Những hành trình khám phá 'án mờ'

Tiếp chuyện phóng viên tại căn phòng trên tầng hai trong khu hành chính tọa lạc bên đường Trần Phú hướng ra phía vịnh biển Nha Trang mênh mang nắng gió, Đại tá Đặng Văn Mạnh, Phó Giám đốc, Thủ trưởng Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Khánh Hòa tâm sự: "Mỗi vụ án hình sự là một bài toán khác nhau từ các yếu tố về thời gian, không gian, địa điểm, thời tiết cho đến dấu vết để lại ở hiện trường, trên thi thể nạn nhân, trên vật dụng, phương tiện bị tác động, công cụ và thủ đoạn gây án…

Nhiều cuộc điều tra vấp phải khó khăn rối rắm khi vụ án xảy ra trong đêm tối, hiện trường xáo trộn do tác động của con người, súc vật, đột biến thời tiết, thậm chí có trường hợp không để lại dấu vết nào để truy nguyên thủ phạm. Trong khi đó, kinh tế và khoa học công nghệ phát triển, tội phạm hoạt động bằng nhiều thủ đoạn ranh ma, lắm chiếu thức che giấu, đối phó Công an rất tinh quái...

Khi tiếp cận mỗi vụ án, ngoài yêu cầu trình độ nghiệp vụ, mỗi cán bộ kỹ thuật hình sự, trinh sát, điều tra viên còn phải bản lĩnh, linh hoạt, sáng tạo, nhận thức trách nhiệm cao trong điều tra, khám phá ''án mờ'', nên nhiều năm qua Phòng CSHS Công an tỉnh Khánh Hòa điều tra làm rõ 98 -100% vụ án, không để xảy ra oan sai, bỏ lọt tội phạm. Trong số đó có không ít vụ án khám phá nhanh gọn, được người dân tin yêu, cảm phục".

Điểm lại hành trình phá án những năm gần đây, Đại tá Mạnh kể cho tôi nghe những cuộc điều tra truy xét với nhiều tình tiết phức tạp có sức cuốn hút như những thước phim sống động, trong đó có nhiều vụ án mờ giàu kịch tính và đậm chất hình sự.

Đại tá Đặng Văn Mạnh, Phó Giám đốc, Thủ trưởng Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Khánh Hòa (bên trái) đang chỉ đạo điều tra khám phá một chuyên án.

Hơn 1 năm về trước, sáng sớm ngày 8-6-2018, một người đi săn mật ong trong những bụi cây hoang dại ở xã Cam Hải Đông, huyện Cam Lâm tình cờ phát hiện một thi thể phụ nữ trương phình bốc mùi hôi đã bị che phủ bởi những cành lá khô. Kết quả khám nghiệm hiện trường và tử thi cho thấy nạn nhân tử vong do suy hô hấp, chấn thương sọ não bởi bên trong thực quản và khí quản có dị vật là những hạt cát, vùng đầu có vết thương do tác động ngoại lực.

Xế chiều cùng ngày, người dân phát hiện chiếc xe máy vứt bỏ bên đường ở phường Cam Thuận, TP Cam Ranh - cách hiện trường vụ án gần 40km. Khi xác minh trinh sát xác định chủ sở hữu chiếc xe chính là nạn nhân Nguyễn Hồng Huệ, trú ở phường Cam Lộc, TP Cam Ranh. Người phụ nữ này rời khỏi nhà bằng xe máy chiều ngày 4-6-2018 và mất tích từ đó, trong khi chị chưa hề gây mâu thuẫn, thù oán với ai.

Rà soát các mối quan hệ của nạn nhân, trinh sát nắm được nguồn tin chiều hôm đó chị Huệ đến trước siêu thị Vincom Cam Ranh nói chuyện với Nguyễn Dư Phúc, trú ở phường Cam Lộc, TP Cam Ranh - một đối tượng say máu cá độ bóng đá. Trích xuất camera an ninh một số nơi, trinh sát phát hiện Phúc điều khiển xe máy của chị Huệ chở nạn nhân.

Sau khi chị Huệ mất tích, Phúc cũng rời khỏi nhà, đến chiều tối ngày 17-6-2018 mới lọ mọ về nhà với những dấu hiệu bất thường, nên đã bị mời về Công an phường Cam Lộc. Bằng những chiến thuật hỏi cung tinh tế và sắc bén, các điều tra viên đã khiến cho nghi can chuyển hóa từ động thái điềm tĩnh đến lúng túng và khai nhận hành vi phạm tội chỉ vì không có tiền trả khoản nợ 100 triệu đồng nên gã kiếm cớ "điều" nạn nhân ra nơi hoang vắng để đánh, đấm, bóp cổ rồi vốc cát nhét vào mồm nạn nhân trước khi kéo xác giấu trong bụi cây và vứt bỏ xe máy trên đường tẩu thoát. Chuyên án kết thúc sau 10 ngày đêm truy xét, kết cục Nguyễn Dư Phúc đã phải lãnh án tù chung thân về tội giết người tại phiên xử sơ thẩm của TAND tỉnh Khánh Hòa đầu tháng 10-2019..

Đại tá Trần Hữu Tượng - Trưởng phòng CSHS Công an Khánh Hòa kể: "Một vụ trọng án khác đã được chúng tôi khám phá sau 6 ngày đêm truy xét. Nạn nhân là bà Lê Thị Thanh, trú ở xã Cam Tân, huyện Cam Lâm mất tích sau buổi chăn bò chiều ngày 15- 12-2016. Người thân tìm kiếm nhiều giờ mới phát hiện thi thể nạn nhân trong nghĩa trang Hòn Một ở địa phương trong tình trạng lõa thể, hiện trường biến đổi do mưa lũ, nhưng trên thi thể vẫn còn dấu vết cháy, vùng cổ có vết thương cắt sâu, đôi hoa tai và điện thoại biến mất. Kết quả khám nghiệm xác định vết cháy do xăng dầu, vết thương ở cổ do tác động ngoại lực bởi vật sắc bén".

Cùng với việc khoanh vùng, rà soát mối quan hệ sinh hoạt của các đối tượng hình sự, ma túy ở xã Cam Tân và những địa bàn lân cận, Thượng tá, Phó trưởng phòng Trình Minh Hòa tổ chức cuộc gặp mặt hàng ngàn người dân để phát động cung cấp thông tin tố giác tội phạm.

Với sự hỗ trợ tích cực của nhiều người dân địa phương, kết hợp triển khai đồng bộ nhiều biện pháp nghiệp vụ, đến chiều ngày 21-12-2016, mũi trinh sát do Trung tá, Đội trưởng Nguyễn Nam Ninh chỉ huy đã xác định nghi can là Phan Thành Tâm - trú ở thôn Phú Bình 1, xã Cam Tân. Sau cuộc đấu trí hơn ba giờ với đối tượng này bằng những câu hỏi sắc bén, cái chết bí ẩn của người phụ nữ chân quê đã được làm rõ.

Do bị bà Thanh chê trách không tế nhị khi đi vệ sinh ở nghĩa trang dẫn đến cãi vã gay gắt, Tâm về nhà lấy con dao Thái Lan trở lại nơi bà Thanh chăn bò, bất ngờ ập đến sát hại nạn nhân rồi cướp đoạt điện thoại, đôi hoa tai bằng vàng và 1,5 triệu đồng. Sau đó Tâm mua xăng đốt thi thể nham nhở để tạo hiện trường như một vụ tự thiêu rồi ra TP Nha Trang dùng tiền cướp được để hút cỏ Mỹ, ngủ đêm với gái mại dâm để tạo chứng cứ ngoại phạm về thời gian.

Quái chiêu hơn nữa là khi Công an phát động người dân tố giác tội phạm, Tâm chủ động đến dự và bày tỏ xót thương nạn nhân, oán trách hung thủ với hy vọng thoát khỏi tầm nghi vấn của Công an, thế nhưng các trinh sát đã lật tẩy những vỏ bọc do hung thủ tạo ra sau những cuộc truy xét ráo riết.

Đề cập đến những vụ trọng án cướp tài sản, Đại tá Nguyễn Khắc Cường - Giám đốc Công an tỉnh Khánh Hòa nhớ lại: Một vụ cướp gây chấn động dư luận ở Khánh Hòa xảy ra vào sáng ngày 5-9-2018 vì tính chất manh động, táo tợn và số tiền bị cướp lớn nhất trong cả nước đến thời điểm đó. Hai gã thanh niên đeo khẩu trang ập vào Phòng giao dịch ngân hàng ở thị xã Ninh Hòa dùng súng khống chế một số nhân viên để cướp đoạt 4,5 tỷ đồng rồi tẩu thoát trong chớp nhoáng. Tôi trực tiếp chỉ huy các trinh sát, điều tra viên, kỹ thuật viên các Phòng CSHS, Kỹ thuật hình sự, Kỹ thuật nghiệp vụ Công an Khánh Hòa và Công an thị xã Ninh Hòa khẩn trương khám nghiệm hiện trường, trích xuất hình ảnh trong camera lắp đặt tại ngân hàng và một số tuyến giao thông ở thị xã Ninh Hòa, đồng thời huy động hàng trăm CBCS Công an truy chặn đối tượng, phương tiện có đặc điểm nhân dạng đã thu thập từ camera.

Với sự hỗ trợ tích cực của Cục CSHS và Cục Kỹ thuật nghiệp vụ - Bộ Công an, sau 35 giờ ráo riết triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, hai đối tượng gây án là Trương Hoàng Nhật Hùng và Đàm Minh Quang - cùng trú ở phường Ninh Hiệp, thị xã Ninh Hòa đã sa lưới. Ngoài việc truy thu toàn bộ số tiền bị cướp đoạt, CSHS còn thu giữ 7 khẩu súng ngắn tự chế tạo khi khám nghiệm hiện trường và khám xét nơi ở của đối tượng.

Trong thư khen ngày 7-9-2018, Thượng tướng Lê Quý Vương - Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Công an đánh giá đó là chiến công xuất sắc, thể hiện tinh thần kiên quyết, khẩn trương đấu tranh trấn áp tội phạm, góp phần ổn định trật tự an toàn xã hội, giữ gìn cuộc sống bình yên và hạnh phúc của nhân dân. Trong phiên xử sơ thẩm đầu tháng 5-2019, Trương Hoàng Nhật Hùng trả giá bằng hình phạt tù chung thân, Đàm Minh Quang lãnh án 20 năm tù.

Trước đó, đông đảo nông dân Khánh Hòa bày tỏ sự cảm phục khi biết rất nhiều ngày đêm Thượng tá, Phó trưởng phòng Nguyễn Sỹ Hân chỉ huy các trinh sát hình sự cải trang truy bám, thu thập chứng cứ tài liệu, đấu tranh khám phá chuyên án trộm cắp tài sản gây bức xúc trong dư luận ở nông thôn, miền núi khi một nhóm đối tượng chuyên đột nhập vườn nhà người dân gây ra 44 vụ dắt trộm bò đưa đến nơi hoang vắng rồi, xẻ thịt để bán. Hai đối tương chủ mưu là Nguyễn Văn Nghị - trú ở xã Cam Thành Bắc, huyện Cam Lâm và Nguyễn Văn Hòa - trú ở xã Vĩnh Thái, TP Nha Trang cùng 3 đối tượng khác đã phải trả giá bằng hình phạt 66 năm tù.

Những chiến công xuất sắc của Phòng CSHS Công an tỉnh Khánh Hòa trong nhiều năm qua đã được Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công an, UBND tỉnh Khánh Hòa ghi nhận và tặng thưởng nhiều bằng khen. Dẫu vậy, Đại tá, Phó Giám đốc Đặng Văn Mạnh vẫn trăn trở chia sẻ: "Tội phạm hình sự hoạt động ngày càng phức tạp, thủ đoạn gian manh, nên CSHS Khánh Hòa vẫn phải nỗ lực làm tốt công tác nghiệp vụ cơ bản, triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ để tạo thế chủ động nâng cao hiệu quả đấu tranh phòng ngừa, giảm thiểu tội phạm, bảo đảm ổn định ANTT, góp phần tích cực đổi mới và phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương".

Phan Thế Hữu Toàn