NHNN thừa nhận nhiều tồn tại trong giám sát và ngăn ngừa rủi ro

Ảnh: minh họa

Tối 2.9, NHNN đã có văn bản hồi đáp kết luận của Thanh tra Chính phủ về việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ trong công tác thanh tra, giám sát, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng của NHNN sau kết luận của Thanh tra Chính phủ ngày 1.9.

Hoạt động thanh tra, giám sát bộc lộ bất cập

NHNN thẳng thắn nhìn nhận một cách khách quan, trong thời gian qua, hoạt động thanh tra, giám sát ngành Ngân hàng đã bộc lộ một số hạn chế, bất cập như: Khuôn khổ pháp lý, pháp quy về thanh tra, giám sát ngân hàng, an toàn hoạt động ngân hàng chưa đầy đủ và đồng bộ; Khả năng phát hiện và cảnh báo sớm, phòng ngừa, ngăn chặn rủi ro trong hoạt động thanh tra, giám sát ngân hàng còn hạn chế;

Chất lượng, số lượng, năng lực thực thi công vụ của đội ngũ thanh tra, giám sát ngân hàng còn một số tồn tại, hạn chế, chưa theo kịp với tốc độ phát triển của hệ thống tài chính ngân hàng; Hoạt động thanh tra, giám sát ngân hàng còn chưa đáp ứng được yêu cầu và chuẩn mực quốc tế; Cơ sở hạ tầng kỹ thuật hỗ trợ cho hoạt động thanh tra, giám sát ngân hàng còn bất cập.

Do đó, để khắc phục những tồn tại, yếu kém của ngành Ngân hàng nói chung và hoạt động thanh tra, giám sát ngành Ngân hàng nói riêng đã được NHNN nhận diện cũng như các khuyết điểm được Thanh tra Chính phủ đề cập trong quá trình thực hiện thanh tra tại NHNN, trên tinh thần đánh giá khách quan, thẳng thắn về những kết quả đạt được, những tồn tại, hạn chế, nguyên nhân và rút ra bài học kinh nghiệm trong quá trình cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng (TCTD), NHNN cho biết đã báo cáo, tham mưu Thủ tướng Chính phủ trình Bộ chính trị Đề án Cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2016-2020.

"Gột sạch" sai phạm thông qua Đề án 1058

Ngày 19.7, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1058/QĐ-TTg về việc phê duyệt Đề án 1058. Hiện nay, NHNN đang triển khai các giải pháp và lộ trình được nêu trong Đề án 1058 một cách tích cực, chủ động, trách nhiệm và đúng pháp luật.

Cụ thể, hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, pháp quy về thanh tra, giám sát ngân hàng, an toàn hoạt động ngân hàng để đảm bảo đầy đủ và đồng bộ. Trong đó, NHNN đang tiếp tục rà soát, hoàn thiện để ban hành các quy định về quản trị rủi ro trong hoạt động ngân hàng; xếp hạng các tổ chức tín dụng; các quy định về tỉ lệ an toàn trong hoạt động ngân hàng phù hợp, tiệm cận với thông lệ và chuẩn mực quốc tế...

Đặc biệt, trong thời gian tới, NHNN tiếp tục tham mưu Chính phủ trình Quốc hội sửa đổi, bổ sung Luật các TCTD để hoàn thiện các quy định pháp luật nhằm ngăn ngừa sở hữu chéo, lạm dụng quyền quản trị, điều hành, quyền cổ đông lớn để thao túng hoạt động của TCTD.

Ngoài ra, tiếp tục hoàn thiện mô hình tổ chức và hoạt động của cơ quan thanh tra, giám sát ngân hàng; Tăng cường sự phối hợp công tác, chia sẻ thông tin giữa NHNN và các cơ quan bảo vệ pháp luật, cơ quan chức năng trong hoạt động thanh tra, giám sát ngân hàng.

Cùng với đó là nâng cao khả năng cảnh báo sớm của NHNN đối với những rủi ro tiềm ẩn mang tính hệ thống và ngăn ngừa nguy cơ vi phạm pháp luật ngành ngân hàng của các TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.

NHNN cũng sẽ nâng cao chất lượng, số lượng và năng lực, đạo đức thực thi công vụ của đội ngũ thanh tra, giám sát ngành Ngân hàng để đáp ứng với tốc độ phát triển của hệ thống tài chính-ngân hàng trong bối cảnh mới.

Song song đó, đổi mới công tác giám sát theo hướng nâng cao hiệu quả hoạt động giám sát an toàn vi mô và giám sát an toàn vĩ mô trên cơ sở triển khai các công cụ, phương pháp giám sát rủi ro mới gắn liền với đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin.

NHNN cũng cam kết đổi mới công tác thanh tra theo hướng tăng cường thanh tra toàn diện, pháp nhân TCTD, phù hợp với thực tiễn hoạt động của TCTD; kết hợp thanh tra, giám sát việc chấp hành chính sách, pháp luật với thanh tra, giám sát rủi ro trong hoạt động của đối tượng thanh tra ngân hàng, đối tượng giám sát ngân hàng, tiến tới áp dụng phương pháp theo các thông lệ quốc tế.

Những giải pháp khác được NHNN đưa ra là: đầu tư cơ sở hạ tầng kỹ thuật hỗ trợ cho hoạt động thanh tra, giám sát phù hợp với tình hình mới; tăng cường công tác giám sát thị trường tiền tệ và hoạt động ngân hàng, kiểm soát chặt chẽ chất lượng hoạt động của các TCTD, chi nhánh nước ngoài; phát hiện và xử lý nghiêm, kịp thời những sai phạm và rủi ro gây mất ổn định; thực hiện giám sát rủi ro ngân hàng, phân tích, đo lường rủi ro để từ đó cảnh báo sớm các rủi ro, nguy cơ gây mất an toàn trong hoạt động; giám sát chặt chẽ việc thực hiện phương án cơ cấu lại gắn với xử lý nợ xấu của các TCTD; đề xuất các giải pháp hỗ trợ, xử lý kịp thời các vướng mắc phát sinh trong quá trình cơ cấu lại các TCTD.

"Một số giải pháp nêu trên đã được NHNN chủ động, cầu thị thực hiện trong quá trình Thanh tra Chính phủ tiến hành hoạt động thanh tra tại NHNN. Hiện nay, toàn bộ các giải pháp tại Đề án 1058 đã, đang và sẽ được NHNN triển khai quyết liệt theo đúng lộ trình, tuân thủ đúng quy định của pháp luật, đảm bảo sự phát triển an toàn, lành mạnh, hội nhập quốc tế của ngành Ngân hàng", NHNN nhấn mạnh.

Ngày 1.9, Thanh tra Chính phủ công bố kết luận thanh tra việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ trong công tác thanh tra, giám sát, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng chống tham nhũng tại Ngân hàng Nhà nước.

Kết luận thanh tra nêu nhiều vi phạm của Ngân hàng Nhà nước, tập trung ở hoạt động thanh tra giám sát ngành ngân hàng giai đoạn 2010 đến giữa 2015.

Cụ thể, Thanh tra Chính phủ chỉ rõ công tác giám sát từ xa của NHNN chưa tổng hợp và phân tích sâu sắc các báo cáo của tổ chức tín dụng để đánh giá chính xác các nội dung: diễn biến về cơ cấu tài sản nợ và tài sản có; chất lượng tài sản có; vốn tự có; tình hình thu nhập, chi phí và kết quả kinh doanh; việc thực hiện quy định về các tỉ lệ bảo đảm an toàn trong hoạt động tổ chức tín dụng và các quy định pháp luật khác.

Ngoài ra, chất lượng công tác giám sát từ xa chưa cao trong việc phát hiện các tiểm ẩn rủi ro, chưa đánh giá nguy cơ tiềm ẩn đối với các tổ chức tín dụng; chưa phát huy được hiệu quả của vai trò cảnh báo hệ thống.

NHNN chưa kịp thời có biện pháp xử lý, chấn chỉnh hữu hiệu đối với một số tổ chức tín dụng có nguy cơ mất khả năng chi trả. Các tổ chức tín dụng có nhiều vi phạm nhưng trong công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát chưa kịp thời phát hiện để xử lý, ngăn chặn...

Tuyết Nhung