Những câu hỏi trong một vụ án

Ông Nguyễn Trung Thành

Vụ án được TAND huyện Hoài Đức xét xử vào ngày 29/8/2018. Bị cáo là ông Nguyễn Trung Thành (xóm 1, thôn Đông Lao, xã Đông La, huyện Hoài Đức, TP Hà Nội) bị Viện KSND huyện Hoài Đức truy tố về hành vi “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ...” theo quy định tại khoản 1 điều 281 Bộ luật Hình sự năm 2009. Bản án tuyên ông Thành 18 tháng tù giam, đã gây bức xúc trong dư luận.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, thì cụ Nguyễn Văn Ty và ông Nguyễn Trung Thành tuy là hai bố con (cụ Ty là bố ông Thành) nhưng là hai chủ hộ khác nhau. Hai hộ có đất canh tác riêng, sổ bộ thuế riêng. Cụ Ty có 2 mảnh đất bãi, mảnh thứ nhất có diện tích 100m2, là đất 10%, ở bãi ngoài. Thửa thứ hai có diện tích 96m2, là đất ngoài tán vải, ở bãi trong. Còn hộ ông Thành có 492m2 đất bãi.

Sổ bộ thuế của cụ Ty mang số 166, còn sổ bộ thuế của ông Thành mang số 167. Năm 1999, đất canh tác của ông Nguyễn Trung Thành được UBND xã Đông La xét duyệt cấp Giấy chứng nhận QSDĐ (sổ đỏ). Để xác minh diện tích đất trước khi xét duyệt, xã cử 1 tổ đo đạc gồm 4 người, do ông Nguyễn Hữu Dư, xóm trưởng xóm 1, làm tổ trưởng. Kết quả đo đạc trùng khớp với lời khai của ông Nguyễn Trung Thành, là hộ ông có 492m2 đất bãi, gồm nhiều thửa. Cũng năm 1999, ông Thành được UBND huyện Hoài Đức cấp sổ đỏ.

Tháng 9/2012, cụ Nguyễn Văn Ty họp gia đình, gồm cụ bà, ông Thành và mấy anh em ruột của ông Thành, dặn dò rằng sau khi cụ mất, thì sẽ cho ông Thành 2 thửa đất, một thửa 100m2 và một thửa 96m2, ở hai vị trí nói trên, tổng cộng 196m2. Ngày 1/11/2012, cụ Ty mất. Thực hiện di nguyện của cụ, cụ bà và các anh em ruột đã giao cho ông Thành 2 mảnh đất đó.

Năm 2013, xã Đông La tiến hành “dồn điền đổi thửa” (DĐĐT) đối với đất canh tác. Với tư cách là Phó chủ tịch HĐND xã, ông Nguyễn Trung Thành được UBND xã cử làm trưởng tiểu ban DĐĐT của thôn Đông Lao, cùng với 28 tổ viên. Nhiệm vụ của tiểu ban là xây dựng kế hoạch, quy hoạch và vận động nhân dân trong thôn tích cực tham gia DĐĐT.

Việc đầu tiên của tiểu ban là đề nghị các hộ dân kê khai từng thửa đất, vị trí, diện tích mà mình đang sử dụng để tiểu ban tiến hành quy hoạch và xây dựng kế hoạch dồn ruộng. Khi kê khai, ông Nguyễn Trung Thành đã kê khai hai thửa đất của cụ Nguyễn Văn Ty vào cùng với những thửa đất của hộ gia đình mình, và cam đoan rằng đó là làm theo di nguyện của cụ.

Chỉ có vậy thôi. Mọi chuyện đều hết sức minh bạch, rõ ràng. Thế nhưng năm 2017, ông Nguyễn Trung Thành bỗng bị cơ quan cảnh sát điều tra công an huyện Hoài Đức khởi tố vụ án, khởi tố bị can về hành vi “lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.

Lý do năm 1999, khi làm sổ đỏ, diện tích 196m2 đất của cụ Nguyễn Văn Ty đã được đưa vào diện tích đất canh tác của hộ ông Nguyễn Trung Thành. Nay nhân dịp DĐĐT, ông Thành đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn để khai khống thêm 196m2 vào diện tích đất nhà mình, gây thiệt hại cho nhà nước 31 triệu đồng.

Tại phiên tòa ngày 29/8/2018, có nhiều câu hỏi không được HĐXX quan tâm làm sáng tỏ, để xem xét việc ông Nguyễn Trung Thành có tội hay không có tội. Ông Nguyễn Trung Thành có phải là người có chức vụ, quyền hạn hay không? Trong sổ đỏ đất canh tác mà ông Thành được cấp năm 1999, phần liệt kê các thửa đất bãi, có thửa nào có diện tích 100m2 và 96m2, trùng với vị trí hai thửa đất của cụ Nguyễn Văn Ty hay không? Từ năm 1999, năm ông Thành được cấp sổ đỏ, đến 1/11/2012, là ngày cụ Ty mất, cụ Ty có sử dụng 196m2 đất đó không? Việc cho ông Nguyễn Trung Thành hai thửa đất, có tổng diện tích 196m2 có đúng là di nguyện của cụ Nguyễn Văn Ty hay không?

Theo chúng tôi, kể cả nếu ông Nguyễn Trung Thành có khai thêm 196m2 đất của cụ Nguyễn Văn Ty vào diện tích đất của mình chăng nữa, thì ông cũng không đến nỗi bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Vì thẩm quyền xét duyệt đất đai là của UBND xã. Nếu phát hiện ra việc đó, UBND xã chỉ cần gạch đi là xong. Kể cả nếu ông Thành đã được cấp sổ đỏ mới sau DĐĐT rồi, mà phát hiện sai sót đó, thì UBND huyện Hoài Đức cũng chỉ nên thu hồi sổ đỏ của ông để điều chỉnh, và ra quyết định thu hồi lại 196m2 đất đó.

Nhưng không hiểu sao các cơ quan tố tụng của huyện Hoài Đức lại cứ nhất định phải truy cứu trách nhiệm hình sự, đẩy ông vào vòng tù tội?

TRẦN TRUNG