Nhiều vi phạm trong quản lý đất đai ở huyện Lục Nam (Bắc Giang)

Vị trí đất Công ty cổ phần xe khách Bắc Giang thu mua của người dân thôn Dẫm Chùa vượt quá quy hoạch của UBND tỉnh Bắc Giang.

Buông lỏng quản lý, mất dân chủ ở cơ sở

Theo phản ánh của người dân, từ năm 2015, thực hiện chủ trương của UBND tỉnh Bắc Giang, xã Bắc Lũng đã tổ chức dồn điền, đổi thửa, xây dựng cánh đồng mẫu với tổng diện tích 75ha. Trong quá trình thực hiện, lãnh đạo xã đã buông lỏng quản lý, thiếu sâu sát để xảy ra nhiều sai phạm. Xã đã để ban lãnh đạo thôn Dẫm Chùa tự ý quy hoạch, bố trí một số vị trí đất giao cho đoàn thể, cá nhân để tạo quỹ hoạt động không thông báo cho dân, không công khai nguồn thu.

Trong quá trình dồn điền, đổi thửa, thôn Dẫm Chùa có hơn 13 ha là đất công ích. Phần lớn diện tích đất công ích đã bị ban lãnh đạo thôn giao cho cá nhân, đoàn thể sử dụng có thu tiền nộp vào quỹ thôn. Ban lãnh đạo thôn cũng tự ý thuê doanh nghiệp của ông Nguyễn Văn Dũng (trú tại xã Khám Lạng, huyện Lạng Giang, tỉnh Bắc Giang) để san gạt hạ độ cao nhiều diện tích ruộng và thực hiện xây dựng cơ bản đường, mương nội đồng dẫn đến quỹ hoạt động của thôn nợ đọng các tổ chức, cá nhân hơn 940 triệu đồng… Mặc dù vậy, bạn đọc cho rằng, số tiền bán đất có được từ việc hạ độ cao ruộng ước chừng hàng triệu m3 đã không được ban lãnh đạo thôn đưa vào sổ sách mà “chạy” vào túi cá nhân.

Qua xác minh nội dung bạn đọc phản ánh, chúng tôi được biết, ngày 30-6-2017, UBND tỉnh Bắc Giang ban hành Quyết định Chủ trương đầu tư số 367/QĐ-UBND, chấp thuận cho Công ty cổ phần xe khách Bắc Giang (BJC) xây dựng cửa hàng kinh doanh xăng dầu và dịch vụ sửa chữa ô-tô có diện tích đất khoảng 1.950m2. Sau đó, ngày 15-11-2017, UBND tỉnh Bắc Giang đã ra Quyết định số 784/QĐ-UBND, thu hồi 3.392,4m2 đất nông nghiệp giao cho BJC. Vị trí thực hiện dự án ở khoảng km 21 đến km 23, quốc lộ 37 (thuộc địa phận thôn Dẫm Chùa). Sau khi thực hiện giải phóng mặt bằng, UBND tỉnh Bắc Giang đã giao đất cho doanh nghiệp thực hiện dự án là 2.190,9m2, diện tích đất còn lại được sử dụng làm hành lang giao thông và hành lang đường điện.

Quá trình thực hiện giải phóng mặt bằng (GPMB) tại dự án này, chủ đầu tư là BJC đã tự đàm phán với chín hộ gia đình để nhận chuyển nhượng 7.280,2m2 đất nông nghiệp. Trong thời gian thực hiện dự án cửa hàng kinh doanh xăng dầu và dịch vụ sửa chữa ô-tô, đơn vị này đã tự ý chuyển đổi mục đích, san lấp mặt bằng ra ngoài chỉ giới dự án gần 5.000m2; sử dụng riêng hàng trăm mét mặt tiền quốc lộ 37.

Kết luận kiểm tra của Tổ công tác Đảng ủy xã Bắc Lũng cho thấy những vi phạm của ban lãnh đạo thôn Dẫm Chùa nhiệm kỳ 2015-2017 là có. Trên cơ sở đó, Đảng ủy xã đã có quyết định kỷ luật về Đảng đối với các cá nhân vi phạm. Đồng thời, những sai phạm trong quản lý, sử dụng đất của ban lãnh đạo thôn cũng như cá nhân, doanh nghiệp kể trên đã bị UBND xã Bắc Lũng lập biên bản, chuyển hồ sơ đề nghị UBND huyện Lục Nam xử lý từ cuối năm 2017. Tuy vậy, đến nay vẫn chưa có hình thức xử lý nào từ các cấp ủy đảng, chính quyền huyện Lục Nam. BJC và các cá nhân vi phạm vẫn ngang nhiên khai thác, sử dụng sai mục đích diện tích đất đã lấn chiếm, mua bán, chuyển đổi trái phép, gây nhiều bức xúc trong nhân dân địa phương.

Giáp ranh xã Bắc Lũng, lãnh đạo xã Vũ Xá còn “chịu chơi” hơn khi tự bỏ tiền để xây dựng trụ sở mới cho xã. Các vị lãnh đạo này còn ngang nhiên đến mức vẽ lại cả quy hoạch, bê nguyên công trình ở địa điểm này sang đặt ở địa điểm khác. Theo ông Nguyễn Bằng San, trú tại thôn Trại Cá (xã Vũ Xá, huyện Lục Nam), trụ sở xã mới được xây dựng trên đất không có quyết định xây dựng, không có quyết định bồi thường GPMB. Tiền để xây trụ sở cũng được ông Bí thư Đảng ủy xã và Chủ tịch UBND xã vay mượn, thế chấp tài sản riêng, tạm ứng của doanh nghiệp… Lý do để các lãnh đạo xã gấp rút xây trụ sở nhằm mục đích lấy đất từ việc san ủi mặt bằng công trình trụ sở UBND xã để bán cho doanh nghiệp làm hạ tầng xây dựng Nhà máy nhiệt điện An Khánh nằm dưới chân đồi sát cạnh đó. Người dân tố cáo, hàng triệu m3 đất đã được các vị lãnh đạo xã bán lấy tiền trong khi quyết toán xây dựng công trình với Nhà nước vẫn dự toán chi hàng tỷ đồng. Cá nhân ông Chủ tịch UBND xã còn bán trái quy định hàng chục lô đất cạnh quốc lộ 37 giáp nhà máy nhiệt điện…

Ông Phạm Văn Năm, công dân xã Vũ Xá cũng có đơn tố cáo lãnh đạo xã Vũ Xá buông lỏng quản lý, thiếu trách nhiệm trong việc ngăn chặn hành vi khai thác khoáng sản trên sông Lục Nam đoạn qua địa bàn xã, khiến hàng chục héc-ta hoa màu của nhân dân bị nước sông nhấn chìm. Ngoài ra, lãnh đạo xã Vũ Xá cũng dung túng cho nhiều điểm khai thác đất rừng ngang nhiên hoạt động. Đối với việc xây dựng nhà máy nhiệt điện trên địa bàn, lãnh đạo xã đã bưng bít thông tin, không công khai đo đạc, tính toán bồi thường GPMB cho nhân dân được biết; không công khai đánh giá tác động môi trường; để ngoài sổ sách nhiều diện tích đất công được đền bù GPMB xây dựng nhà máy nhiệt điện và không nộp vào ngân sách; nhiều năm liền tính dân chủ, công khai, minh bạch ở xã Vũ Xá bị coi nhẹ bởi Bí thư Đảng ủy và Chủ tịch UBND xã “bắt tay” nhau quyết định mọi công việc.

Chậm trễ, thiếu kiên quyết trong xử lý sai phạm

Tại khu vực thi công của BJC, chúng tôi thấy mặt bằng và công trình xây dựng đã gần hoàn thiện. Dấu vết đất đồi rừng kéo dài hàng km dọc quốc lộ 37. Ngoài trạm xăng dầu và cơ sở sửa chữa ô-tô của BJC, nhiều công trình khác đang mọc lên bất chấp diện tích này chưa được chuyển đổi mục đích sử dụng. Tại xã Vũ Xá, công trình trụ sở hành chính xã “bị” đặt nhầm địa điểm đã hoạt động, mặc dù chưa có biển, bảng thông báo. Công trình nhà máy nhiệt điện cũng đã đi vào giai đoạn hoàn thiện. Trong khu đất này, doanh nghiệp đã cho xây dựng hai dãy nhà lưu trú, văn phòng… Theo phản ánh của người dân, khu vực này trước kia là ruộng trũng dưới chân đồi, được san lấp bằng hàng triệu m3 đất đồi khai thác trên địa bàn.

Những sai phạm trong quản lý sử dụng đất công của lãnh đạo thôn Dẫm Chùa và xã Vũ Xá tuy đã bị xử lý nhưng đều chưa thỏa đáng. Đối với thôn Dẫm Chùa, việc thu hồi các quyết định vi phạm chưa được thực hiện; trách nhiệm của cấp quản lý trực tiếp trong việc cho chuyển nhượng đất nông nghiệp, để doanh nghiệp, cá nhân tự ý cải tạo, chuyển đổi mục đích đất chưa được xem xét; tài sản, ngân sách nhà nước bị thất thoát chưa được thu hồi. Đối với xã Vũ Xá, những cá nhân có vi phạm lại được bổ nhiệm hoặc điều chuyển sang vị trí khác. Đặc biệt, ở vị trí công tác mới, các cán bộ này lại tiếp tục vướng vào sai phạm, bị người dân phản đối và tố cáo.

Mặc dù dấu hiệu vi phạm trong quản lý của lãnh đạo xã Vũ Xá, xã Bắc Lũng là rất rõ ràng, có nhiều đơn tố cáo của người dân, nhưng lãnh đạo huyện Lục Nam vẫn coi như không biết. Cuối tháng 6-2018, đại diện lãnh đạo huyện vẫn dự và chỉ đạo kiện toàn các chức danh chủ chốt của xã Vũ Xá. Theo đó, ông Nguyễn Văn Thực, nguyên Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND được bầu làm Chủ tịch UBND xã; ông Dương Văn Chúc, nguyên Chủ tịch UBND xã, do bị kỷ luật cảnh cáo, chuyển xuống làm cán bộ tư pháp xã. Nhưng vi phạm đã có kết luận (khiến ông Chúc bị kỷ luật) không được xử lý.

Để tìm hiểu rõ hơn về những nội dung công dân tố cáo tại xã Bắc Lũng và xã Vũ Xá, chúng tôi đã có buổi làm việc với lãnh đạo UBND huyện Lục Nam. Ông Hà Quốc Hợp, Chủ tịch UBND huyện Lục Nam cho biết, những nội dung công dân tố cáo, lãnh đạo huyện đã biết từ lâu, hiện đang chỉ đạo cơ quan chức năng kiểm tra, xử lý. Dù biết việc thanh tra đã quá thời hiệu theo quy định của pháp luật khiếu nại, tố cáo nhưng do tính chất vụ việc phức tạp, cho nên đến nay vẫn chưa có kết quả để trả lời người dân cũng như các cơ quan chức năng cấp trên, các cơ quan báo chí. “Tất nhiên, khi nào có kết luận của tổ kiểm tra, huyện sẽ cung cấp đầy đủ”, ông Hợp hứa.

Vậy là vẫn còn đó những câu hỏi: Lãnh đạo một số xã, thôn ở huyện Lục Nam có sai phạm hay không; việc xử lý sai phạm đã chính xác, nghiêm túc hay chưa? Có hay không việc chậm trễ, thiếu sâu sát, thậm chí bao che, lấp liếm sai phạm ở cơ sở của cấp huyện? Đề nghị lãnh đạo tỉnh Bắc Giang và huyện Lục Nam thực hiện đúng quy định của pháp luật, nhanh chóng vào cuộc làm rõ, xử lý dứt điểm những vụ việc nêu trên tại huyện Lục Nam.

Bài và ảnh: GIANG VĂN THƯỜNG