệu đồng (giá khởi điểm chính xác phải là 1.467.700.000.000 đồng). Tuy nhiên, Công ty đấu giá Nam Sài Gòn đã không thực hiện trách nhiệm kiểm tra tính chính xác các thông tin do phía ngân hàng cung cấp.

Sau nhiều lần tổ chức không thành công, đến phiên đấu giá lần thứ 12 ngày 25/5/2017 thì có đơn vị trúng đấu giá là Công ty CP Xây dựng A Đông Hải (Công ty A Đông Hải - nay đổi tên thành Công ty CP Đầu tư và phát triển Kim Oanh TP. Hồ Chí Minh - Công ty Kim Oanh) với giá trúng đấu giá là 1.353 tỷ đồng (cao hơn giá khởi điểm 390 tỷ đồng).

Tại Biên bản đấu giá có nội dung quy định nghĩa vụ của người trúng đấu giá (Công ty A Đông Hải): “… tự thực hiện việc xin chuyển đổi chủ đầu tư để được tiếp tục triển khai đầu tư dự án theo quy định của pháp luật, khi có văn bản chấp thuận của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền thì tổ chức công chứng mới công chứng được hợp đồng mua bán tài sản đấu giá, làm cơ sở pháp lý cho khách hàng trúng đấu giá thực hiện thủ tục đăng ký quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản bán đấu giá theo quy định của pháp luật”.

Sau đó, ngày 1/7/2017, dù chưa thực hiện xong thủ tục trên nhưng giữa Agribank Chợ Lớn, Công ty đấu giá Nam Sài Gòn và Công ty A Đông Hải đã ký Hợp đồng mua bán tài sản số 01-10/2017/HĐMBTSBĐG. Hợp đồng đã được công chứng tại Văn phòng Công chứng Thành Phố Mới. Tại khoản 2, Điều 2 của hợp đồng quy định: “Trong thời hạn 45 ngày làm việc kể từ ngày đấu giá thành, bên B (Công ty A Đông Hải - PV) phải thanh toán toàn bộ số tiền trúng đấu giá tài sản là 1.353.000.000.000 đồng và số tiền này bao gồm tiền đặt trước là 96.300.000.000 đồng”.

Tuy nhiên, sau đó Thanh tra Bộ Tư pháp đã làm việc với Công ty A Đông Hải được biết: UBND tỉnh Bình Dương vẫn chưa có văn bản chấp thuận chuyển đổi chủ đầu tư dự án KDC Hòa Lân từ Công ty Thiên Phú cho Công ty A Đông Hải.

Theo Thanh tra Bộ Tư pháp, Công ty A Đông Hải vẫn chưa được các cơ quan có thẩm quyền chấp thuận bằng văn bản để tiếp tục thực hiện dự án KDC Hòa Lân, nhưng Văn phòng Công chứng Thành Phố Mới đã thực hiện công chứng vào hợp đồng mua bán tài sản trên là thực hiện không đúng nội dung thỏa thuận tại Biên bản bán đấu giá ngày 25/5/2017.

Không chỉ vậy, theo quy chế đấu giá và Công văn số 196/NHNoCL-TD ngày 28/4/2017 của Agribank Chợ Lớn về phương thức thanh toán sau đấu giá thì Công ty A Đông Hải đã chấp nhận phương án trả ngay một lần cho tổng số tiền đã đấu giá thành trong thời hạn 45 ngày. Bên cạnh đó, tại Biên bản bán đấu giá thành cũng có nội dung: “…Khách hàng mua được tài sản bán đấu giá thành phải thanh toán trong thời hạn 45 ngày kể từ ngày đấu giá thành. Nếu quá thời hạn 45 ngày kể từ ngày đấu giá thành, người mua được tài sản bán đấu giá không thanh toán đủ số tiền mua tài sản theo quy định thì được xem như vi phạm nghĩa vụ thanh toán và từ chối mua tài sản, đồng ý hủy kết quả đấu giá vô điều kiện và chấp thuận để bên có tài sản bán đấu giá lấy lại tài sản bán đấu giá để bán lại cho người khác mà không có khiếu nại, thắc mắc gì”.

Hợp đồng và Biên bản có những điều khoản cam kết là vậy, thế nhưng, tại thời điểm làm việc với Thanh tra Bộ Tư pháp, Agribank Chợ Lớn cho biết: Tính đến ngày 31/7/2018 (sau hơn 1 năm ký hợp đồng), Công ty A Đông Hải (sau này là Công ty Kim Oanh) mới thanh toán số tiền mua trúng đấu giá 811 tỷ đồng, số tiền còn phải thanh toán là 524 tỷ đồng (chưa bao gồm 8% lãi suất chậm trả).

Đến tháng 11/2018, sau nhiều lần trì hoãn, Công ty Kim Oanh cũng mới chỉ thanh toán được 847,8 tỷ đồng, chưa bằng giá khởi điểm khi thực hiện bán đấu giá bán tài sản là 963 tỷ đồng.

Kiến nghị khẩn trương thu hồi số tiền mua tài sản đấu giá

Từ những sai phạm trên, Thanh tra Bộ Tư pháp đã kết luận: Công ty đấu giá Nam Sài Gòn: Không kiểm tra chặt chẽ thông tin do Ngân hàng cung cấp là không thực hiện đúng khoản 3 Điều 26 Nghị định số 17/2010/NĐ-CP; Quy chế bán đấu giá và Thông báo bán đấu giá tài sản có nội dung khác nhau về thời hạn thanh toán, phương thức thanh toán tiền mua tài sản;

Công ty A Đông Hải (nay là Công ty Kim Oanh) sau khi trúng đấu giá lại không thực hiện thanh toán theo phương thức như các văn bản cam kết, hợp đồng đã ký kết;

Agribank Chợ Lớn có phần trách nhiệm trong việc xác định diện tích tài sản là quyền sử dụng đất được đưa ra bán đấu giá, dẫn đến sau khi đo đạc, xác định diện tích thực tế giảm 8.452m2 làm ảnh hưởng đến kết quả đấu giá;
Công ty A Đông Hải (nay là Công ty Kim Oanh) liên tục nhiều lần vi phạm cam kết nghĩa vụ thanh toán trong một thời gian dài nhưng Agribank Chợ Lớn không có biện pháp quyết liệt để xử lý là trái với Quy chế đấu giá, Thông báo đấu giá và quy định ban đầu của chính Agribank Chợ Lớn đưa ra tại Công văn số 196/NHNoCL-TD ngày 28/4/2017;

“Việc làm nói trên là không thực hiện đúng điểm a khoản 2 Điều 36 Nghị định 17/2010/NĐ-CP, Điều 17 Công văn số 8298/NHNo-HSX ngày 08/12/2014 của Agribank Việt Nam thể hiện việc chưa làm hết trách nhiệm trong quản lý tiền là tài sản Nhà nước của một tổ chức tín dụng”, kết luận Thanh tra nêu rõ.

Thanh tra Bộ Tư pháp cũng kiến nghị Agribank chỉ đạo Agribank Chợ Lớn có biện pháp khẩn trương thu hồi số tiền mà Công ty Kim Oanh thanh toán mua tài sản đấu giá, bảo đảm đúng quy định pháp luật, không để Công ty Kim Oanh kéo dài việc thanh toán, ảnh hưởng đến việc thu hồi nợ xấu của Ngân hàng cũng như quyền lợi của Nhà nước.

“Trường hợp Công ty Kim Oanh không có khả năng thanh toán hết số tiền còn lại như đã thỏa thuận tại Công văn số 929/2018/CV.KOTCM ngày 23/10/2018 của Công ty Kim Oanh thì chỉ đạo, xem xét, có hình thức xử lý phù hợp theo quy định của pháp luật, tránh thất thoát tài sản Nhà nước”, Kết luận thanh tra nêu.

Được biết, hiện Công ty Thiên Phú đã khởi kiện Công ty đấu giá Nam Sài Gòn, yêu cầu Tòa án tuyên Hợp đồng mua bán tài sản đấu giá số 01-10/2017/HĐMBTSĐG ngày 01/7/2017 tại Văn phòng Công chứng Thành Phố Mới, tỉnh Bình Dương vô hiệu do vi phạm điều cấm của pháp luật và hủy kết quả đấu giá tài sản là dự án KDC Hòa Lân.

PV