Những gương mặt cũ dẫn đầu cuộc đua tranh chức Tổng thống Somalia
Gần 40 ứng cử viên đã đăng ký cho cuộc bầu cử tổng thống vào ngàng 15/5, trước đó bị trì hoãn từ lâu của Somalia. Không thể có một cuộc bỏ phiếu phổ thông do tình hình quốc gia hiện tại đang rất rối loạn và bạo lực; cuộc bầu cử sẽ được quyết định bởi quốc hội trong một nhà chứa máy bay được bảo vệ nghiêm ngặt.
Hai cựu tổng thống và một cựu thủ tướng là những ứng cử viên nặng ký. Chỉ có một ứng cử viên nữ.
Bị nội chiến tàn phá kể từ năm 1991, quốc gia Sừng châu Phi đã phải vật lộn để xây dựng lại các thể chế trước cuộc nổi dậy đẫm máu của các chiến binh al Shabaab có liên hệ với al Qaeda, những kẻ kiểm soát những vùng nông thôn rộng lớn.
Một nhà lập pháp Somalia bỏ phiếu trong cuộc bầu cử diễn giả của hạ viện, bên trong Sân bay Quốc tế Aden Adde ở Mogadishu
Rạn nứt giữa Tổng thống Mohamed Abdullahi Mohamed, người đã nỗ lực kéo dài nhiệm kỳ tổng thống 4 năm của mình đã bị quốc hội ngăn cản vào năm ngoái và Thủ tướng Mohamed Hussein Roble quyết định phân chia các dịch vụ an ninh.
Điều đó đã làm xao lãng cuộc chiến chống lại al Shabaab và gây ra những cuộc đấu súng giữa các phe phái.
Vào Chủ nhật tuần này (ngày 15/5), quốc hội liên bang lưỡng viện của Somalia, bao gồm hạ viện 275 thành viên và thượng viện 54 thành viên sẽ cùng nhau bầu ra tổng thống mới trong một số vòng bỏ phiếu.
Trong trường hợp không có trạng thái hoạt động, hệ thống bỏ phiếu dựa trên công thức chia sẻ quyền lực. Bốn gia tộc lớn nhất của Somalia, mỗi gia tộc nắm giữ 61 ghế trong quốc hội, trong khi các gia tộc nhỏ hơn chia nhau 31 ghế còn lại trong thượng viện do các bang lựa chọn.
Các nhà lập pháp Somalia bỏ phiếu bằng cách giơ tay hủy bỏ việc gia hạn nhiệm kỳ tổng thống hai năm gây chia rẽ
Ủy ban tổ chức của Quốc hội đã yêu cầu một lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên minh châu Phi đã có mặt để bảo vệ nhà chứa máy bay ở Mogadishu. Tháng trước, những kẻ phản bội đã đối đầu với cảnh sát địa phương trong cuộc bầu cử diễn giả của thượng viện và hạ viện.
Các nghị sĩ từ các bang Jubbaland và Puntland đã mâu thuẫn với Mohamed về nỗ lực tập trung quyền lực của ông, vì vậy có khả năng xếp hàng sau một nhân vật đối lập, trong khi những người từ bang South West được cho là ủng hộ người đương nhiệm.
Theo các nhà phân tích cho biết, hai cựu tổng thống Sharif Sheikh Ahmed (2009-2012) và Hassan Sheikh Mohamud (2012-2107) nằm trong số những người được tín nhiệm hơn cả.
Ông Ahmed là một cựu tín đồ Hồi giáo, đã lên nắm quyền đứng đầu một chính phủ chuyển tiếp do phương Tây hậu thuẫn vào năm 2009, thành lập quân đội quốc gia và giúp đẩy al Shabaab ra khỏi Mogadishu.
Trong khi đó, ông Mohamud một cựu nhà hoạt động vì hòa bình và là học giả bị các nhà tài trợ buộc tội không làm đủ để chống lại sự cắt ghép khi còn đương chức.
Các ứng cử viên gần gũi và có khả năng là nhà vua trong vòng bỏ phiếu thứ hai là cựu Thủ tướng Hassan Ali Khaire, người phục vụ từ năm 2017-2020 và chủ tịch vùng Puntland Said Abdulahi Deni.
Trong các cuộc bầu cử trước đây, các ứng cử viên đối thủ đã cáo buộc nhau hối lộ các nhà lập pháp. Cựu ngoại trưởng Fawzia Yusuf Adam là người phụ nữ duy nhất trong cuộc đua, nhưng bị coi là người ngoài cuộc.
Vào tháng Hai, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã cảnh báo rằng chương trình hỗ trợ ngân sách gần 400 triệu USD của họ sẽ không được gia hạn trừ khi các cuộc bầu cử lập pháp và tổng thống được hoàn tất vào giữa tháng này.
Chính phủ không thể tài trợ ngân sách hoặc trả lương cho binh lính nếu không có sự hỗ trợ từ bên ngoài và Somalia đang trải qua đợt hạn hán tồi tệ nhất trong 40 năm.
