Những khó khăn sau kiện toàn hoạt động của khuyến nông viên và thú y cơ sở

Hoạt động sản xuất nông nghiệp của người dân rất cần có sự chỉ đạo, hướng dẫn của các lực lượng chuyên môn, trong đó có khuyến nông viên - Ảnh: TT

Từ năm 2017 đến nay, hai phường Đông Thanh và Đông Lương, thành phố Đông Hà vẫn chưa tuyển dụng được chức danh khuyến nông viên (KNV) cơ sở. Nguyên nhân là các ứng viên không đáp ứng được các tiêu chuẩn theo quy định của Quyết định số 13/2017/ QĐ-UBND ngày 1/8/2017 của UBND tỉnh Quảng Trị. Theo quy định này, KNV đòi hỏi phải có chuyên ngành trồng trọt, bảo vệ thực vật, lâm nghiệp, khuyến nông từ trung cấp trở lên. Mức phụ cấp hằng tháng tính theo hệ số so với mức tiền lương cơ sở hiện hành và tính theo bằng cấp chuyên môn được đào tạo.

Phường Đông Thanh là một trong những địa phương có cơ cấu tỉ trọng nông nghiệp lớn của thành phố Đông Hà với diện tích gieo trồng lúa khoảng 200 ha, diện tích hoa màu 100 ha. Đây cũng là vùng sản xuất rau, quả trọng điểm của thành phố Đông Hà với 55 ha, trong đó riêng 19 ha sản xuất rau an toàn cho giá trị thu nhập 500 triệu đồng/ha. Ngoài ra, trên địa bàn phường có hơn 19 ha rừng, cho giá trị kinh tế cao. Tuy nhiên, hiện chỉ có hai cộng tác viên (CTV) khuyến nông đảm trách công tác tuyên truyền, vận động, hướng dẫn người dân tổ chức sản xuất và với mức độ nhất định.

Phó Chủ tịch UBND phường Đông Thanh Nguyễn Đức Vầy cho biết: “Trước đây toàn phường có 11 KNV và một nhân viên phụ trách khuyến nông, chia ra hoạt động ở 11 khu phố. Sau khi thực hiện sáp nhập, toàn phường còn 5 khu phố, chiếu theo quy định thì phải có một KNV và hai CTV khuyến nông đảm đương nhiệm vụ. Đến nay phường vẫn chưa tuyển dụng được KNV vì các ứng cử viên không đáp ứng được yêu cầu, ảnh hưởng đến việc triển khai các hoạt động khuyến nông của địa phương”.

Sau khi thực hiện Nghị số 04/2017/NQ-HĐND, toàn tỉnh có 133/135 KNV, thành phố Đông Hà có hai phường chưa tuyển dụng được KNV, có 390/393 CTV khuyến nông theo quy định, thiếu 3 CTV của xã Ba Tầng, Tân Hợp, huyện Hướng Hóa và xã Hải Thượng, huyện Hải Lăng. Ngoài ra có 138 nhân viên thú y cấp xã và 251 CTV thú y.

Thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW về “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả” và Nghị quyết số 19-NQ/TW về “Tiếp tục đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập”, đến nay các địa phương trong tỉnh đã sắp xếp lại, sáp nhập một số xã, thị trấn, vì vậy số lượng KNV trên địa bàn giảm còn 119/135 người. Việc xét chọn KNV xã, nhân viên thú y xã và CTV thú y sau sáp nhập đơn vị hành chính được lựa chọn theo hướng ưu tiên cán bộ có trình độ chuyên môn cao hơn, đúng chuyên ngành quy định. Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ được cấp có thẩm quyền nhận xét, đánh giá hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên, chưa kiêm nhiệm chức danh khác và có hộ khẩu thường trú tại địa phương.

Hầu hết các KNV cơ sở, nhân viên thú y được tham gia các khóa đào tạo về nâng cao năng lực, chuyên môn, nghiệp vụ. Thực tế cho thấy ở các địa phương có mô hình khuyến nông triển khai thì lực lượng KNV, nhân viên thú y và CTV làm việc rất nhiệt tình, có hiệu quả. Đa số là người ở địa phương nên am hiểu tình hình sản xuất, các loại cây trồng, con nuôi và tập quán sản xuất của người nông dân nên thuận lợi trong công tác tuyên truyền, vận động, hướng dẫn người dân tổ chức sản xuất. Một số địa phương có KNV trẻ, trình độ cao, đúng chuyên ngành, năng động nhiệt tình nên việc nắm bắt thông tin, truyền đạt tiến bộ khoa học, kỹ thuật nhanh nhạy và kịp thời.

Bên cạnh kết quả tích cực của việc thực hiện Nghị quyết số 04/2017/NQ-HĐND, thì vẫn còn một số khó khăn, vướng mắc. Căn cứ theo quy định của Quyết định số 13/2017/QĐ-UBND của UBND tỉnh về tiêu chuẩn trình độ của KNV, một số địa phương tuyển chọn KNV không đảm bảo trình độ chuyên môn hoặc không tuyển dụng đủ. Việc tuyển chọn đội ngũ nhân viên thú y cấp xã và CTV thú y triển khai chậm do vướng một số quy định về trình độ chuyên môn, nhất là đối với các xã, huyện miền núi. Hiện có 47/119 KNV xã kiêm nhiệm thêm các công việc khác tại địa phương, tính ổn định chưa cao, thường xuyên có sự thay đổi.

Đối với việc tuyển dụng CTV khuyến nông, theo quy định mỗi xã chỉ có 2-3 người, nhưng một số xã có 5-10 thôn, vì vậy để chọn cộng tác viên có đủ năng lực, chuyên môn, nhiệt huyết để phụ trách một lúc nhiều thôn là rất khó. Nhiều CTV khuyến nông không thuộc thành phần Ban quản lý HTX, trưởng thôn cho nên việc phối hợp, kết hợp với lãnh đạo địa phương, các tổ chức chưa thật nhịp nhàng, việc chỉ đạo sản xuất có khi còn chưa kịp thời.

Tồn tại lớn nhất là chế độ BHXH, BHYT cho lực lượng KNV ở một số địa phương chưa được giải quyết dứt điểm. Bên cạnh đó chế độ phụ cấp vẫn còn thấp nên một số ít trong lực lượng này tham gia có tính chất tạm thời đến khi tìm được công việc có thu nhập tốt hơn. Hiện tại không có cơ chế giám sát thực hiện việc chi trả phụ cấp nên mỗi địa phương thực hiện một cách khác nhau, không thống nhất. Cá biệt có một số xã chi trả phụ cấp đối với các thú y viên thôn theo quý, thậm chí có khi 6 tháng mới chi trả 1 lần, ảnh hưởng đến đời sống của những người làm công tác này.

Phải khẳng định đội ngũ KNV và thú y cơ sở có vai trò quan trọng trong các hoạt động xây dựng mô hình trình diễn, tập huấn, chỉ đạo sản xuất cũng như trong việc giám sát các mô hình chặt chẽ, giúp người dân triển khai sản xuất đạt hiệu quả kinh tế cao. Tuy vậy, sau hơn hai năm triển khai thực hiện Nghị quyết của HĐND về việc kiện toàn mạng lưới khuyến nông và thú y cơ sở giai đoạn 2017-2020, cần có tổng kết, đánh giá lại hiệu quả cũng như những mặt tồn tại để điều chỉnh chính sách phù hợp cho thời gian tiếp theo nhằm tiếp tục duy trì hệ thống mạng lưới này hoạt động hiệu quả.

Thanh Trúc